SEKİZİNCİ MESELE:
Müftînin bulunmaması halinde, müsteftîden[79] amelle yükümlülük düşer. Bu, o amele dair ne muteber bir ictihâd yoluyla ne de taklit yoluyla elde edebileceği bilginin olmaması halindedir. Buna şu üç husus delâlet eder: (1)
Sahih olan görüşe göre delillerin tearuzu halinde müctehidden ilgili yükümlülük düşmektedir. Nitekim bu konu usûl kitaplarında açıklanmıştır. Bu durumda amele dair esasla ilgili bilginin bulunmaması halinde mukallidin yükümlü olmaması öncelikli olarak sabit olacaktır. (2)
Bu mesele aslında "Hitabın taallukundan önce amel" konusuna çıkmaktadır. Şeriatler gelmeden önce ameller konusunda asıl olan, onlara yönelik yükümlülüğün bulunmaması halidir. Çünkü, kişinin hükme dair bilgisi olmaksızın, onunla yükümlü olması düşünülemez. Zira, usûlcülere göre yükümlülüğün şartı, yükümlü kılınan şeyi bilmektir. ,Bu meselede sözü edilen kimse ise, (ne ictihâd ne de taklit yoluyla) bilgi sahibi değildir. Bu takdirde teklifin sebebi hiçbir hal üzere bulunmayacaktır; dolayısıyla da teklif olmayacaktır. (3)
Bu durumda kişi, eğer amel ile mükellef olsaydı, o takdirde bundan takat üstü yükümlülük lâzım gelirdi. Çünkü bilmediği şeyle yükümlü tutulmuş olurdu. Bilmediği için, yükümlü olduğu şeye ulaşma imkânı bulunmayacaktı. Hal böyle iken eğer onunla yükümlü tutulacak olsa, hiçbir şekilde yerine getiremeyeceği şeyle yükümlü kılınmış olacaktı. Böyle bir sonuç ise hem aklen, hem de şer'an muhalin ta kendisidir. Mesele açıktır.
Fasıl:
Bu amel hakkında iki durum tasavvur edilebilir:
(1) Amelin aslına yönelik bilgisizlik[80] Bu durumdaki biri, aynen kendisine hiçbir şekilde teklif gelmeyen kimse gibidir.
2) Amelin vasfina yönelik bilgisizlik: Meselâ kişinin taharet, namaz veya zekât gibi bir ameli genel hatlarıyla bilmesi, fakat onun tafsilâtını, kayıtlarım, yanılma vb. gibi üzerine arız olabilecek şeylerin hükümlerini bilmemesi gibi. Tabiî bu halde amelle ilgili ne gibi hükümlerin ortaya çıkacağını bilmeyecektir.
Her iki şekil ile de ilgili olarak çeşitli hükümler taalluk etmektedir ve onları uzun uzadıya burada anlatmak mümkün değildir. Furû kitapları, bu konuda daha Özel bir yere sahiptir.[81] [82]
Eser: El-Muvafakat
El-Muvafakat
- ÜÇÜNCÜ TARAF: İSTİFTÂ VE İKTİDÂ
- BİRİNCİ MESELE:
- İKİNCİ MESELE:
- ÜÇÜNCÜ MESELE:
- DÖRDÜNCÜ MESELE:
- BEŞİNCİ MESELE:
- ALTINCI MESELE:
- YEDİNCİ MESELE:
- SEKİZİNCİ MESELE:
- DOKUZUNCU MESELE:
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum