Açıklama
Na'y: Bir kimsenin vefat ettiğini haber vermektir.
Necaşi: Habeş Meliklerine verilen unvandır. İbn İshak Sîre'-sinde "Bu Necaşi'nin ismi Ashame'dir. Atıyye manasınadır." diyor. Eb'ul-Ferecde "Ashameb. Ebcerî'dir." demiş. İbn EbîŞeybe'nin Musannef inde Sahme, diye zabdetilmiştir. Telvih'te ise, Habeşe lisancılanmn hâ-i mu'ce-me ile (Ashame) şeklinde telaffuz ettikleri bildirilmiştir. İbn Sa'din Taba-kat'ında, bu Necaşi'njn müslüman olması şöyle rivayet edilmiştir: Rasûlullah (s.a) hicreti seniyyelerinin altıncı yılında Hudeybiyye'den avdet buyurup yedinci hicret yılının Muharreminde "Amr İbn Ümeyye Damrî (r.a) ile bir mektup gönderip İslama davet buyurmuştu. Necaşi, Resul-i Ekremin mektubunu hürmetle alıp şöyle karşısına gözü önüne koymuş ve izharı hürmet ederek tahtından inip yer üzerine oturmuş ve sonra müslüman olmuştur. Ve dini mübini İslâmı kabul ettiğini bir mektubla Rasûl-i Ekreme arzetmiştir. Necaşi'ye Ca'fer İbn Ebî Talib (r.a) tarafından ta'limi din edildiği de İbn Sa'd'in rivayatı cümlesindendir.
Necaşi'nin vefatı; Tebük seferinden dönüldüğü yedinci yılın Receb ayına tesadüf etmişti. Sahih-i Müslim'de taraf-i risaletten kendisine mektub gönderilen Necaşi'nin cenazesine namaz kıldığı Necaşi olmadığı zikrediliyor. Mektubun tarihi tahrir ve irsali ile vefat tarihi arasında altı ay gibi kısa bir zaman geçmiş olması da, Müslim'in bu rivayetini bir dereceye kadar te'yid edebilir. Fakat şârih Aynî, bu haber, bazı ravilerin vehmidir, denildiğini haber veriyor. Caiz ki o ravi ikinci derecede bazı Habeşe Melikleriyle asıl meliki kebirden tabir etmiştir.[515]
Metinde Necaşi'nin cenaze namazının musalla'da kılındığından bahsedilmesi İbn Mace'nin, Necaşi'nin cenaze namazının Baki'de kılındığını ifade eden rivayetine aykırı değildir. Çünkü Medine'de birisi Bathan denilen yerde bayram namazlarına, diğeri de Garkad denilen yerde cenaze namazlarına ait olmak üzere iki musalla vardı. Bunlardan birincisine "Baki el-Bathan" ikincisine de "Bakî el-Garkad" denilirdi. Bu bakımdan mevzumuzu teşkil ederi bu hadis-i şerifteki "Musalla" kelimesiyle Baki ül-Bathan denilen musalla kasdedildiği gibi, İbn Mace'nin rivayetindeki "Baki" kelimesiyle de aynı musalla kasdedilmiştir. Her iki hadiste Bakî el-Garkad denilen musallanın kasdedilmiş olması ihtimali de vardır.
Hadis-i şerif, başka bir memlekette ölen bir müslümana gıyabında cenaze namazı kılmanın caiz olduğuna delalet etmekte ve Hz. Peygamber'in Habeşistan'da vefat eden Necaşi'nin cenaze namazını Medine'de dört tekbirle kıldırdığını ifade etmektedir.
Başka bir ülkede vefat eden, bir müslümanın gıyabında cenaze namazını kılmanın caiz olup olmadığı meselesindeki görüşleri şu şekilde özetleyebiliriz:
1. Hanefiler ile Malikiler: Gıyabî cenaze namazının kılınması meşru değildir, derler. Bunlara göre, cenazenin defnedildiği beldede namazı kılınmış olsun, olmasın; o belde namaz kılınmak istenen beldenin kıble yönünde olsun olmasın; farketmez. İbn Abdi'I-Berr, alimlerinin ekserisinin böyle hükmettiklerini söylemişler. Bunlar bu hadise şöyle cevap verirler: Peygamber (s.a)'in Necaşi (r.a)'nin namazını kıldırması, Peygamber (s.a)'e mahsus bir şeydir. Necaşi (r.a)'in cenazesi Allah tarafından Peygamber (s.a) önüne getirilmiş veya aradaki mesafe kaldırılarak Peygamber (s.a) Necaşi (r.a)'yi görmüş ve ölüm haberini ashabına verdiği gibi, definden önce namazım kıldır-mıştır. Nasıl ki, Mi'rac olayını müteakip Mekke müşrikleri Mescid-i AkscT-nın şeklini tarif etmeyi Peygamber (s.a)'e teklif edince Allah duvarı Mescid şekline sokmuştur. Bu itibarla Necaşi (r.a)'nin namazı hazır olan cenazenin namazı gibidir.
Bu gruptaki alimler, Peygamber (s.a)'in Necaşi (r.a)'nin namazını kıldırması ile ilgili başka cevaplar da vermişlerdir. el-Menhel'de bunlar izah edilmiştir.
2. Şafiî, Ahmed ve selefin cumhuruna göre, gıyabi cenaze namazını kılmak caizdir. Kişinin ölüp defnedildiği beldede cenaze namazı kılınmış olsun, olmasın. Keza defnedildiği şehir gıyabî namaz kılınacak şehrin kıble tarafında olsun olmasın farketmez.
3. îbn Hibban; Cenazenin beldesi, namaz kılınacak şehrin kıble tarafından olduğu zaman, gıyabî cenaze namazı kılınabilir, aksi takdirde kılınmaz, demiştir.
Hattâbî: Necaşi (r,a), Peygamber (s.a)'e inanan bir müslümandır. Fakat imanını gizli tutuyordu. Kâfirler içerisinde öldüğünde, cenaze namazını kıldıracak kimse orada yoktu. Bu sebeble Peygamber (s.a), onun namazını kildirmıştır. Peygamber (s.a)'in onun namazının kıldırmasının sebebi, Allah bilir budur. Hal böyle olunca, bir müslüman öldüğünde, cenaze namazı kılındıktan sonra, başka beldelerde bulunanlar, onun namazım kıldırmazlar. Ancak onun namazının bir engel dolayısıyla kılınmadığı bilinirse, mesafe ne kadar uzak da olsa, gıyabî namazım kılmak sünnettir. Kılındığında kıbleye doğru durulur, demiştir. Takiyyü'd Din de Hattâbî gibi söylemiştir, el-Menhel yazarı, onun da sözünü naklettikten sonra şöyle der: Bu söze itiraz edilir. Çünkü tarihçilerin zikrettiklerine göre, Necaşi (r.a), Peygamber (s.a)'e altmış kişilik bir heyet göndermiş, heyetin içinde oğlu Ezha da vardı. Yola çıkan heyet Peygamber (s.a)'in yanma ulaşmadan denizde boğulmuşlardır. Necaşi (r.a) altmış kişilik bir hey'et gönderir durumda iken, öldüğü zaman yanında hiç bir müslümanın kalmamış olması, cidden akıldan uzaktır. Öleri kişinin bulunduğu beldede namazı kılınmadığı bilindiği zaman, başka bel-dedekiler onun gıyabî namazını kılarlar, diyerek hadisin hükmünü mesnedsiz olarak hususileştirmek doğru bir hareket değildir. Hattâbî ve Takiyyü'd-Din bu duruma düşmüşlerdir.[516]
Eser: Ebu Davud
Ebu Davud
- 20. CENAZELER BÖLÜMÜ
- Cenazelerin Yıkanması (Gasledilmesi):
- Cenazelerin Kefenlenmesi:
- Cenaze Namazı:
- Cenaze Duası Şudur:
- Cenazeleri Kabre Götürmek:
- 1. Günahlara Keffâret Olan Hastalıklar
- Açıklama
- Açıklama
- Salih Amel Sahibi Kişiyi Yolculuk Veya Hastalığın Bu Amellerinden Alıkoyması[23]
- Açıklama
- Kadınları Ziyaret Etmek[30]
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Hastaları Ziyaret Etmek[53]
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 2. Müslümanların İdaresi Altında Yaşayan Kâfirler (Zimmiler) Hastalandıkları Zaman Ziyaret Etmenin H
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Hastaları Ziyarete Yaya Olarak Gitmek[62]
- Açıklama
- 3. Hastayı (Abdestli Olarak) Ziyaret Etmenin Fazileti
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 4. Bir Hastayı Defalarca Ziyaret Etmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 5. Bir Kimseyi Göz Ağrısından Dolayı Ziyaret Etmek
- Açıklama
- 6. Tâûn'dan Dolayı (Bir Memleketten) Çık(Ip Git)Mak
- Açıklama
- 7. Ziyaret Sırasında Hastaya Şifa Bulması İçin Dua Etmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- 8. Ziyaret Esnasında Hastaya Dua Etmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 9. Ölümü Temenni Etmek İyi Değildir
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- 10. Ansızın Ölmek
- Açıklama
- 11. Taun Hastalığından Ölen Kimsenin Fazileti
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 11-12. Öleceği Anlaşılan Hastanın Tırnakları Kesilir Ve Eteği Tıraş Edilir[126]
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 12-13. Ölürken Allah'a (Güvenerek) Hüsnü Zanda Bulunmak Müstehabtır
- Açıklama
- 13-14. Ölüm Vakti Yaklaşınca Hastaya Temiz (Ve Güzel) Elbiseler Giydirmek Müstehabdır
- Açıklama
- 14-15. Hasta Ölürken Yanında Söylenmesi Müstehab Olan Sözler
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 15-16.(Hastanın Yanında La İlahe İllallah Sözünü Söyleyerek) Telkinde Bulunmak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- 16-17. Ölünün Gözlerini Yumdurmak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 17-18. (Musibete Uğrayınca) İnna Lillahi Ve İnna İleyhi Raciun Demek
- Açıklama
- 18-19. Ölünün Üstü Örtülür
- Açıklama
- 19-20. Ölmek Üzere Olan Bir Kimsenin Yanında (Kur'ân) Okumak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Okunan Kur'ân'dan Ölü Yararlanır Mı?
- 20-21. Musibet Geldiği Zaman Oturmak
- Açıklama
- Abdullah B. Revaha'nın Ağlaması:
- Bazı Hükümler
- 21-22. Yakını Ölen Bir Kimseyi Teselli Vermek İçin Ziyaret Etmek (Ta'ziye)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Başsağlığı Dileme (Taziye)'nin Müddeti
- Yakını Ölen Bir Kimsenin Gidip Mescitte Oturması
- 22-23. Sabır (Felaketin İlk) Darbe(Sin)De (Olmalıdır)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 23-24. Ölüye Ağlamak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 24-25. (Ölüm Karşısında) Yüksek Sesle Ağlamak
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 25-26. Ölünün Aile Halkı İçin Yemek Hazırlamak
- Açıklama
- 26-27. Şehid(ler) Yıkanır (Mı?)
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- 27-28. Cenaze Yıkanırken Üzeri Örtülür
- Açıklama
- Açıklama
- 28-29. Ölü Nasıl Yıkanır
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 29-30. (Ölüyü) Kefen (Lemek)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 30-31. Haddinden Fazla Pahalı Kefen Kullanmak Mekruhtur
- Açıklama
- Açıklama
- Hazreti Mus'ab Bin Umeyr (r.a)
- Hazreti Habbab Bin Eret (r.a.)
- Açıklama
- 31-32. Kadın (ların) Kefeni
- Açıklama
- 32-33. Ölüye Misk Sürmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 33-34. Cenazeyi Definde Acele Etmek (Sebepsiz) Bekletmek, Mekruhtur
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 34-35. Cenaze Yıkamaktan Dolayı Gusl Etmek
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 35-36. Ölüyü Öpmek
- Açıklama
- Osman b. Maz'un (r.a):
- 36-37. (Ölüyü) Geceleyin Defnetmek
- Açıklama
- 37-38. Ölüyü (Vetat Ettiği) Memleketten Başka Memlekete Götürme (Nin Kerahati)
- Açıklama
- 38-39. Cenaze Üzerine Saf Bağlama Saflar(In Tertibi Ve Sayısı)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 39-40. Kadınların (Yürüyerek Kabre Kadar), Cenazeleri Takip Etmeleri
- Açıklama
- 40-41. Cenaze Namazı (Kılma)Nın (Ve Uğurlamanın) Fazileti
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- 41-42. Cenazenin Âteşle Uğurlanması (Caiz Midir?)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 42-43. Cenaze İçin Ayağa Kalkmak
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 43-44. Cenazeyi Uğurlarken (Bir Hayvana Ve Bir Şeye) Binmek
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 44-45. Cenazenin Önünde Yürümek
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 45-46. Cenazeyi (Defnetmekte) Acele Etmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 46-47. İmam, İntihar Eden Bir Kimsenin Namazını Kılar Mı?
