Beşte Birin Taksimi

Ganîmetten ayrılmış bulunan, beşte bir, üç sehme ayrılır: 
1) Yetimlerin  hissesi;
2) Yoksulların hissesi;
3) Yolda kalmışların hissesi.

Fakir olan akrabalara öncelik tanınır. Ancak, bunların zenginlerine bir şey verilmez.

Bu, beşte birden— Peygamber (S.A.V.) Efendimizin hissesi, vefatı sebebiyle kalkmıştır.

Nitekim, safiy de kalkmıştır.

Safiy, Peygamber (S.A.V.) Efendimizin, —taksim edilmeden önce— ganimet mallarından, kendi nefsi için aldığı, zırh, kılıç veya câriye gibi şeylerdir. Hidâye'de de böyledir.

Bize göre, bu beşte bir, saydığımız üç sınıftan, —sadece— birine harcansa; bu caiz olur. Fetâvâyi Kâdîhân'da da böyledir.

îmâm {= devlet başkanı, komutan) ganimetleri, müslümaniar arasında, taksim ettiği sırada, —ganimetler, köle, eşya, mal veya başka şeylerden meydana gelmişse— kimine köle, kimine hayvan, kimine para, kimine at, kimine silah verir. Elbette, bu taksimde, süvari ve piyade his­selerini göz Önünde tutar.

Ganimeti, bu şekilde taksim etmesi caizdir.

İmâm, ganimet ehlinin rızası olsa da, olmasa da, —ister dâr-i harbde, ister dâr-i islâm'da olsun— ganîmetleri bu şekilde taksim eder.

İmâm, ganimeti dağıtıp, herkes hissesini aldıktan ve bir müca­hidin hissesine, bir câriye düşüp, ordu ayrıldıktan ve dağıldıktan sonra; bu cariye; "kendisinin, hür bir zimmî olduğunu; müşriklerin kendisini esir aldığını" iddia eder ve iki de, âdil ve müslüman şahit getirirse; imâm, bu cariyenin hür olduğuna hükmederse; bu durumda, taksim bozulur mu?

Hak iddia edenlerin sayısı, —bir, iki veya üç cariye gibi— az olur; ordu da, yerlerine dağılmış bulunursa; bu taksim, kıyâsen bozulur; istihsânen bozulmaz.

Fakat, ordu yerinden ayrılmamış olursa veya ayrıldığı halde, hak sahibi olanların sayısı, üçten fazla bulunursa; bu durumda, taksim, kıyâsen de, istihsânen de bozulmuş olur. Buna göre:

İmâm, ganimeti taksim edip, nasibini alanlar da, yerlerine dağıldıktan sonra; bir şahıs gelir ve kendisinin, aynı savaşta bulunup, savaştığını, bu ganimette hissesinin bulunduğunu iddia ve bunu da, şahitlerle isbat ederse; bu durumda da, taksim, kıyâsen bozulur; istih­sânen bozulmaz.

Bu şahsın hakkı ise, beytü'l-mâlden ödenir.

Hak sahibi çok olur ve bu taksim bozulursa; bu durumdaki hüküm hakkında, ihtilaf edilmiştir.

Bazı âlimler: "İmâm, bu hisse sahiplerine: "Gidin, askerleri toplayın." der." demişler; lazı âlimler ise: "İmâm, askerleri, bizzat kendisi toplar." demişlerdir.

Sonra, ganimete bakılır: Şayet, ganimet, para, tartılabilen veya ölçülebilen eşyalardan, karışık bir halde ise; imâm, hak sahibine, "his­sesi kadar almasını" emreder.
Şayet, ganimet, tek-bir cinsten ise, o hak sahibinin hakkı, tartılarak veya ölçülerek verilir. [52]

Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..