1. Mustafa'nın Sadrıazamları Ve Şeyhülislâmları


1. Mustafa; veraset kanunu değişikliğiyle geldiği padişahlı­ğı asla istememiş, kiminin deli, kiminin mecnun dediğ-i, ki­minin ise velî dediği bu padişah, tahta çıktığında sadnazam olarak vazife başında biraderinden kalma sadrıazarn Hali! Paşayı bulmuştu ve tahtı istemeyen adamın sadrıazamla uğ­raşacak vakti mi olur misâli, o tarafa hiç bakmadı. Bu padi­şahlık döneminin 1. devresinde bu sadrıazamla ve devlet şu­rası sayılacak, hayli tesirİbulunan recul yâni devlet adamları­nın ittifak reyile vazifeyi biraktırılmasi yönüne gidilmesi ka­rarlaştırıldı. Böylece dörtay kadar süren bu süre içinde tek sadrıazamla iktifa etmiş oldu.
Daha sonra fâcia-i genç Osman vaka'sindan sonra tekrar Osmanlı tahtına cülus etdi. Bu sırada târihler 19/ma-yıs/1622'yi gösteriyor ve makam-ı sadaretde 59. Osmanlı sadrıazamı Düâver Paşa bulunmaktaydı. Buna daha doğrusu yukarıda, verdiğimiz târihde Dilâver Paşa ile 60. sadnazam Dâmad Kara Dâvûd Paşa halef selef oldular dersek daha doğru bir izah yapmış oluruz. Bu paşa 25 gün süren sadareti sonunda 13/haziran 1622'de sadareti Merre Hüseyin Paşaya bırakmak mecburiyetinde kaldı. Merre Paşanın sadaret dö­nemi de 25gün sürdü.
Bunun yerine 8/7/1622'de Lefkeli Mustafa Paşa mührü hümayuna sahip oldu. 2 ay, 14 gün vazife ifa etdikten sonra 21/eylül/1622'de Hadim Mehmed Paşa veziriazam oldu. Bu zâtın dönemi de 4 ay, 14 gün sürebildi. 5/2/1623'de Merre Hüseyin Paşanın 2. sadareti başladı ve 29/8/1623'e kadar 6 ay, 23 gün sürdü. Bunun yerine Ispartalı Kemankeş Kara Ali Paşa sadnazam oldu, ancak 1. Mustafa'nın iş göremez hâli devam ettiğinden ilk dönemde olduğu gibi, ricâl-i siyasiye hâl edilmesinde ittifak etdiler. Bu sebebden Ali Paşa'nın Mus­tafa hân'a yalnız 11 gün hizmet ettiği olmuştur.
Böylece 1. Mustafa sadnazam olarak iki defa aynı şahıs olmasıyla altı zât ile çalışmak şansı bulmuştur.
1. Mustafa dönemişeyühlislâmlanna gelince; Sultan Mus­tafa taht-ı Osmaniye çıktığında Hocazâde Mehmed Es'ad 2/7/1615'de geldiği makam-ı meşihatde bulunuyordu. 33. şeyhülislâm olan Esad Efendi bu vazifede 21/mayıs/1622'ye kadar kaldı. Bu arada 1. Mustafa'nın 3 ay, 4 günlük dönemin de şeyhülislâm olarak kendisine yardımcı oldu. Sonra da Damadı, Sultan 2. Osman'a dini müşaviri olarak makamında ipka olundu. Nihayet fecâiî Osman'iden sonca yeniden tahtın sahibi olan 1. Mustafa'ya, sadece iki gün hizmet verdikten sonra yerine; Ankaralı Bayramzâde Zekerİyya Efendinin oğlu Yahya Efendi 34. şeyhülislâm olarak makam-ı meşihate gel­di. Bu zâtın ilk şeyhülislâmlığı; 1 sene, 4 ay, 14 gün sürdü ve 4/10/1623'de sonuçlandığın da Sultan Mustafa'nın 2. defa padişahlıktan olmasının üzerinden 24 gün geçmişti. Ezcümle söylemek icâb eder ise; Sultan Mustafa'nın birlikte çalıştığı şeyhülislâm sayısı, bir zât iki defa olmak üzere üç defa şey­hülislâm değiştirmek, topu toplamı iki zâtla işi götürmüştür.


Eser: Büyük Osmanlı Tarihi

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Büyük Osmanlı Tarihi

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..