İmameyn'e Göre Vakıf
îmâmeyn'e göre vakıf: Bir şeyin mülküyeti Allahu Teâlâ'nın mülkü hükmünde olmak üzere, o şeyin menfâatini, kullara tahsis etmek demektir ki, lâzımdır ve vakıf satılamaz; bağışlanamaz ve ona vâris de olunamaz. Hidâye'de de böyledir.
Uyun ve Yetime'de: "Fetva, İmâmeyn'in kavline göredir." denilmiştir. Şeyh Ebû'l-Mekârîm'in Nikâye Şerhi'nde de böyledir.
İmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'ye göre, vâkıfın (= vakfeden kimsenin) mülkü, ancak, hükümle zail olur.
Bunun yolu: Vâkıfın, vakfedeceği şeyi, mütevelliye teslim etmesidir.
Vâkıf, sonrada bu mala muhtaç olur ve hâkim de bunun lüzumuna jhükmederse, mal, tekrar kendisinin olur.
Vâkıf, vakfının ibtâlinden korkar ve vakıf tesisi ile ilgili hükmü alması da kolay olmazsa, bu vâkıf vakıf kitabında (= vakfiyede, vakıf çenedinde) bu durumu zikreder ve: "Hâkim veya vali, mahall-i vakfı ibtâl edecek olursa; bu mahallin kendisi ve içinde bulunan şeylerin hepsi, benim vasıyyetimdir. MahalM vakf (= vakfedilen şey, mevkuf) satılır ve bedeli fakirlere tasadduk edilir." der.
Bu vasıyyet şartlı olduğu için, ibtâl cihetine de gidilmez. Hulâsada da böyledir.
Şemsü'l-Eimme tmâm Serahsî, şöyle buyurmuştur: "Zamanımızda cereyan eden resmî muamelede, vâkıfın ikrarı yazılıyor ve bir hâkim, bu vakfın lüzumuna hüküm veriyor. Bu bir şey değildir."
Müteahhirîn âlimleri: "Vâkıf, vakıf senedinin sonuna, "Gerçekten,bu vakfın sıhhatine ve lüzumuna hâkimlerden bir hâkim, hüküm verdi."
Üye yazar ve fakat, bu hâkimin ismini zikretmezse, bu da caizdir. Sahih olan, Şemsü'l-Eimme Serahsî'nin kavlidir, Fetâvâyi Kâdîhân'da da böyledir.
Uygun olan, vâkıfın, vakfı ölümüne ta'hk etmesi ve mahall-i vakfı, mülkünden çıkarmamasıdır.
Böyle yapmazsa, bi'1-icma', vakfedilen şey, vâkıfın mülkünden-zül-olup, çıkar.
tmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'ye göre, bu durumda da, vakfedilen şeyin mülkiyeti vâkıfın kendisinin veya vârislerinin olur.
İmâmeyn'e göre ise, bu şeyin mülkiyeti, vâkıfın da, vârislerinin de olmaz. Azâd edilen köle ve vakfedilen mescid gibi... Kifâye'de de böyledir.
Bir kimse, vakfı ölümüne ta'hk edip (= bu şarta bağlayıp), meselâ: "Ben öldüğüm zaman, evimi, gerçekten şu şarta göre, vakfettim." derse; bu şahıs ölünce, o vakıf lâzım ve geçerli ve sahih olur.
Ancak, vakfettiği bu şeyi, bütün malının üçte birinden ayırmışsa, ne âlâ.
Aksi takdirde, malının üçte biri, bu vakfa ayrılır ve geri kalanı, başka malı meydana çıkana kadar veya vârisleri, bu vakfın tesisine izin verene kadar bekletilir.
Bu şahsın, başka malı bulunmaz ve vârisleri de izin vermezse; bu evin menfâati üçe bölünür ve üçte biri vakıf için, üçte ikisi de vârisler için ayrılmış olur,
Ölüm hastalığında bulunan bir kimse de,(vakfımıölümüne ta'lik jetmiş olsa bile, hüküm aynidir.
Hasta hâlinde caiz olan vakıf, kişinin ölümüne ta'hk edilmiş ( = bağlanmış) vakıf yerindedir. Tahâvî'de böyle söylenmiştir. Sahih olan ise, bunun caiz olması, kişinin sıhhatli iken yaptığı vakfın caiz olması menzilindedir. Bu, tmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'ye göre böyledir. Bu|vakıf vakf-ı lâzım[2] 'dır.
tmâmeyn'e göre, bu durumda, bu şahsın vakfı, malının üçte birinden lâzım gelir. Tebyîn'de de böyledir.
Vakıf mülk olunca, tmâm Ebû Hşntfç_ (R.A.) ve İmâm Muhammed (R.A.)'e göre, zail olabilir. İmam Ebû Yûsuf (R.A.)'a göre zail olmaz. Etmmei Selâse'nin kavlide budur. Belhli âlimlerin kavilleri de .budur. Ulemânın ekserisi de böyle söylemişlerdir. Müny'de: "Fetva, bunun üzerinedir" denilmiştir. Sîracü'I-Vehhâc'da da böyledir.
Vakfı müşaf, [3] İmâm Ebû Yûsuf (R.A.)'a göre sahihtir; tmâm Muhammed |(R.A.)'e göre ise, sahih değildir.
Keza, bir vâkıf, kendi nefsini, vakfa velî yapabilir. Bu, ; İmâm Ebû Yûsuf (R.A.)'a göre sahihtir. Zâhiru'I-mezheb de budur.
Ancak, bu, tmâm Muhammed (R.A.)'e göre sahih değildir.
Keza, vâkıf, dilerse, vakfının başka bir arazi ile değiştirilmesini de şart koşabilir. Bu, İmâm Ebû Yûsuf (R.A.)'a göre böyledir. İstihsân da, ibudur. Hulasa'da da böyledir.
Fetva da, bunun üzerinedir. Ebû'l-Mekârim'in Nikâye Şerhi'nde de böyledir.
Bu, tmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'ye göre, vakfedilen şeyin, vâkıfın mülküyetinden çıkması halindedir.
tmâm Ebû Yûsuf (R.A.)'a göre, bu vakfedilmiş olduğu anda böyledir.
tmâm Muhammed (R.A.)'e göre, vakfedilip de teslim edildiği zaman böyledir. Muhtar olan da budur. Fethu'l-Kadîr'de de böyledir. [4]
Eser: Fetvayı Hindiye
Fetvayı Hindiye
- KİTÂBÜ'L-VAKF
- VAKIFLAR
- 1- VAKİİN TARİFİ, RÜKNÜ, SEBEBİ, HÜKMÜ, ŞARTLARI Ve VAKIFLA İLGİLİ SÖZLER VAKFIN TARİFİ
- İmameyn'e Göre Vakıf
- Vakfın Rüknü
- Vakfın Sebebi
- Vakfın Hükmü
- Vakfın Şartları
- Mürtedîn Vakfı
- İrtidad Eden Kadının Vakfı
- Kiraya Verilen Ve Rehin Bırakılan Şeylerin Vakfedilmesi
- Kendisi İle Vakıf Tamam Olup Olmayan Lafızlar
- 2- VAKFEDİLMESİ CAİZ OLAN VEYA OLMAYAN ŞEYLER VE VAKF-I MÜŞÂ'
- Menkûl Şeylerin Vakfedilmesi
- Kur'ân-ı Kerîm Ve Diğer Kitapların Vakfı
- Altın, Gümüş Ve Paraların Vakfedilmesi
- Dirhemler:
- Yiyecek:
- Giyecek:
- Deva Olan Şeyler
- Bu Konu İle İlgili Diğer Bazı Mes'eleler
- Vakf-ı Müşâ' (= Taksim Edilmemiş Bir Yerdeki Hissenin Vakfedilmesi)
- 3- MESÂRİF-İ VAKIF (VAKIF GELİRİNİN SARFEDİLECEĞİ YERLER)
- 1- Vakıf Gelirinin Sarfedilmesinin Çâiz Olup Olmadığı Yerler
- 2- Kendi Nefsi, Evladı Ve Nesli İçin Vakfetmek
- 3 - Akrabaya Vakfetmek Akraba Ne Demektir
- Akraba Namına Meşrut Vakıflar
- 4- Fakir Olan Akrabalara Vakfetmek
- Fakir Kimdir?
- 6- Ehl-i Beyt, Âl, Cins Ve Torunlar Namına Yapılan Vakıflar
- 7- Köleler[30], Müdebberler Ve Ümm-ü Veledler Nâmına Yapılan Vakıflar
- 8- Fakirler Nâmına Vakıfta Bulunduğu Halde Kendisi, Evlâdından Bir Kısmı Veya Akrabası Fakir Düşen K
- Bu Konu İle İlgili Diğer Bazı Mes'eleler
- 4- VAKFIN BÎR ŞARTA BAĞLANMASI VÂKIFIN, VAKFI KENDİ ŞAHSINA MEŞRUT KILMASI
- Vakfedilen Yerin Değiştirilmesi
- Vakfın Satılması
- 5- VAKFIN İDARESİ KAYYIMIN VAKIF VE VAKFIN GELİRİNİN TAKSİMİ HUSUSUNDAKİ TASARRUFU VAKIF GELİRİNİ BA
- Kayyımın Görev Ve Yetkileri
- Mütevellinin Acze Düşmesi
- Mütevelliye Vekil Tâyin Edilmesi
- Vakfın Geliri Nasıl Taksim Edilir? Vakfın Gelirini, Hak Sahiplerinden Bir Kısmı Kabul Eder, Bir Kısm
- Vakıf Gelirini, Hak Sahiplerinden Bir Kısmı Kabul Eder, Bir Kısmı Kabul Etmezse Ne Olur?
- Hak Sahiplerinden Bir Kısmı Ölür Bir Kısmı Sağ Kalırsa Ne Olur?
- 6- VAKIFTA DÂVA VE ŞEHÂDET
- 1- Vakıfta Dâva
- 2- Vakıf Dâvalarında Şehâdet
- Bu Konu İle İlgili Diğer Bazı Mes'eleler
- 7- VAKFİYE İLE İLGİLİ MES'ELELER
- 8- VAKFI İKRAR VAKFI HABER VERME VE VAKFI KABUL ETME
- 9- VAKFIN ASBEDİLMESİ
- 10- HASTA OLAN KİMSELERİN YAPTIKLARI VAKIFLAR
- 11- MESCID VE MESCİDLE ÎLGİ MES'ELELER
- 1- Bir Yerin, Nasıl Mescid Yapılacağına Dâir Hükümler
- Mütevelliye Teslim Edilen Mescid:
- 2- Mescid Nâmına Yapılan Vakıflar Ve Bu Vakıflarda Kayyımın Ve Diğerlerinin Tasarruf Yetkileri
- 12- Hudud Karakolları, Kabristanlar, Yollar, Sulama İşleri İle Kabristan Ve Vakıf Arazilerde Biten A
- Kabristan Ve Vakıf Arazilerde Biten Ağaçlar
- 13- FAYDALANILAMIYAN VAKIFLAR VAKIFLARIN GELİRİNİ BAŞKA YÖNE HARCAMA
- VE
- KÂFİRLERİN VAKFI
- 14- VAKIFLA İLGİLİ ÇEŞİTLİ MES'ELELER
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum