Asîl'e Râci Şartlar

Kefaletin sahih olması için, asîl'de (= mekfûlün anh'de = kendi­sine kefil olunanda) da bazı şartların bulunmasi lâzımdır:
1) Mekfûlün anhin veya naibinin, mekfûlünbih'i teslim almaya muktedir olması gerekir.

Bu, İmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'nin kavlidir.

Ölünün, veya müflisin, bir borca kefil olması sahih değildir.

İmâmeyn'e göre ise, bu sahihtir.

Sahih olan, İmâm-ı A'zam (R.A.)'ın kavlidir. Zâd'da da böyledir.

Şayet ölen şahıs, —kefaletten dolayı olan— borcu kadar mal ter-kederse, kefaleti sahih olur. Serahsî'nin Muhiytı'nde de böyledir.
2) Kefaletin sıhhatinde, mekfûlün anlrin mâlûmiyeti (= bilinmesi, bilinir olması) şart olduğu gibi, mekfûlün leh'in mâlûmiyeti de şarttır.

Meselâ: Bir kimse, başka bir kimseye: "Sana, insanlardan birisine sattığın, bir şey için kefil oldum." derse; bu kefalet geçersiz olur.

Ancak: "Senin, filân kimsede olan malına kefil oldum." derse; bu caiz olur.

Mekfûlün anh'in meçhul oiihom hâlinde kefalet ona izafe edilemediği için, bu durumda, kefil muhayyerdir. Bu. Zehıyre v< Muhıyt'in Kefalet Bahsi'nden böyle anlaşılmaktadır.

Nihâye'de ise, kefilin hür, âkil ve baliğ olması şart koşulmuştur. Bahru'r-Râik'ta da böyledir.

Bir kimse, sabî (= küçük çocuk> veya mecnûn (= deli) bir kim­sede alacağı bulunduğunu iddia eder; başka bir şahıs da, bunların veli­sinin izni olmadan, bunlara kefil olursa; bu kefalet sahih olur.

Bu sabînin ticârete me'zun olup olmaması da müsavidir. Bulûğa erişip erişmemesi de böyledir.

Kefilin, sabinin hazır olmasını istemesi hâlinde, kefalet velînin izni ile meydana gelmişse, —sabî, hazır olması için— cebrolunur.

Şayet, vekâlet velinin ve sabînin izni ile meydana gelmemişse, bu durumda, sabî cebren huzura getirilmez.

Şayet sabî, kefilden kefil olmasını istemişse, huzura getirilmesi emredilir mi?

Eğer bu çocuk, ticâret yapmasına izin verilmiş bir çocuksa, huzura getirilmesi emredilir.

Şayet kefil, bu çocuğun malına kefil olmuş ve bu kefaletini de yerine getirmişse; ödediğini almak için, o sabîye müracaat eder.
Şayet bu çocuk, ticârete izinden men edilmiş bir çocuksa; huzura celbedilmez. Bu durum da kefil de, o çocuğun yerine ödediği şey için, ona müracaat edemez. Muhıyt'te de böyledir. [8]


Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..