Şehzade Bayezıd Sultan'ın İdamı
Önünde Şehzade Mustafa Sultan'in boğduruluşu, onun üzüntüsünden rakik kalbine gelen kriz yüzünden hayata veda eden Şehzade Cihangir Sultan örnekleri dururken, saltanat fırıldağı.çevirmeye gayret için insanın mutlaka ayrı bir yaratılışı olması icab eder. Şehzade Bayezıd Sultan, Hanedanı Osmaniyye'nin değerli bir mensubu olarak bu tehlikeli oyunu oynamaya çalıştı fakat âkibet ona da ölüm sundu.
Anlatılır ki; Şehzade Selim Sultan (sonradan tahta o geçti) yakınlarından birine sorar:
Benim için ehali ne düşünür? Cevab ikaz mahiyetindedir.
Ordu pederinizin yerine Şehzade Mustafa Sultanı, tahtta görmek ister. Fakat peder ve valideniz; kardeşiniz Bayazıd Sultanı çok seviyorlar. Sizin lâfınız hiç bir yerde edilmiyor.
Şehzade Selim Sultan'ın cevabı daha muhteşem ve şaşırtıcıdır:
Ordu varsın Mustafa'nın padişahlığını istesin; anam ve Padişah babam varsınlar Bayazıd biraderimi sevsinler. Amma. Cenab-ı Mevlâ isterse taht-ı Osmanî Selim'in olacaktır.
Hakikaten herkes saltanat kavgası için pala sıyırırken, politika çemberini çevirirken Selim Sultan'ın tevekkülü onun iradei İlâhiyye bahsine vakıf olduğunun kesin bir işaretidir.
Şehzade Selim Sultan'ın hakikat olan bu sözlerini nakilden sonra Bayazıd Sultan'ın kaderi olan ölüme nasıl duçar oluğunu kısaca anlatalım.
Şehzade Mustafa'nın idamını emretmek şüphesiz ki Koca padişahı üzmüştü. İkinci bir evlât acısı eklenince ki, Cihangir Sultan'ın vefatıytı. Yaralı kalbi baba ilk isyanını yakaladığı Şehzade Bayazıd'ı Hürrem Sultanında ısrarları ile affetti. Bayazıd yaptığı isyanın farkında olduğundan barış şerbetini eline tutuşturan babasının sunduğu şerbeti zehirlidir korkusuyla bir müddet içemeyip endişeyle bekledi. Sultan Kaanuni Hz.leri durumu görünce oğlunun elinden aldığı bardağı bir dikişte bitirdi. Belki de Sünneti Şerife uygun içm^ tarzını ilk defa terketmiş oldu koca Padişah.
Evet oğlu ona itimat edememişti. Affa inanamamıştı, banş merasiminde annesi Hürrem Sultan bulunduğu halde.
Bu tereddüd onun bu işlere yeniden teşebbüs edeceğini gösteriyordu, nitekim etti de...
Şehzade Bayazıd Sultan Amasya'dan, Ağabeyi Şehzade Selim Sultan'a ki, o sırada Saruhan Sancak Beyi idi, hakaretlerle dolu mektup gönderdi. Fakat bu mektubu Bayazıd'a yazdıran Mustafa Beğ adlı bir dolapçı olduğu birçok tarihlerde yazılıdır. Bu haraketlerden haberdar olan Kaanuni Sultan Süleyman; Sokullu Mehmed Paşa kumandasındaki 20.000 kişilik bir kuvveti Bayazıd SuStan'ın üzerine gönderdi. Konya ovasında yapılan savaş devlette, yâni Sokullu Mehmed Pa-şa'dan kaldı. Bayazıd mağlûp ve münhezim olarak İran'a sığındı. İşte bu İran'a sığınma onun en büyük hatası oldu. Şah Tahmasb Osmanlı'nın böyle bir şehzadesi eline gelir de se-__Yi-nmez mi? Düşman sevindiren Bayazıd Sultan ne dereceye düşer...
Kaanuni, Şah Tahmasb'a yazdığı mektupta iltica isteğini kabul etmemesini yazar, Fakat Şah Tahmasb şu anda politikasına uygun bulmadığından bu talebi red eder. Ayrıca bizzat Şehzadeyi karşılamaya gider.
Bir müddet sonra Şehzadenin etrafındaki askerî birliğin kuvvetinden ürkmeye başlıyan Şah, artık Şehzadeyi gözden çıkarmıştır. Kendisini ve dört çocuğunu tutuklatıp zindana atar. Bu sırada Osmanlı Devleti ile müzakereler neticelenmiş, Cellât Ali Ağa'ya şah'ın zindanına girip onları boğmak kalmıştı. Bu beş ceset Sivas'a götürülmüş ve kuzey kapısının yanına defnolunmuşlardır. Ve hakikaten âlemlerin Rabbi'nin takdiri Şehzade Selim'in padişahlığımış ki son Şehzade o kalmıştı artık...
'
Anlatılır ki; Şehzade Selim Sultan (sonradan tahta o geçti) yakınlarından birine sorar:
Benim için ehali ne düşünür? Cevab ikaz mahiyetindedir.
Ordu pederinizin yerine Şehzade Mustafa Sultanı, tahtta görmek ister. Fakat peder ve valideniz; kardeşiniz Bayazıd Sultanı çok seviyorlar. Sizin lâfınız hiç bir yerde edilmiyor.
