Muamelenin Sıhhatinin Şartları


1-) Âkidlerin (= sözleşme yapanların) ikisinin de akıllı olması.

Aklı olmayan kimse ile yapılan akid, akid olmaz.

Muamele akdinde bulûğ ve hürriyet şart değildir.
2-) Bu akdi yapanların ikisi de İmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'nin kıyası­na göre, mürted olmamalıdır.

Hatta onlardan birisi mürted olur ve muamele de vuku bulur; bu durumda da mürted olan yeri veren şahıs olursa; yeniden müslüman ol­ması hâlinde, çıkacak olan mahsûlü aralarında, şartlarmca taksim ederler.

Eğer öldürülür, veya ölür yahut dâr-i harbe giderse; çıkacak mah­sûlün tamamı, tarlayı verenin olur. Çünkü, o tohum onun mülkünde, nümâ buldu, çoğaldı; diğerine, —çalıştı ise— ecr-i misil verilir.

İmlmeyn'e göre ise, çıkan mahsûl, müslüman ile mürtedin vârisleri arasında, şartlarınca taksim edilir. İki rnüslümanın öldüğü hâl gibi..
Eğer, âmil mürted olur ve tekrar müslüman olursa; bi'1-icma şart­larına göre, aralarında taksimlerini yaparlar. Bu muamele, bir müslüman ile bir mürtct arasında yapıldığı zaman böyledir. Fakat, bu akid iki müslüman arasında yapılır da, sonradan birisi veya ikisi birden mürted olursa; bu durumda, çıkacak olan mahsûl şartlarına göre taksim edilir. Murtedde (= irtidat eden kadın) ile, bir defa muamele caizdir. Bi'1-icma böyledir.
3-) üzerinde meyve bulunan ağaçlarda, muamele (= çalışma, iş yap­ma) sebebiyle meyvenin artması.

Şayet verilen ağaçların meyvelerinin meydana çıkmış olması hâlin­de, büyüme hâli devam ederse (hurma keruğu, kızarır muamele caiz olur.

Şayet büyüme hâli sona ermişse, ortaklık muamelesi fasid olur ve hurmaların tamamı, yer sahibinin olur.
4-) Çıkacak mahsulün, her ikisine ait olması.

Şayet birine ait olursa, muamele yine fasid'dir.
5-) O yerden çıkacak olan mahsûlün belirli bir miktarda.olması.

Belirsiz olursa, muamele yine fasid'dir.
6-)Yer sahibinin, âmile, o yeri boş olarak vermesi

Muamelenin müddetinin beyanı şart değildir. Fakat, müddet belir-tilirse daha güzel olur.

Bu durum, beldelere göre değişir.
Müddeti söylenmemişse, mahsûlün çıkma zamanına kadar beklenir. [2]


Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..