Almanya Tarafında Savaşa Giriş

Ülkemizin bu savaşa çekilme sebeblerinden diğeri de pet­rol istimali meselesidir. Şark Meselesinin önemli unsurların­dan birini enerji meselesi teşkil etmektedir. Bu enerjinin en mühimini petrol teşkil etmektedir. Bunlarda Osmanlı hakimi­yetinin var olduğu ancak yaklaşık bir asırdır idarede zafiyet içinde olduğu topraklarda idi. Balkan savaşının, Trablusgarb savunmasının yüklediği rnâli sıkıntı'ar ülkemizin boğazını

İyice sıktı. Said Halim Paşa hükümeti mâliyeye para bul­mak için Mehmed Cavid bey'i (Dönme Cavid) bir Avrupa tu­runa gönderir. Yapılan temasla Fransızların ümid verdiği gö­rüldü. Ancak bu ümid kapısında müzakereler hayli uzadı. İş­te tam bu sırada nasıl olduysa Goben ve Breslav adlı iki Al­man savaş gemisi kaçmakta olduğu müttefik donanmasının önünden Çanakkale Boğazına duhûl ederek kurtuldu. Siya-net sever milletimiz bu dehalete sıcak kucağını açtı açması­na fakat meselede problem olmaya başladı. İngiliz ve Fransız ve dahi müttefikleri gemilerin kendilerine teslimini istediler. Tabii ki böyle şey olamazdı. Nitekim olmadıda.. Çâreyi söz konusu gemileri satın aldığımızı ilân etmek olarak görebildik. Dünya efkârı umumiyesine, alımı ilân ettiğimizde Fransa, kapısının önünde Osmanlı adına borç para taleb etmekte olan Cavit bey başkanlığındaki heyete borç veremeyecekle­rini tebliğ ettiler. Böylece heyetimizin eli boş döndüğü görül­dü.

Biz; Mevlanzâde Rıfat bey'in "Türk İnkılabının İç Yüzü" adlı eserini sadeleştirip Pınar yayınlarından neşir hayatına kazandırmıştık. Bu zatın; tasvir sanatının en güzel örneklerin­den sayılsa yeri olan izahını buraya alıntıhyarak sahifemizi süslemek ve en güçlü izahlardan biri olduğuna inanarak tak­dim ediyorum efendim: Evvelâ sadrazam Said Halim Paşa­nın ingiltere'nin Osmanlı nezdindeki b.elçisi Sir Malet ile yaptığı görüşmenin tasvirinden bir bölümü sunalım:

"Sadrazam Said Halim Paşayı Yeniköy'deki yalısında zi­yaret eden Sir Malet'in görüycrumki Büyük Britanya hükü­metiyle ve müttefiklerine karşı düşmanca bir tavır irine gir­meye başladınız. Benim şahsi görüşüm şudur ki; buna çok uzüldüm ingiltere devlet-i fahimanesi, Osmanlı devletini "na tehlikesinden kurtarmıştı. Yine zannediyorum ki; bu zamanda Osmanlı hükümetinin menfaati Büyük Britanya'yı gücendirmemektedir." Bu soruya sadrıazamın cevabının şu bölümü pek önem arzetmektedir: ".emin olu­nuz ki hükümetimiz Büyük Britanya Hükümeti fahimesinin dostudur. Daima da dost kalmak emelindedir. Ancak bugün müttefikleriniz arasında bulunan Rusya'ya karşı ihtiyatlı ol­mak için bazı tedbirler almaya mecburuz. Osmanlı Hükü­meti -resmî bir dille arzediyorum- barışseverlikten ayrılmak istememektedir."

Sir Malet; sözü Ç.kale boğazından içeri dalıp sığınan ve Osmanlı devletinin para verip satın aldığını beyan etmek mecburiyetinde kaldığı gemilere getirir ve: "..Almanya'nın İstanbul limanına gönderdiği iki harp gemisi hakkında yap­mış olduğumuz resmî taleb ve ricamızın henüz yerine geti­rilmemiş olmasını hayretler içinde karşılıyorum." Dediğinde sadrıazam Said Halim Paşa: "Bunda da bir yanlış değerlen­dirme var! Burada Almanların harp gemileri yoktur. Osman­lı Hükümetinin, Almanya'dan satın almış olduğu gemiler vardır."

ülkemizin içinde bulunduğu zor durum, Prens sadrazama; ne yapalım peşin olarak parasını ödediğimiz diretnotlan ver­mediğinizden Almanlardan bu iki gemiyi almak mecburiye­tinde kaldık gibi bir kinayeye başvuramadığımızı düşünmeni­zi hatırlatırım sevgili okurlarım. Sir Malet cevabı: "(Tebes­sümle) Hâttâ bedelini peşin verdiği gemiler!

..Değil mi? Son Altes, İngiltere Devleti ve ortakları bu yoldaki manevralara iltifat etmezler.." Diplomaside bu şekil de ifade olunan beyanların düz yazıdaki mânası, siz de'para nerde daha Fransa maliyesi kasasının önünde dün avuç aç­mıştınız. Alman'lara bu iki c,emi için parayı nereden buldu­nuz. Bize yutturamazsınız demek oluyordu.

Sir Malet'in sadrıazam Said Halim Paşa'ya: "...İhtiyatlı bu­lununuz. Almanların bu iki teknesine güvenmeyiniz." Sadra-zam'ın cevabı ise: ".Size namusumla temin ederimki, ben bu makamda bulundukça Devlet-i Âliye tarafsızlıkdan ayrılma­yacaktır."

Eser: Büyük Osmanlı Tarihi

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Büyük Osmanlı Tarihi

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..