Şehzade Selim Sultan'ın cevabı daha muhteşem ve şaşırtıcıdır:
Ordu varsın Mustafa'nın padişahlığını istesin; anam ve Padişah babam varsınlar Bayazıd biraderimi sevsinler. Amma. Cenab-ı Mevlâ isterse taht-ı Osmanî Selim'in olacaktır.
Hakikaten herkes saltanat kavgası için pala sıyırırken, politika çemberini çevirirken Selim Sultan'ın tevekkülü onun iradei İlâhiyye bahsine vakıf olduğunun kesin bir işaretidir.
Şehzade Selim Sultan'ın hakikat olan bu sözlerini nakilden sonra Bayazıd Sultan'ın kaderi olan ölüme nasıl duçar oluğunu kısaca anlatalım.
Şehzade Mustafa'nın idamını emretmek şüphesiz ki Koca padişahı üzmüştü. İkinci bir evlât acısı eklenince ki, Cihangir Sultan'ın vefatıytı. Yaralı kalbi baba ilk isyanını yakaladığı Şehzade Bayazıd'ı Hürrem Sultanında ısrarları ile affetti. Bayazıd yaptığı isyanın farkında olduğundan barış şerbetini eline tutuşturan babasının sunduğu şerbeti zehirlidir korkusuyla bir müddet içemeyip endişeyle bekledi. Sultan Kaanuni Hz.leri durumu görünce oğlunun elinden aldığı bardağı bir dikişte bitirdi. Belki de Sünneti Şerife uygun içm^ tarzını ilk defa terketmiş oldu koca Padişah.
Evet oğlu ona itimat edememişti. Affa inanamamıştı, banş merasiminde annesi Hürrem Sultan bulunduğu halde.
Bu tereddüd onun bu işlere yeniden teşebbüs edeceğini gösteriyordu, nitekim etti de...
Şehzade Bayazıd Sultan Amasya'dan, Ağabeyi Şehzade Selim Sultan'a ki, o sırada Saruhan Sancak Beyi idi, hakaretlerle dolu mektup gönderdi. Fakat bu mektubu Bayazıd'a yazdıran Mustafa Beğ adlı bir dolapçı olduğu birçok tarihlerde yazılıdır. Bu haraketlerden haberdar olan Kaanuni Sultan Süleyman; Sokullu Mehmed Paşa kumandasındaki 20.000 kişilik bir kuvveti Bayazıd SuStan'ın üzerine gönderdi. Konya ovasında yapılan savaş devlette, yâni Sokullu Mehmed Pa-şa'dan kaldı. Bayazıd mağlûp ve münhezim olarak İran'a sığındı. İşte bu İran'a sığınma onun en büyük hatası oldu. Şah Tahmasb Osmanlı'nın böyle bir şehzadesi eline gelir de se-__Yi-nmez mi? Düşman sevindiren Bayazıd Sultan ne dereceye düşer...
Kaanuni, Şah Tahmasb'a yazdığı mektupta iltica isteğini kabul etmemesini yazar, Fakat Şah Tahmasb şu anda politikasına uygun bulmadığından bu talebi red eder. Ayrıca bizzat Şehzadeyi karşılamaya gider.
Bir müddet sonra Şehzadenin etrafındaki askerî birliğin kuvvetinden ürkmeye başlıyan Şah, artık Şehzadeyi gözden çıkarmıştır. Kendisini ve dört çocuğunu tutuklatıp zindana atar. Bu sırada Osmanlı Devleti ile müzakereler neticelenmiş, Cellât Ali Ağa'ya şah'ın zindanına girip onları boğmak kalmıştı. Bu beş ceset Sivas'a götürülmüş ve kuzey kapısının yanına defnolunmuşlardır. Ve hakikaten âlemlerin Rabbi'nin takdiri Şehzade Selim'in padişahlığımış ki son Şehzade o kalmıştı artık...
'
Konular
- Belgrad Seferi Hümayunu
- Rodos Seferi Hümayunu
- Mısır Valiliği İsyanı
- Mohaç Seferi Hümayunu
- Dördüncü Seferin Yapılmasına Sebeb Olan Vukuat
- Beşinci Seferi Hümayun
- Altıncı Seferi Hümayun Irak Seferi
- Kanüni'nin Yedinci Seferi Korku Seferi
- Kanuni'nin Sekizinci Seferi Boğdan Seferi
- Hindistan'ın İmdadına Gidiş
- Bazı Mühim Vak'alar
- Macaristan Seferi Dokuzuncu Sefer
- Avusturya Seferi Onuncu Sefer
- Iran Seferi Onbirinci Seferi Hümayun
- Onikinci Seferi Hümayun Nahcivan Seferi Veya Üçüncü İran Seferi
- Şehzade Bayezıd Sultan'ın İdamı
- Kanünı'nın Son Seferi
- Hazreti Barbaros Hayreddin Paşa'nın Preveze Zaferi
- Preveze Savaşı
- Kaanüni Sultan Süleyman'ın Hanımları Ve Çocukları
- Kaanüni Sultan Süleyman'ın Sadrıazamları Ve Şeyhülislamları
- SULTAN 2. SELİM (SARI SELİM)
- Tahta Geçişi
- Sokullu'nun Vazifesinde İpka Olunması
- Sakız'ın Fethi
- Alimlerin, Vezirlerin Ve Memurların Mükâfatlandırılması
- Avusturya, İran Ve Lehistan İle Sulh Müzakereleri
- Mimarlar Padişahı Sinan
- Yemen Kıtasının Fethedilmesi
- Kıbrıs'ın Fethi