I. Arazî
824. Mesele: Arâzî-i memleketi sultan temlike kadir midir?
Elcevap: Kadirdir. [874]
825. Mesele: Arz-i mülk ve arz-ı mîrî nedir?
Elcevap: Şehirler içinde olan yerler mülktür. Sahibi bey'e ve hibeye ve vakfa kadirdir. Fevt olucak cemi' vereseye intikâl eder. Mîrî arz, karyeler etrafında olan zirâ'at olunur yerlerdir ki, sahipleri kulluğunu çekip behresini verirler. Bey'e ve hibeye ve vakfa kadir değillerdir. Fevt oldukta oğulları kalsa tasarruf ederler ve illâ sipahisi tapuya verirler. [875]
826. Su'al: Arz-ı mîrî, arz-ı öşrî midir, yoksa harâcî midir. Ve tasarruf eden re'âyânın bey' eylemeleri ve rehin komaları ve miras değmesi ve şüf'a câri olması şer'an caiz midir?
Cevap: Asla caiz olmaz. Ne öşrîdir ve ne harâcîdir. İkisi dahi ashabının memlûküdür. Buna mutasarrıf olanlar mâlik değillerdir. Memlekettir. Alınan eğerçi arzın haracıdır amma arzın rakabesi beyt-ül-mâl için alıkonmuştur, re'âyâya temlik olunmamıştır. [876]
827. Su'al: Vilâyet-i Rumelinde, re'âyâ ellerinde olan arazînin bey' ü şırasının vedî'a ve i'âresinin ve şüf'a ve istibdâlinin sıhhatinde, anda olan kudât-i müslimîn ki hüccet verip ve sicillerine kayd ederler, şer'-i şerife muvafık mıdır?
Cevap: Muhaliftir, hemen i'tibar sipahilerinin tapuya vermesidir. Kudât bey'ü şirâ yazmak hatâdır. "Zeyd, tasarrufunda olan tarlaların tasarrufunu Amra tefvîz edip, mukabelesinde şu kadar miktar akça alıp feragat ettikte, sipâhî olan Bekr dahi şu miktar resm alıp Amra verdi" deyu yazmak gerektir. [877]
828. Su'al: Zeyd mâ-tekaddemûn mukâta'aya vere geldiği çayırını Amra bey' ettikte, Bekr-i sipâhî, Zeydden akçasının öşrünü almağa kadir olur mu?
Cevap: Bey' bâtıldır, öşrün almak değil çayırı Amrdan alıp âhara tapuya vermeğe kadirdir. [878]
829. Mesele: Zeyd, mîrîde bir miktar yerin etrafında hendek ve hark edip, ba'zı meyve ağaçları dikip zirâat etse şer'an Zeydin mülkü olup veresesine değer mi?
Elcevap: Yer mülk olmaz, amma verese tasarruf ederler. [879]
830. Mesele: Zeyd tasarrufunda olan arz-ı mîriyye üzerinde, kim aşıladığı ma'lûm olmayan meyve ağaçları yere tâbi' olur mu?
Elcevap: Aşılı ağaç yere tâbi' olmaz, sahibi yok ise beyt-ül-mâle raci'dir. [880]
831. Mesele: Zeyd, Amr ile müşterek oldukları yerin üzerinde olan hüdayî fidanları aşılayıp, Amr dahi "fidanlarda hakkım vardır" deyu talep ettikte, vermeyip "var ahar yerde olan fidanları aşıladese, gayri fidanlardan hisse taleb eylemeğe kadir olur mu?
Elcevap: Olmaz, fidanları aşıladığı zamanda değer bahasının nısfın alır. [881]
832. Sual: Arz-ı mîrî üzerinde hudâyî biten ağaçları Zeyd aşılasa, Zeydin mi olur, yoksa sâhib-i arzın mı?
Elcevap: Zeydindir, sâhib-i arza fidan bahasıyla behresin verir. [882]
833. Mesele: 'Akar hususundan onbeş yıl mürur eylemiş kaziye mesmû'a olur mu?
Elcevap: Mülk-i vakıf olucak olur, mîrî yer olucah olmaz memnundur. [883]
834. Mesele: Zeydin tasarrufunda olan mîrî yerde alçı ma'deni bulunsa, mîrî canibinden emin, Zeydi dahi ettirmemeğe kâdîr olur mu?
Cevap: Öyle emr olucak olur, [884]
Eser: Ebu Suud Fetvaları
Ebu Suud Fetvaları
- ÖNSÖZ
- GİRİŞ
- I- FETVA MÜESSESESİ
- A. Fetva ve Müfti:
- B. Fetvanın Ehemmiyeti:
- C. Fetvanın şekli:
- D. Fetvanın Devrin İçtimaî Özelliklerini Göstermesi Bakımından, Değeri:
- II- ŞEYHÜLİSIAMLIK MÜESSESESİ
- III EBÜSSUÜD EFENDİ
- A. Ebussu'ûd Efendi Devrine Kadarki Osmanlı Pâdişâhları:
- B. Ebussu'ûd Efendi'ye Kadarki Şeyhülislâmlar:
- C. Ebussu'ûd Efendinin Hayatı:
- D. Şahsiyeti:
- IV- MECMU'A-Î FETAVÂ NÜSHALARI
- A. Metne Esas Alınan Nüshalar:
- (A) Nüshası:
- (B) Nüshası:
- B. İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Ve Ebussu'ûd Efeudi'ye Ait Fetvaları İhtiva Eden Mecmualardan
- V- METNİN TERTİBİ
- VI- METNİN TESBİTÎ VE NEŞRİ HAKKINDA NOTLAR
- 1- AİLE
- I. Çocuk Ve Neseb
- II. Ağırlık Ve Ergenlik
- III. Nikâh
- IV. Şartlı Nikâh
- V. Mehir
- VI. Talâk
- VII. Hal'
- VIII. Îddet
- IX. Şart
- X. Hülle
- XI. Aile Hayatı
- 2- İBÂDETLER
- I. Namaz
- II. Oruç
- III. Zekât
- IV. Hac
- V. Kurban
- VI. Nezir
- 3- DİNÎ VAZİFELİLER
- I. İmam Hatîb Ve Nâib
- II. Müezzin
- 4- DİNÎ MÜESSESELER
- I. Cami', Mescid Ve Musalla
- II. Vakıf
- 5- DİNÎ SINIFLAR
- I. Seyyidler
- II. Süfîler
- 6- GAYRİ MÜSLİMLER
- I. Zimmiler
- A. Müslüman Oluşları
- B. Müslümanlarla Münâsebetleri
- C. Haklarındaki Tahdidler
- D. Haraç
- E. Şerî'at Huzurundaki Dâ'vâları
- F. Rahîp Ve Keşişler
- G. Kilise
- II. Harbî Kâfirler Ve Gaza
- III. Mürtedler
- A. Kızıl Başlar
- B. Küfür, İlhad Ve Zındıka İle Mürted Olanlar
- C. Kâfire Benzeyenler
- 7- KÖLELER
- I. Esir
- II. Sâhib
- III. Câriye
- IV. Evlenmeleri
- V. Müdebber
- VI. Mükâteb
- VII. 'Itk (Âzâd)
- VIII. Mu'tek (Atik, Âzadlı)
- IX. Îbâk (Kaçış)
- X. Satış
- 8- KAZA MÜESSESESİ
- I. Kâdî
- II. Şahitlik
- III. Yemin
- IV. Ehl-i 'Urf
- V. Beyt-ül-Mâl
- 9- SUÇLAR VE CEZALARI
- I. Hapis
- II. Borçlunun Habsi
- III. Kötüler
- IV. Faiz
- V. Afyon, Esrar, Berş Ve Ma'cun
- VI. Hamr.
- VII. Boza
- VIII. Kahve
- IX. Sîrkat
- X. Haramiler
- XI. Katil
- A. Kısas
- B. Diyet
- C. Fa'îli Meçhul Katilde Diyet
- D. Sulh
- XII. Zînâ
- 10- TİCARET
- I. Alış-Veriş
- II. Narh
- III. Müdârebe
- IV. Îcâre
- V. Şüf'a
- VI. Esnaf
- VII. Para Çeşitleri
- 11- MARAZ-İ MEVTTE HİBE
- 12- ARAZÎ MESELELERİ
- I. Arazî
- II. Arazî Rüsumu
- III. Arazı-i Mukaddese
- 13- ŞEHİD, CENAZE, MEZAR VE EVLİYA
- I. Şehid
- II. Cenaze
- III. Mezar
- IV. Evliya
- 14- ÇEŞİTLÎ MESELELER
- I. İmânı Meseleler
- II. Hayattan Meseleler
- III. Bulunan Mal
- IV. Cerrar Ve Dilenci
- 15- İLİM
- I. Îlim Ve Âlim
- II. Tıb
- III. Îmlâ
- IV. Eser Ve Müellifler
- 16- KIYAFET
- I. Saç Ve Sakal
- II. Giyim-Kuşam
- 17- YİYECEKLER VE AV
- I. Yiyecekler
- II. Av
- 18- TARİHÎ VAK'A VE ŞAHSİYETLER
- I. Şehzade Bâyezid
- II. Mansür (Hallacı)
- III. İbrâhîm Gülşeni
- IV. Bedreddin Simâî
- V. Karamanlı Şeyh
- VI. Hakîm İshak
- VII. Oğlan Şeyh
- 19- GARİP VAK'ALAR
- I. Nazar
- II. Hortlak
- III. Hilkat Garibesi
- 20- FAL VE EĞLENCELER
- I. Fal
- II. Satranç Ve Tavla
- III. Karagöz
- IV. Kıssahan
- V. Çalgı
- VI. Güreş
- VII. Canbaz
- LÜGAT
- METİNDEKİ ARAP HARFLİ İBARELERİN TERCÜMELERİ
- BU SAHADA ÇALIŞACAKLAR İÇİN KÜÇÜK BÎR BAŞLANGIÇ BİBLİYOGRAFYASI
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum