Kefalet
Bir adam, feshe ta'lık edilmiş bir icare mala karşı, kefaletini iddia eder ve: "Gerçekten ben, icareyi fesh ettim. (= bozdum) ve malı sana ilzam ettim." deyip bu hususta beyyine ibraz eder, icara veren de hazırda bulunmazsa beyyinesi kabul edilir. Ve bu, icare veren şahsa karşı hüküm olur.
Kefil, eğer ödeme yapmış ve kefalet onun emriyle olmuşsa icara verene müracaat ederek, verdiğini geri alır.
Şayet onun emriyle olmamışsa, ona müracaat edemez. Eğer davacı ( = müddeî) kefilden bir şey almadan önce, icara veren gelir de, feshi inkar ederse; bu durumda onun inkarına iltifat edilmez, fesh geçmiştir. Muhıyt'te de böyledir.
Hazırda olmayan bir şahıs da, bin dirheminin olduğunu isbat eden bir kimse: "Şu kimse, onun kefilidir." der ve kefile karşı1 iddia ederek: "Sen, bütün malınla, filana tekeffürettin. Benim de onda bin dirhemim var." der şahitleri de aynısını söylerse; kabulüne nas vardır. Bu durumda onunla hazıra karşı da, gaibe karşı da hükmedilir. Ve da'vacı (= müddeî) dilediğinden malım ister. Asil borçlu gelince, yeniden belge ibrazına ihtiyaç kalmaz.
Eğer kefaletini açıklayarak: "Benim gaibde olan bin dirhemime, sen kefil oldun." der ve onun gaibin emriyle kefil olduğunu belgelerse; yukarıda geçtiği gibi ikisine karşı da hüküm alır.
Eğer emirden bahsetmez; sadece onun kefil olduğunu belgelerse, gaib gelince beyyinesini iade gerekir. Kerderî'nin Vecizi'nde de böyledir.
Hazırda olan şahsa karşı, beyyine ikame ederek, "onun üzerinde ve hazırda olmayanın üzerinde, bin dirheminin olduğunu" iddia eder; hazırda olan zat da, hazırda olmayanın kefili olursa; onun emriyle,bin dirhem ikisine hüktnolunur.
Şayet "gaibin, hazırın kefili olduğunu" iddia ederse; bu durumda sadece, hazırın hissesi hükmedilir.
Eğer, "her ikisinin de, birbirinin kefili olduğunu" belgelerse, hazırda olana, asaleten beşyüz dirhem, kefâleten de beşyüz dirhem sabit olur. Gaibe karşı ise, asaleten beşyüz dirhem sabit olur; başka olmaz.
Hulasa: Gaibe karşı kefalet sabit olmaz; asalet ise, sabit olur.
Gaib tarafında hazırda olanın kefaleti eğer onun emriyle olursa, sabit olur; emri yoksa, sabit olmaz. Tatarhâniyye'de de böyledir.
Bir kimse, iki kişiye bin dirhem karşılığında bir şey sattığında onlar, birbirine, kendi istekleriyle kefil olurlarsa, mal satan şahıs onlardan biriyle karşılaşınca; ona karşı beyyine ibraz ederse; bin dirhem ona hükmolunur; (Yarısı asaleten, yarısı da kefâleten)
Satıcı ondan bir şey almadan, ikinci müşteriyle karşılaşıp; beyyine iade etmeden ondan istese, buna hakkı vardır. Kerderî'nin Vecizi'nde de böyledir.
Bir kimse, diğerine karşı, iddiada bulunarak: "Bu'şahıs filan gaible birlikte, bin dirheme kefil olmuştur. Ve onlardan her birisi de, diğerinin kefili olmuştur." der; bu hususta beyyinesini de ibraz ederse, bu durumda, onun için, hazırda olan şahsa, bin dirhem hükmedilir. Bin dirhemin sahibi, onu, ikisinden, dilediğinden alır. Gaibi bulunca, beyyine iadesine de hacet kalmaz. Hulasada da böyledir.
Bir adam, "filanda olan bin dirhem alçağına birisinin kefil olduğunu" isbat edip, hüküm de aldığında; kefil kefaletten vazgeçer; sonra da davanın ve hükmün bozulduğunu öğrenip ve o kefile karşı davanın iadesini isterse, bu sahih olmaz. Kerderî'nin Vecizi'nde de böyledir.
Bir kadın, "kocasında olan bir dinar mehrine, bîr adamın kefil olduğunu" iddia ederse; bu gerçekten tahakkuk eder. Çünkü koca, karısına: "Ben, bir ay hazırda olmaz isem, talak emrin elindedir." der; kadın da, "onun bir ay kayolbuğunu" kefilin huzurunda beyyine-lerse; bu beyyinesi kabul edilir.
Koca hazırda olmayınca, kefil onun yerine davacı olur. Huiâsa'da da böyledir.
Bir adam, bin dirheme bir köle satın aldığında onu, satıcının izniyle, teslim alır ve satıcı kölenin parasını isteyince, müşteri: "Gerçekten sen, onu filan ile ve filan gaibe havale eyledin." der; bu hususta beyyine de ibraz ederse; be'yyinesi kabul edilir. Ve böylece gaibe teaddî edilir.
Bu gibi mes'elede, hazırda olan şahıs gaib şahsın yerine davacı olarak nasbedilir. Muhıyt'te de böyledir. [33]
Eser: Fetvayı Hindiye
Fetvayı Hindiye
- KİTABUD-DAVA
- (DAVALAR)
- 1- DA'VÂ'NIN ŞER'I MANASI, RÜKNÜ, CAİZ OLMASININ ŞARTLARI, HÜKMÜ, ÇEŞİTLERİ VE MÜDDEÎ İLE MÜDDEÂALE
- Da'vâ'nın Şeri Manası
- Da'vanın Sıhhatinin Şartları
- Da'vânın Hükmü
- Da'vâ çeşitleri
- 2- SAHİH OLAN DA'VALAR VE DİNLENMEYEN DA'VALAR
- 1- Alacakla İlgili Da'valar
- 2- Menkûl Mallarla İlgili Davalar
- 3- Akar Da'vası İle İlgili Mes'eleler
- 3- YEMİN
- 1- Yemin Talep Etme Ve Yeminden Kaçınma
- 2- Yemin Etmenin Ve Yemin Talep Etmenin Keyfiyyeti
- 3- Kendisine Yemin Teveccüh Edip Etmeyen Kimseler İle Yemin Verilmesi Helâl Olup Olmayan Kimseler
- 4- KARŞILIKLI YEMİNLEŞME
- 5- BAŞKASINI DA'VÂ ETMEYE SALİH OLAN VE OLMAYAN KİMSELER DÂVAYI DİNLEMESİ ŞART OLAN VE OLMAYAN KİMSE
- 6- MÜDDEÎNÎNIDA'VASINI ENGELLEYEN VE ENGELLEMEYEN ŞEYLER
- 7- MÜDDEA ALEYHİN CEVAP OLAN VEYA OLMAYAN SÖZLERİ
- 8- DA'VADA TENAKUZUN VÂKİ OLUP OLMAMASI
- 9- İKİ KİŞİNİN DA'VÂSİ
- 1- Eşyalarda Mutlak Mülk Da'vâsı
- 2- Mîras, Hîbe, Alış-Veriş Ve Benzeri Sebeblerle Eşya Hakkındaki Da'vâ
- Bu Konu İle İlgili Muhtelif Mes'eleler
- 3- Bir Kavmin Ve Topluluğun Da'vâsı Ve Bunların Da'vâlarında İhtilafları
- 4- Münazaa ( = Karşılıklı Da'vâlaşma)
- 10- HÂİT(= DUVAR) DA'VASI
- Terbî Bitişimi
- Burada Cebretmenin Şekli
- 11- YOL VE SU YOLU DA'VASI
- 12- ALACAK DA'VASI
- 13- VEKÂLET, KEFALET VE HAVALE DA'VÂSI
- Kefalet
- 14- NESEB DA'VALARI
- 1- Nesebin Mertebeleri, Hükümleri Ve Da'vâ Çeşitleri
- Birinci Mertebe
- Hüküm
- İkinci Mertebe
- Ümm-ü Veled
- Üçüncü Mertebe
- Bu Da'vanın Çeşitleri
- Çocuk İsteme Da'vası
- Tahrir Da'vası
- Mülk Şüphesi Da'vası
- Bu Da'vânın Sıhhatinin Şartı
- 2- Bayi Ve Müşteri Da'vâsı
- 3- Bir Kimsenin, Oğlunun Cariyesinin Çocuğunu İddia Etmesi
- 4- Ortak Şahısların Cariyenin Çocuğunu İddiası
- 5- Yabancı İle Zi'l-Yed'in Ve İki Yabancının Da'vâları
- 6- Birinin Veya İkisinin Yanında Çocuk Bulunan Karı-Kocanın Da'vâları
- 7- Nikâh Hükmüyle, Başkasının Cariyesinin Çocuğunun Nesep Davası
- 8- Zinadan Doğan Çocuk Ve Onun Hükmü
- 9- Bir Efendinin, Cariyesinin Çocuğunun Nesebini İddia Etmesi
- 10- Bîr Şahsın: "Filanındır." Diye İkrar Ettikten Sonra, Çocuğun Kendisine Ait Olduğunu İd
- 11- Nesebi Başkasına Ve Ona Münasip Olan Bir Şahsa İzafe Etmek
- 12- Boşanma Veya Ölümden Dolayı İddet Bekleyen Bir Kadının Çocuğunun Nesebi
- 13- Ana-Babadan Birinin Çocuğu Kabul Etmediği Hâlde, Diğerinin İddia Etmesi
- 14- Tacir Köle Ve Mükâtebin İddiası
- 15- Muhtelif Mes'eleler
- 15- İSTİHKAK DA'VÂLARI
- 16- GARÛR'UN (- ALDATICI ŞAHSIN) İDDİASI
- 17-BU KONU İLE İLGİLİ ÇEŞİTLİ MES'ELELER
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum