Binefsihî Asabeden Olanların, Mirasa Hak Sahibi Olmalarında Tercih Sebepleri
Yukarıda zikredilen dört sınıfın mirasa hak sahibi olmaları ile ilgili tercih sebepleri şunlardır:
Birincisi: Kurbî cihet (= yakınlık yönü). Bu sınıflar itibarı iledir.
İkincisi: Kurbî derece (= yakınlık derecesi). Bu da, bir sınıfta bulunan vârislerin, ölüye en yakın olmaları itibarı iledir.
Üçüncüsü: Karabet (= yakınlık) Kuvveti. Bu da, vârislerin ana-baba bir veya baba bir olmaları itibariyledir.
Bundan dolayı binefsihî asabelerin tevarüsünde, (= mîrasa mâlik olmaları hususunda) evvelâ kurbî cihete bakılır.
Bu dört sınıf asabeden çeşitli sınıfta olanlar birlikte bulunursa, birinci sınıfta olanlar mîrasa nail olurlar. Birinci sınıftan kimse olmazsa, ikinci sınıftan olanlar; ikinci sınıftan kimse olmazsa, üçüncü sınıftan olanlar; üçüncü sınıftan da kimse bulunmazsa, dördüncü sınıftan olanlar mîrasa nail olurlar.
Asabeler, mîrasa hak sahibi olmaları hususunda şöyle de sıralanabilir:
1-) Asabelerin en yakını oğuldur.
Sonra, yakınlık derecelerine göre, asabeler şöyle sıralanır.
2-) Oğulun -ilâ nihâye- oğulları.
3-) Baba
4-) Babanın babası olan dede.
5-) Baba-ana bir kardeş.
6-) Baba bir kardeş.
7-) Baba-ana bir kardeşin oğlu.
8-) Baba bir kardeşin oğlu.
9-) Babanın öz kardeşi olan (ana-baba bir) amca.
10-) Babanın baba bir kardeşi olan amca.
11-) Babanın baba-ana bir kardeşi olan amcanın oğlu.
12-) Babanın baba bir kardeşi olan amcanın oğlu.
13-) Babanın baba-ana bir amcası.
14-) Babanın baba bir amcası.
15-) Babanın baba-ana bir amcasının oğlu.
16-) Babanın baba bir amcasının oğlu.
17-) Dedenin amcası.
Mebsnt'ta da böyledir.
Aynı derecede bulunan asabelerden bir topluluk vâris olduklarında, tereke bunlar arasında usul itibariyle değil de, bedenleri itibariyle taksim edilir.
Meselâ: Bir kardeşle, on tane de diğer bir kardeşin oğlu veya bir amca oğlu ile on tane de başka bir amcanın oğlu bir arada bulunsalar, tereke on bire taksim edilip, her birine birer sehim verilir. el-İhtiyâr'da da böyledir.
Ölen şahsın kendi cüz'ü ile usûlünden biri (mesela: Ölen şahsın oğlu ile babası) bir arada bulunsa, asabelik bakımından oğlu tercih edilir. Babası, ashab-ı ferâizden olduğu için südüs (= altadı bir) hissesini alır; bakisi ölenin oğluna kalır.
Ölünün oğlunun oğlu ile babası veya dedesi hakkındaki hüküm de böyledir.
Misaller:
M
M
| 1 südüs | 1 südüs | 4 baki | eşele: 6 |
| eb (= baba) | üm (= anne) | ibn (= oğul) | |
| 3 sumun | 4 südüs | 17 baki | _ eşele: 24 |
| zevce (= karı) | eb (= baba) | ibnü'1-ibn (= oğulun oğlu) | |
| 3 rubu' | 2 südüs | 7 baki | _ eşele: 12 |
| zevç (= koca) | ced ibnü ibni'1-ibn (= dede) (= oğulun oğlunun | oğlu) | |
Ölenin usûlü ile usûlünün cüzleri (meselâ: Ölen şahsın babası veya babasının babası ile, babasının cüzleri yani kendisinin ana-baba bir veya baba bir kardeşleri) içtima ederse; bu durumda aslı tercih olur ve usulünün cüzleri mirasa hak sahibi olamaz.
Misaller:
nısıf baki sakıt
#________________________________________________eşele: 2
zevç eb ah liebeveyn
(= koca) ( = baba) (= ana-baba bir erkek kardeş)
1 3
rubu' baki sakıt
pj_________________________ ________________ eşele: 4
zevce ' ced ah liebeveyn
(= karı) (= dede) (= ana-baba bir erkek kardeş)
Ölen şahsın babasının cüzleri ile cedd-i sahihinin cüzleri (yani: Ölenin ana-baba bir veya baba bir kardeşleri ile baba bir amcaları) bir araya gelirse, bu durumda babanın cüzleri (yani ölenin kardeşleri) tercih edilir. Ve dedenin cüzleri, onun terekesinden hisse alamaz.
Misaler:
i 1 _
nısıf baki sakıt
jq________________________________________________eşele: 2
zevç ah liebeveyn am lehümâ
(= koca) (= ana-baba bir (= ana-baba
erkek kardeş) bir amca) «
1 rubu'
3 baki
sakıt
M.
eşele: 4
zevce ibnü ah îiebeveyn am lehümâ
(= karı) (= ana-baba bir (= ana-baba
erkek kardeşin oğlu) bir amca)
Ölen şahsın birinci, ikinci ve üçüncü sınıf asabelerinden kimse bulunmazsa; sıra dördüncü sınıf asabelere (yani: Cedd-i sahihin cüzlerine) gelir. Bunlar, kurbî derece ve kuvvet-i karabetlerine göre vâris olurlar.
M.
N
| Misaller: | |
| 1 | 1 |
| nısıf | baki |
zevç
(= koca)
sakıt
eşele: 2
am lehümâ am Iieb
(= ana-baba (= baba bir amca)1 bir amca)
| 1 rubu* | 3 baki | sakıt |
| zevce (= karı) | ibni am lehümâ (= ana-baba bir amcanın oğlu) | ibni am Iieb (= baba bir amcanın oğlu) |
| 1 nısıf | 1 baki | sakıt |
| bint (= kız) | am Iieb (= baba bir amca) | ibni am lehümâ (= ana-baba bir amcanın oğlu) |
eşele: 4
eşele: 2
Asabelerden, bir sınıfa mensup müteaddid kimseler bir araya gelince, ölen şahsa olan yakınlık dereceleri itibariyle tercih edilirler. Yani, bunlardan hangisi ölen şahsa daha yakın ise, o vâris olur; diğerleri vâris, olamaz. Oğul ile oğulun oğlu gibi....
Misaller:
n
M
| 1 sümün | 7 baki | sakıt |
| zevce (= karı) | bint (= kız) | ibnü'1-ibn (= oğulun oğlu) |
| 1 nısıf | 1 baki | sakıt |
| zevç (= koca) | eb (= baba) | ced (= dede) |
| 1 rubu' r | 3 baki | sakıt |
| zevce (= karı) | ah Iieb (= baba bir erkek kardeş) | ibni ah Îiebeveyn (= ana-baba bir er kardeşin oğlu) |
| 1 nısıf | 1 baki | sakıt |
| bint (= kız) | am lehümâ (= ana-baba | ibni am lehümâ (= ana-baba bir |
eşele: 8
eşele: 2
eşele: 4
eşele: 2
bir amca) amcanın oğlu)
Binefsihî asabelerin üçüncü veya dördüncü sınıfına mensup, aynı yakınlık derecesini hâiz bulunun kimseler bir araya gelince, karabet kuvvetine göre tercih olunurlar. Yani: Ölüye hem baba, hem de anne cihetinden akraba bulunanlar tercih edilir.
Meselâ: Ölen şahsın ana-baba bir erkek kardeşi, baba bir erkek kardeşine tercih edilir.
Misaller:
1 3 -rubu' baki sakıt M---------------------'■--------------------___________________eşele: 4
zevce (= karı)
1 nısıf
ibni ah lehüma ibni ah lieb
(- ana-baba bir (= baba bir erkek erkek kardeşin oğlu) kardeşin oğlu) 1
baki
sakıt
eşele: 2
bint ibni am lehümâ
(= kız) (= ana-baba bir
amcanın oğlu) [44]
Eser: Fetvayı Hindiye
Fetvayı Hindiye
- KİTABÜ'L-FERAİZ
- 1- FERÂİZ NE DEMEKTİR VE MİRAS HUKUKU İLE İLGİLİ ISTILAHLAR
- Ferâiz:
- Ferâiz İlmi:
- İrs (=Mîras):
- Terike:
- Terikeye Teailuk Eden Haklar:
- Techîz Ve Tekfin
- Ölenin Borcu
- Vasiyet
- Mîras
- Mirasa Hak Sahibi Olma Sebebleri:
- Vârislerin Sınıfları
- Terikeye Hak Sahibi Olanların Mertebeleri
- 2- ASHÂB-I FERAİZ
- Ashabı Ferâiz Kimlerdir?
- Nesebi Olan Ashâb-ı Ferâiz
- Baba
- Dede
- Cedd-i Sahihin Hâlleri:
- Ah Liüm (= Ana Bir Kardeş)
- Ashâb-ı Ferâiz Olan Kadınlar: Kız (= Bint = Sulbiyye = Öz Kız)
- Oğulun Kızı (= İbniyye)
- Tesbîb-i Benât Meselesi:
- Üç Ferik Farzedilen Kızlarla Beraber Erkek Kardeş Bulunması Hâlleri
- Ana (= üm)
- Büyük Anne (= Ceddi Sahıha = Nine)
- Ana Baba Bir Kiz Kardeş (= Uht Lehüma)
- Baba Bir Kız Kardeş (= Uht Lieb)
- Ana Bir Kiz Kardeş (= Uht Liüm)
- Sebebi Olan Ashabı Ferâiz
- Koca (= Zevç)
- Zevce (= Karı)
- Fürûzu Mukaddere (= Nassen Takdir Edilmiş Olan Hisseler)
- Nassen Belirlenmiş Olan Hisselere Hak Sahibi Olan Kimseler
- Nısıf (= 1/2)
- Rubu (= Dörtte Bir = 1/4)
- Sümün (= Sekizde Bir = 1/8)
- Sülüsân (= Üçte İki = 2/3)
- Sülüs (= Üçte Bir = 1/3)
- Südüs (= Altıda Bir = 1/6)
- 3- ASABELER
- Asabe
- Asabe-i Nesebiyye:
- 1) Asabe Binefsihî:
- Binefsıhi Asabeden Olanların Sınıfları:
- Binefsihî Asabeden Olanların, Mirasa Hak Sahibi Olmalarında Tercih Sebepleri
- 2-) Asabe Bigayrihî:
- 1-) Ölen Şahsın Kızlan:
- 2-) Ölen Şahsın Oğlunun Kızlan:
- 3-) Ölen Şahsın Ana-Baba Bir Kız Kardeşleri:
- 4-) Ölen Şahsın Baba Bir Kız Kardeşi:
- 3- Asabe Maa Gayrihî
- 1-) Ölen şahsın baba bir kız kardeşleri:
- Asabe Bigayrihî İle Asabe Maa Gayrihî Arasındaki Fark:
- Âsabelerin Mirası İle İlgili Bazı Örnekler
- Asabe-ı Sebebiyye
- 4- HACB (= MİRASTAN MEN) İLE İLGİLİ MES'ELELER
- Hacb Ne Demektir?
- Hacbin Çeşitleri:
- Hacb-i Mırman:
- Hacb-i Noksan:
- Hâcib
- 5- MÎRAS HAKKINDA MÂNİ OLAN SEBEPLER
- 1-) Kölelik (= Rık H/Ali)
- 2-) Katl
- 3-) İhıilâf-I Dîn (= Din Ayrılığı)
- 4-) İhtilâfı Dar (= Ülke Ayrılığı)
- 5-) İrtidad (= İslâm'dan Çıkmak):
- 6-) Mülâane (= Karşılıklı Lânetleşmek)
- 7-) Cehâlet-i Vâris (= Vârisin Meçhul Olması)
- 6- EHL-Î KÜFRÜN MİRASI
- Mürtedin Mirası
- 7- MÎRÂS-I HAML = ANA KARNINDA BULUNAN ÇOCUĞUN MİRASI
- 8- MEFKÛD'UN, ESİRİN, SUDA BOĞULAN VE ATEŞTE YANAN KİMSENİN MİRASI
- Esirin Mirası:
- Birlikte Ölenlerin Mirası:
- 9- HÜNSÂNIN MİRASI
- 10- ZEYİ'I ERHAM
- Zevi'l-Erhâmın Sınıfları
- Zevi'l-Erhâmın İkinci Sınıfının Tevarüsü
- Zevi'l-Erhâmın Üçüncü Sınıfının Tevarüsü
- Zevil-Erhâmın Dördüncü Sınıfı
- 11- FERÂİZ HESABI
- 12- TEBÂYÜN, TEMÂSÜL, TEDAHÜL VE TEVÂFUK ADEDLER ARASINDAKİ NİSBET
- (= SAYILARIN BİRBİRİ İLE ORANI )
- 1-) Tebâyün:
- 2-) Temsül
- 3-) Tedahül:
- 4-) Tevâfuk:
- Miras Mes'elelerının Tashihi
- Misâller
- Miras Mes'elesinin Tashihi İle İlgili Başka Bir Örnek
- Tashîh-i Mes'elede Nisbet Yolu
- 13- AVLIYYE
- Mîras Meselelerinde Kullanılan Mahreçler (= Paydalar)
- 14- REDDİYYE MESELELERİ
- 15- MÜNASEHA
- 16- TEREKE NASIL TAKSİM EDİLİR?
- 17- FERÂİZDE MÜTEŞÂBİHIİK RE FERÂİZ EHLİNDEN SORULAN İLGİNÇ SORULAR VE BU SORULARIN CEVABI
- 18- BAZI FERÂİZ MESELELERİNE VERİLEN İSİMLER
- 1-) El-Müşriket
- 2-) El-Harkâ
- 3-) El-Mervâniyye
- 4) El-Hamziyye
- 5-) Ed-Dînâriyye
- 6) İmtihan
- 7) El-Me'mûniyye
Son eklenen ruyalar
- rüya tabiri
- Rüyada beyaz kıyafetli olarak hz. Ali'yi görmek
- Dağdan inerken kurbağadan korkup bağırdım
- Altın yüzük, kar, ölü hayvanlar ve bal ikram ettim
- Rüyamda bulaşık makinası almam ne demek
- devamlı dişlerim elime dökülüyor agrısız
- rüyam da başka kimse nı namaz kıldı nı gormek
- rüyada kar görmek
- rüyamda sigara paketini eşime verdim
- ruyamda sag elımın sarktıgını gordum