Pasarofçaya Doğru!
Takvimler 1617'yi gösterirken sadrıazam Silahdar Ali Paşayı; Korfu Adasını almaya hazırlanırken görüyoruz. Ne var ki; Venedik Avusturya'ya müracaatla, bir savunma ve saldırı antlaşmasının imza edilmesini temine muvaffak oldu. Bu antlaşmanın peşinden, Avusturya'nın Osmanlı divân'ına, Karlofça antlaşmasını çiğniyorsun bâbunda sesi ulaşdı. Divân; bu sesi duyunca kendini bir yokladı. Karlofça antlaşmasına mugayir hiç bir hareketin içinde olmadığını gördükten sonra, durumu tezekkür ettirdi ve istihbar ettiği Venedik-Avusturya antlaşmasının Avusturya'yı böyle bir ses yüksel-temeye ittiğini anladı. Bahane basitti. Çünkü Karlofça antlaşması, Venedik ile alakası olmayan bir hususdu. Mora üzerine yapılan Osmanlı istirdat harekâtı Venedik'le alakalı bir operasyon olmakla beraber, Avusturya'nın Venediği koruma arzusuna yoruldu. Bunun üzerine divân bu mesele üzerin de müzakere açdı. Görülen manzara; Osmanlı deniz yollarının herhangi bir ülkenin denetimi veya tasallutuna açık olduğunda bu vaziyet Avusturya'nın işine gelirdi. Bu bakımdan Mora yarımadası üzerindeki Osmanlı stratejik saldırısı her ne kadar doğrudan Venedik'i alakadar ediyorsa da, yukarıdaki anlayışa göre Avusturya'nın bu istirdat harekâtını tasvibe niyeti yoktu. Divana karşı yükselen sesin bir cümlesi şunları hâviydi: "Mora Yarımadasındaki toprakları işgal etmekle Karlofça Antlaşması hükümlerini yırttınız.. Osmanlı ordusu Mo-ra'dan çekilmeli.. Yaptığı haksız işgal için Venedik'e savaş tazminatı vermeli. " Divan; bu sesden iki ayrı tavır çıkardı. İlki; bu ihtarın akıbetini göz önüne alıp toprak iadesini yerine getirmek, diğeriyse, savaşmak dahi göze alınıp, iddiayı ve talebi reddetmek. İlk görüşe katılanlar ülkenin iç olaylarının gösterdiği duruma bakmakta vede mâli buhranların içinde yüzüldüğünün idrâki içinde zaman kazanıp, durumu İslaha çalışıp Mora yerinde durduğuna göre şimdilik Avusturya'yı tatmin edip, ilk fırsatta işe kaldığı yerden devamı öngörüyordu. İçlerinde sadrazamında bulunduğu gurup ise, böyle bir teklifi kabul elden yeni çıkmış Mora'nın istirdatına girişmemek oradakileri ihmâl demek olacağı gibi düşmanın teklifini kabulün peşinden, nice tekliflerin gelebilecek olabileceğiydi. Bu bakımdan; bu gurup asla bu tavizi vermemeyi ısrarla belirtiyordu.
Padişah 3. Ahmed bu gurubun tarafında yeraldığında, savaşmakta olunan Venedik yanında Avusturya'da yeraldı. Fakat; bu düşman kuvvetinin çoğaldığı bir savaşı yapacak kudrette olmayan devlet, bir maceraya girişmiş bulunuyordu. Bilhassa; denizyollarımızın emniyet bakımından yetersizliği pek açık olarak ortadaydı ve destekleme de yetersiz kalmasını önleyecek bir tedbirimiz maalesef yoktu. Bilfiil değilse de, 24/nisan/1716'da Venediklilerin müttefik devleti olarak Avusturya, kâğıt üzerinde artık karşımızdaydı. 5/ağus-tos/1716'da Petervaradin'de bozguna uğrayan kara kuvvetlerimiz, 20/ekim/1716'da Tamışvarı elinden kaptırdı. Silah-dar Ali Paşa'nın Petervaradin'de vukubulan şehadeti akıbetimizi daha da kötü hâle getirdi. Aradan bir sene geçmediki 18/ağustos/1717'de Belgrad'ı kaybettik. Bu sırada makam-ı sadarete geçen Dâmad Nevşehirli İbrahim Paşa 21/tem-muz/1718'de-Tuna Nehri kıyısındaki, Pasarofça kasabasında imzalandığı yerin adı olan Pasarofça antlaşması yapıldı. Suda limanının Osmanlı devletine geçmesi, Dalmaçya, Hersek-ve Arnavutluk kıyılarındaki kalelerin, bizde kalması gerçekleşirken, Belgrad, Semendire ve Sırbistan topraklarını Avusturya'ya bırakıyorduk. Amiral Afif Büyüktuğrul; Pasarof-ça'daki kaybımız Karlofça'dakinden pek fazlaydı demekten kendini alamaz. Silahdar Ali Paşadan sonra, sadarete gelen,
Nevşehirli İbrahim Paşa; devletin, uzun zaman sürmesi gereken bir sulh dönemine ve ıslah çalışmalarına girmesi icâb ettiğinin, idrâki içinde hemen bu çalışmalara koyuldu. Esef edilir ki; bu kadar reformatik ve çağı iyi okuyabilen bir insan olarak, İbrahim Paşa, deniz kuvvetlerinin ehemmiyetini İdrâkten, yoksun bir adam olmadığından donanmay-ı hümayuna bir el atabilme şansı bulsaydıki dünyanın çehresini değiştirecek bir donanmayı, vücuda getirebilirdi. Bu hem yapılması şart olandı ve Nevşehirli bunu yapacak kapasite ve kabiliyetteydi.
Sultan 3. Ahmed; aynı zamanda Damad olan bu sadrıaza-ma yardımcı olmaktan hiç geri kalmıyordu. Bütün iş, denizlerde güçlü olmak, ticaret filomuzu bu caydırıcı güç sayesinde dünya denizlerinde emniyet içinde geşt-ü güzarını sağlamaktı. Üstelik bunun üç aşıra dayanan tersane ve denizci alt yapısı mevcuttu. Bir savaşın unsurlarını teşkil eden; Kara, Hava ve Deniz kuvvetlerinin, ilk ikisi benzin vecephane verilirse savaşır. Bu sebebden bunlara Tüketim Kuvveti denir. Deniz kuvvetiyse, savaşlar da ekonomi kudretini muhafaza edebildiği için, kendi parasını kendisi çıkarır. Bundan ötürü de deniz kuvveti bir üretim kuvvetidir diyen Amiral Fioravan-za, bu ifadelerle ne kadar haklıdır bilemem amma, yelken, kürek dönemi için yukarıdaki beyanın da yanlış bir ifade kullanmış olmuyor.
Eser: Büyük Osmanlı Tarihi
Büyük Osmanlı Tarihi
- SULTAN 3. AHMED
- Osmanlı Hanedanı Üzerine Görüşme
- Kararlı İstanbul'a Avdet
- Hasan Paşanın Sadareti
- 1slavların Şuurlanması
- Deli Petro Rusya'sı
- Avrupa Devletlerine Bir Bakış
- Karlofça Antlaşması
- İsveç-Rus Çekişmesi
- Prut Savaşı Ve Zaferi
- Demirbaş'ın Mağlubiyeti
- 3. Ahmed'in Alicenaplığı
- Deli Petro'nün Hamakatı
- Savaş'ın Safahatı
- Prut Sulhunun Esasları "
- Venediklerle Savaş
- Avusturya Seferi Ve Neticesi
- Pasarofça Antlaşması
- İran'daki Aksiliğin Dersaadet'e Te'siri
- Sultan Mahmüd'on Adı Telaffuz Ölünüyor!
- Patrona Halil Ve İsyanı
- İsyan Nasıl Başladı?
- Padişah Nerede?
- Padişah 3. Ahmed'in Feragati
- Sultan 3. Ahmed'in Şahsiyeti
- 3. Ahmed'in Hanımları
- 3. Ahmed'in Sadrazamları
- 1696-1736 Seneleri Deniz Harekâtları
- Pasarofçaya Doğru!
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum