Açıklama

Görüldüğü gibi hadiste Mülk sûresinin onu okuyana şefaatçi olduğu ve bu şefaatin Cenab-ı Hakk'ın bağışlamasına kadar devam edeceği bildirilmektedir. Şefaatin sûreye isnâd edilmesi hakikattir.Yâni şefaat edecek olan, bizzat sûrenin kendisidir. Muhammed b. Nasr'ın rivayet ettiği, "Kur'ân şefaatçidir ve şefaati makbuldür" mealindeki hadis bu ma­nayı te'yid etmektedir. Bu surenin okunmasının okuyanın kurtuluşuna ve Resûlullah'm şefaatine sebeb olması da muhtemeldir. Buna göre şefaatin sureye iaıiâd edilmesi mecazî olmuş olur.

Besmelenin sûrelere dâhil olmadığını söyleyenlerin dayandığı hadisler­den biri de budur. Çünkü bu sûre besmele hâriç otuz âyettir. Şayet besmele sûreden sayılsaydı o zaman bu sûrenin âyet sayısının otuz değil, otuz bir ol­ması gerekirdi. Hanefî ve Malikîler bu görüşe sahiptirler. Şâfiilerden bir ri­vayete göre besmele müstakil Nr âyet değildir. İlk âyetin bir parçasıdır. Bu izaha göre âyet sayısı yine otuz eder.

Hadis-i şerif Mülk Sûresi'nin faziletine ve kadrinin yüceliğine delâlet ve okunmana teşvik etmektedir. Bu konuda başka hadisler de vârid olmuş­tur, bunlardan bazıları:
"Kim bir gecede Mülk suresini okursa sevabını çoğaltmış ve güzel bir iş yapmış olur.”[157]

"İbn Abbâs bir adama, '  - Sana sevineceğin bir hadis hediye edeyim mi, diye sordu. O da,

Evet dedi. Bunun üzerine İbn Abbâs adama;
Mülk sûresini oku, ailene, bütün çocuklarına, evinin küçüklerine ve komşularına öğret. Çünkü o kıyamet gününde Rabbi katında okuyucusu için kurtarıcı ve mücâdele edicidir, dedi."[158]

Şu hadis de Mülk Sûresinin kabir azabına mani olduğunu bildirmektedir: "Sahabilerden biri bilmeden çadırını bir kabrin üzerine kurdu. Bir de ne görsün, bir adam Tebâreke Sûresini (Mülk Sûresini) sonuna kadar oku­muyor mu? Bunun üzerine hemen ResûlrUah (s.a.)'a gelip:
Ya Resûlallah! Ben oranın kabir olduğunu bilmeden çadırımı bir kab­rin üzerine kurmuşum. Bir de gördüm ki bir adam sonuna kadar Tebâreke (Mülk) Sûresini okuyor! dedi. Bunun üzerine Hz, Peygamber: "O sûre (azaba) mânidir, kurtarıcıdır. Kabir azabından kurtarır" buyurdu."[159]

Tebâreke (Mülk) Sûresi'nin faziletini gösteren başka bir hadis de şu mâ­nâdadır:

"Tebâreke sûresi kabir azabına mânidir. Adam ölünce baş tarafına ge­linir, başı:

Size buradan yol yok çünkü o bende Mülk sûresini okurdu, der. Karnı tarafından gelinir;

Vol yok, o bana mülk suresini koydu, der. Ayaklan tarafından gelir­ler ayakları:
Bu taraftan size yol yok, çünkü o benim üzerimde Mülk sûresini okurdu der. O Mülk Süresidir, Tevrat'ta vardır. Onu bir gece okuyan o gecedeki sevabını artırmış olur."[160]
[1] Buhârî, teravih 1; Müslim, müsâfirîn 173-176; Tirmizî, savm 1; Nesaî, kıyamü'1-leyl "   3; siyam 39-40; İbn Mâce, ikâme 173; siyam 2, 39; Muvatta', ramazan 2; Dârimî, savm. 54.
   Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/225-226.
[2] Aynî, Umdetu'l-Kaarî, XI, 125.
[3] Davudoğlu, Ahmed, Sabih-i Müslim terceme ve şerhi. IV, 276.
[4] Müslim, müsâfirîn 214.
[5] Şevkânî, Neylu'l-Evtâr, III, 62.
[6] eş-Şâtıbî, el-t'tisâm, I, 256.
[7] eş-Şatibî, el-t'tisam, I, 256.
[8] Buhârî, teravih 1; Muvatta; ramazan 3.
[9]  Tabakatu'I-kübrâ, III, 202; Tarihu'l-Taberî, III, 490, VI, 209.
[10] Müslim, müsâfirîn 125; Muvatta' ramazan 3; Buhârî, teravih 1.
[11] Muvatta' ramazan 3; Neylü'l-Evtâr, III, 63.
[12] eş-Şâtıbî, et-t'ÜsAm, I, 256.
[13] Aynı yer.
[14] el-İ'lisânı, I, 257. Fazla bilgi için bk. M. Baltacı, Menhecu Ömer b. el-Hattab fi't-teşri",s. 343-348.
    Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/226-230.
[15] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/230.
[16] Buhârî, iman 25, 27, 28, 35; savm 6, teravih 1, leyletu'1-kadr I; Müslim, müsâfirîn 173-176; Tirmizî, savm 1, Nesaî, kiyâmü'1-leyl 3; sıyâm 39-40, cenâiz 79; iyman 21-22, 26; İbn Mâce, ikâme 173, sıyâm 2, 39; Muvatta', ramazan 2, Dârimî, savm 54; Ahmed b. Hanbel, musned, I, 191, 195; II, 232, 241, 281, 289, 347, 385, 408, 423, 430, 473, 486, 483, 503, 369; V, 318, 324.
[17] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/230-231.
[18] Ni'met-i İslâm, s. 357.
[19] Şevkânî, Neylü'l-Evtâr, III, 57.
[20] Davudoğlu, Ahmed, Sahih-i Müslim terecine ve şerhi, IV, 275. 
[21] Cassâs, Ahkâmu'l-Kur'ân, III, 474.
   Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/231-232.
[22] Buhârî, teheccud 5; Müslim, müsâfirîn 177; Nesaî, kıyâmü'1-leyl 4; Muvatta, ramazan 1, Ahmedb. Hanbel, IV, 177.
   Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/232.
[23] Nesâî, salat 1.
[24] Al-i İmrân (3), 31-32.
[25] el-Hacc, (22), 29.
[26] el-Hadîd, (57), 27.
[27] Buhârî, ezan 80.
[28] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/232-235.
[29] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/235-236.
[30] Buhârî, teheccüd 5; Müslim, müsâfirîn 177; Nesaî, kıyâmu'Ueyl 4; Muvatta' ramazan 1; Ahmed b. Hanbel, IV, 177.
    Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/236.
[31] Bennâ, A. Abdurrahman, el-Fethu'r-Rabbânî, V, 13.
[32] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/236-237.
[33] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/237.
[34] Tirmizî, savm 81; Nesâî, sehv 103; kıyâmu'1-leyl 4; tbn Mâce, ikâme 173; Dârimî, savm 54; Ahmed b. Hanbel, V, 160, 163.
    Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/238-239.
[35] Aliyyu'l-Kaarî, Mirkatü'l-Mefâtih Şerhu Mişkâtî'l-mesâbih, II, 170.
[36] 555 no'lu hadis.
[37] Bezlu'l-mechüd, VII, 159.
[38] Buhârî, ezan 81, i'tisâm 3; Tirmizî, mevâkît 213; Muvatta, cemaat, 4; Ahmed b. Han-bel, V, 182, 184, 186.
[39] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/239-240.
[40] Buhârî, leyletu'1-kadr 5; Müslim, i'tikâf 7; Nesaî, kiyamu'1-leyl 17; Ibn Mâce, siyam 57; Ahmed b. Hanbel, VI, 41, 67, 68, 146.
[41] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/240-241.
[42] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/241-242.
[43] Sadece Ebû Dâvûd rivayet etmiştir.
[44] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/242-243.
[45] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/243.
[46] Ali b. Ebi Bekr el-Heytemî, Mecmeu'z-Zevâİd, III, 172.
[47] Zürkânî, Şerhü Muvatta, I, 354.
[48] Zeylaî, NasbüY-Râye, II, 154.
[49] Zurkanî, Şerhü Muvatta, I, 355.
[50] Nasbu'r-Râye, II, 153.
[51] Aynî, Umdetü'l-Kaarî, II, 127.
[52] Zurkani, Şerhü Mu vatta, I, 355.
[53] Aynî, Umde, XI, 127.
[54] Miras, Kâmil; Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercemesi, IV, 104-105.
[55] Aynı eser, IV, 106-108.
[56] bk. et-Tevbe, (9), 100.
[57] bk. Hadis no: 4607.
[58] Müslim, fedailü's-sahâbe 307.
[59] Müslim, fedailü's-sahâbe 213, 215; Ebû Dâvûd, sünnet 9.
[60] İ'lâmu'l-Muvakkiîn, IV, 12. Delhî tab'ı II, 229.
[61] Muhammed Ebû Zehra, tslâm Hukuku Metodolojisi, (Çev. Şener, A.) 208-210.
[62] Miras, Kâmil, Tecrid-i Sarih Terceme ve Şerhi, IV, 115-116.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/243-251.
[63] Buhârî, Ieyletü'1-kadr 3.
[64] Ahmed b. Hanbel V, 132; Müslim, sıyâm 207.
[65] Dârimî, savm 54.
[66] Ibn Mâce, siyam 39.
[67] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/251-252.
[68] Müslim, mıisâfirîn 179, sıyâm 219; Tirmizî, savm 71, tefsîr'us-sure (97); Ahmed b. Han-bel, I, 406, 457; V, 130, 131, 132, 324.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/252-253.
[69] Cassâs, AhkâmıTl-Kur'ân, III, 474.
[70] İbn Âbidin, Reddu'I-Muhtâr, II, 137.
[71] İbn Âbidin, Reddu'I-Muhtâr, II, 137.
[72] ibn Hacer, el-Feth V, 167-171.
[73] Nureddin Ali b. Ebi Bekr, el-Heysemî, Mecmeu'z-zevâid, III, 174, 179.
[74] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/253-258.
[75] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/258-259.
[76] Kütüb-i Sitte arasında sadece Ebû Dâvûd rivayet etmiştir.
      Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/259-260.
[77] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/260.
[78] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/260-261.
[79] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/261.
[80] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/261-262.
[81] Buhârî, i'tİkâf I, 9; Leyletu'1-kadr 2, 3; Nesâî, sehv 97; Tirmizî, savm 71; İbn Mâce, sıyâm 56; Dârimî, savm 56; Muvatta', i'tıkâf 9, 10; Ahmed b. Hanbel, I, 14, 43; II, 8; V, 36, 39, 40, 313, 318, 321, 324; VI, 50, 56, 204.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/262-263.
[82] Müslim, sıyâm 217.
[83] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/263.
[84] Buhârî, i'tikâf 1; Ieyletu'1-kadr 3; Müslim, sıyâm 213-216; Nesaî, sehv 98; Muvatta, i'tikâf 9.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/264-265.
[85] Müslim, sıyâm 40.
[86] Buhârî, ezan 135.
[87] Müslim, sıyâm 213.
[88] Zürkânî, ŞerhıTI-Muvatta, II, 485.
[89] Buhârî, fadlü' leyleti'1-kadr 2.
[90] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/265-267.
[91] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/267.
[92] Buhârî, iman 36; leyletu'1-kadr 2-4, i'tikaf 1, 9; ta'bir 7; edeb 44; Müslim, sıyâm 208, 210, 212 - 213, 215, 217, 219; Ahmed b. Hanbel, III, 10; V, 313, 319.
[93] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/267-268.
[94] Müslim, sıyâm 217.
[95] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/268-269.
[96] Beyhakî, es-Sünenü'1-kübrâ, IV, 310.
      Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/269-270.
[97] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/270.
[98] Buhârî, leyletu'1-kadr 2; Müslim, siyam 205-209; Dârimî, savm 56; Muvatta, i'tikâf 11, 14; Ahmed b. Hanbel, II, 37, 62, 74, 113; V, 131.
    Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/271.
[99] Müslim, sıyâm 205.
[100] Müslim, sıyâm 210.
[101] el-Muttekî, Kenzu'l-Ummâl, VIII, 635.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/271-272.
[102] Beyhakî, es-Sünenii'l-kıibrâ, IV, 312.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/272.
[103] Beyhaki, es-SüneniTl-kübrâ, IV, 313; Ahmed el-Bennâ, el-Fethü'r-Rabbanî, X, 288.
[104] Ahmed el-Bennâ, Bulûğu" I-Kınanı min Esrâri'l-Fethi'r-Rabbanî, X, 288.
[105] Beyhakî, es-Süneniı'l-kubrâ, IV, 312; Nureddin Ali b. Ebu Bekr, Mecmeu'z-zevaid III, 174; Abdurrahman el-Bennâ, el-Fethü'r-Rabbânî, X, 287.
[106] Ahmed, A. el-Bennâ, el-Fethu'r-Rabbanî, X, 289.
[107] Müslim, sıyâm 207.
[108]   Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/272-273.
[109] Beyhakî, es-Sünenii'l-kübrâ, IV, 307.
[110] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/274.
[111] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/274-275.
[112] Tirmizî, deavât 84; İbn Mâce, duâ 5; Ahmed b.   Hanbel, I, 419, 438; VI, 171, 182, 183, 208, 258.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/275.
[113] Bilmen, Ö. Nasuhi, Büyük İslâm İlmihali, 206.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/275.
[114] Buhârî, savm 58, fedâilu'l-Kur'ân 34; Müslim, sıyâm 182, 184; Nesaî, sıyâm 76, 78.
[115] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/277-278.
[116] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/278-279.
[117] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/279.
[118] Buhârî, enbiyâ 37, savm 56, 58; Müslim, sıyâm 181, 193; Nesaî, sıyâm 76.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/279.
[119] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/280.
[120] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/280.
[121] Tirmizî, Kur'ân 11; İbn Mâce, ikâme 178; D£rimî, salât 173.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/281.
[122] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/281-282.
[123] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/282-283.
[124] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/283.
[125] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/283.
[126] Bab başlığının tam karşılığı, "bir kimsenin zamanını Kur'an-ı Kerim okumak için tak­sim etmesi ve belirli zamanlarda belirli bölümleri okuması" demektir.
[127] Bu hadisi sadece Ebû Dâvûd rivayet etmiştir.
      Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/284.
[128] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/284-285.
[129] Müellif bu hadisi   iki ayrı hocadan almıştır. Bunlar Müsedded ve Abdullah b. Said'-dir. Ebû Davud'un buradaki rivayeti Abdullah b. Said'in naklidir. Musedded'İn ihtilâf ettiği yerlere işaret edilmiştir. Biz o kısımları tire aras-ına aldık. Burada Abdullah'ın rİ-vâyetinde Evs'in, Taİf hey'etinde bulunduğu bizzat kendisi tarafından beyân edildiği halde, Müsedded'inkinde râvi (Müsedded) tarafından söylenmiştir.
[130] Bu cümlenin "Bizim hicretten önceki halimizle, hicretten sonraki hâlimiz eşit değildir" şeklinde    anlaşılması da mümkündür.
[131] Bu kelimeler aslında büyük kova manasındadır.
[132] Buradaki "cüz'î" kelimesi bazı nüshalarda "hizbî" şeklindedir. Bu farklılık mana de­ğişikliğini gerektirmemektedir.
[133] İbn Mâce, ikame 178; Ahmed b. Hanbel, IV, 9, 343.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/285-286.
[134] el-Menhel, VIII, 9.
[135] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/287-288.
[136] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/288-289.
[137] Tirmizî, Kur'ân II; İbn Mâce, ikâme 178; Dârimî, salât 173.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/289.
[138] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/289-290.
[139] Tirmizî, Kur'ân, 11.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/290.
[140] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/290.
[141] Müslim, musâfirîn 49; Nesaî, iftitâh 75; Ahmed b. Hanbel, I, 417, 318, 418, 427.
[142] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/291-292.
[143] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/292-293.
[144] Buhârî, tevhîd 57, menâkib 25; Müslim, müsâfirîn 275; zekât 148, 156, 159; Ebû Dâ-vûd, sünne 28.
[145] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/293.
[146] Buhârî, meğâzî, 12; fedâilu'l-Kur'ân 27; Müslim, müsâfirîn 255, 256; Tirmizî, sevâbu'l-Kur'ân 4; İbn Mâce, ikâme 183; Ahmed b. Hanbel, IV, 118, 121, 122; Dârimî, fedâilu'l-Kur'ân 14.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/294.
[147] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/294-295.
[148] Hâkim, el-Müstedrek, I, 555.
[149] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/295-296.
[150] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/296.
[151] Ahmed b. Hanbel, II, 169.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/296-297.
[152] Tirmizî, fedâilu'l-Kur'ân 10.
[153] el-Menhel, VIII, 17.
[154] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/297-298.
[155] Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/299.
[156] Tirmizî, sevabu'l-Kur'ân 9; İbn Mâce, edeb 52; Dârimî, fezâilu'J-Kur'ân, 19; Hakim, el-Müstedrek, I, 565.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/299.
[157] el-Heysemî, Mecmeu'z-zevâid, VII, 127, 128.
[158] el-Menhel, VII, 19.
[159] Tirmizî, FedâiIü'I-Kur'ân 10.
[160] El-Heysemi, mecmay’z-zevaid, VII, 128.
     Sünen-i Ebu Davud Tercemem ve Şerhi, Şamil Yayınları: 5/299-301

Eser: Ebu Davud

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Ebu Davud

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..