- Açıklama
- 47-48. Had Cezasından Dolayı Öldürülen Bir Kimsenin Cenaze Namazı Kılınır Mı?
- Açıklama
- 48-49. Çocuğun Cenaze Namazını Kılmanın Hükmü
- Açıklama
- Açıklama
- 49-50. Cenaze Namazını Mescidde Kılmak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- 50-51. Cenazeyi Güneş Doğarken Ya Da Batarken Gömmenin Hükmü
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 52. Bir Kadın Cenazesiyle Erkek Cenazesi Birlikte Getirildikleri Zaman, Hangisi İmama Daha Yakın Ola
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 51-53. İmam Namazını Kılacağı Cenazenin Ne Tarafında Durur?
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 52-54. Cenaze Namazı Kılarken Kaç Tekbir Alınır?
- Açıklama
- Açıklama
- 53-55. Cenaze Namazında Ne Okunur?
- Açıklama
- 54-56. Cenazeye Dua Etmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 55-57. Kabir Üzerine Cenaze Namazı Kılmak (Caiz Midir?)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 56-58. Küfür Diyarında Ölen Bir Müslümanın Cenaze Namazi
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- 57-59. Birden Fazla Ölüyü Bir Kabre Kovmak Ve Kabirlere Alamet Koymak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 58-60. Mezar Kazan Kimse Kemik Bulunca Oradan Ayrılıp Mezarı Başka Bîr Yerde Kazması Mı Gerekir?
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 59-61. Kabrin Kıble Tarafına Boydan Boya Çukur Açmanın Hükmü
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 60-62. Cenazeyi Defnetmek İçin Kabre Kaç Kişi Girebilir?
- Açıklama
- Açıklama
- 61-63. Cenaze Kabre Ayak Ucu Tarafından İndirilir
- Açıklama
- 62-64. Cenaze Kabre İndirilirken Kabrin Yanında Nasıl Oturulur?
- Bazı Hükümler
- 63-65. Cenaze Kabre Konurken Ona Dua Etmek
- Açıklama
- 64-66. Müşrik Bir Akrabası Ölen Kimse (Onun Teçhiz Ve Tekftniyle İlgilenmekle Mükellef Midir?)
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 65-67. Kabri Derince Kazmak
- Açıklama
- Açıklama
- Açıklama
- 66-68. Kabir(lerin Yüksekliğini Ver Seviyesine İndirmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- 67-69. (Cenazeyi Defnettikten Sonra) Kabrin Yanında Ölü İçin İstiğfar Etmek
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 68-70. Kabrin Yanında Kurban Kesmek Mekruhtur
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 69-71. (Defnedildikten) Bir Süre Sonra Cenazenin Kabri Üzerine Namaz Kılma(nın Hükmü)
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 70-72. Kabir Üzerine Bina Yapmak
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
- 71-73. Kabir Üzerine Oturmak Mekruhtur
- Açıklama
- Açıklama
- 72-74. Kabirler Arasında Ayakkabıyla Yürümenin Hükmü
- Açıklama
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 73-75. Bir Hadiseden Dolayı Cenazeyi Kabrinden (Çıkarıp) Başka Bir Kabre Nakletmek Caiz Midir?
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 74-76. Ölünün İyiliklerini Anmanın Hükmü
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- 75-77. Kabir Ziyareti
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- 76-78. Kadınların Kabir Ziyareti
- Açıklama
- 77-79. İnsan Mezarlığı Ziyaret Ederken Veya Oradan Geçerken Ne Der?
- Açıklama
- 78-80. İhramlı İken Ölen Bir Kimseye Nasıl Bir İşlem Yapılır?
- Açıklama
- Bazı Hükümler
- Açıklama
- Açıklama
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum