Taksimin Mânâsı:
Takâm:Müteaddid kimselerin, bir şeydeki hisse-i şayialarını, bir mik-vâs ile tayin ve tahsis etmektir.
Meselâ: Mekîlâttaki hisse-i şayia keyl ile; mezrûattaki hisse-İ şayia 5e zira ile temyiz ve ifraz edilir.
Taksim, mübadeleyi mütezammındır. Çünkü, tarafların ortak bulundukları şeyde, belirli bir parça yoktur.
Bu durumda taksim, ancak iki hisse üzerine müştemildir. Böyle bir taksim yapmaları hâlinde, birbirinin hissesini almış olurlar; yarısı birinin mülkü, diğer yansı da diğerinin mülkü olur. Birbirin hizasına ter-ketmiş olurlar, ve bunlar birbirine bedel olur.
İfraz ve temyiz, ölçülen, tartılan ve sayılan şeyler(adediyyat) gibi nıîslî şeylerde söz konusu olur.
Ercah ve ezhar olan budur. Çünkü, onlardan herbiri, diğerinin hisselinin benzerini almış ve böylece de kendi haklarına kavuşmuş olurlar. Bu durumda da, bizzat haklarını almış sayılırlar. Fakat, asıl kendi his-selirini almış olmazlar. Bunun için, bir birlerinin haklarını rızasız almış ve bu taksimden kaçınmaya zorlanırlar. Mübadele (değiştirme) . emsal sahibi olmayan şeylerde söz konusu olur. ve ezhar olan da budur.
Mübadele, ya hakkiki olur; veya hükmî olur. Ödünç vermede olğu gibi, olan şeylerde, ifrâzü'1-ayn hükmen elhaktır.
Bunun içindir ki meyvenin, yetişmeden satışı caiz değildir. Bu, mislî olan şeylerde caizdir. Ancak, taksimden kaçınırsa, taksime zorlanır. Zira menfatın tekmili vardır.
Mübadele de, -diğerinin hakkına sahip olması bakımından, başka türlü vasıl olamıyor, ve ancak, öyle vasıl oluyorsa; icbar caizdir. Müşterinin, şüf'a hakkını, şefi'â teslim etmesi için cebredilmesi gibi... Eğer ona teslimden kaçınırsa, borcunu ödemesi için, malı cebren satılır.Se-rahsî'nin Muhıyn'nde de böyledir. [1]
Meselâ: Mekîlâttaki hisse-i şayia keyl ile; mezrûattaki hisse-İ şayia 5e zira ile temyiz ve ifraz edilir.
Taksim, mübadeleyi mütezammındır. Çünkü, tarafların ortak bulundukları şeyde, belirli bir parça yoktur.
Bu durumda taksim, ancak iki hisse üzerine müştemildir. Böyle bir taksim yapmaları hâlinde, birbirinin hissesini almış olurlar; yarısı birinin mülkü, diğer yansı da diğerinin mülkü olur. Birbirin hizasına ter-ketmiş olurlar, ve bunlar birbirine bedel olur.
İfraz ve temyiz, ölçülen, tartılan ve sayılan şeyler(adediyyat) gibi nıîslî şeylerde söz konusu olur.
Ercah ve ezhar olan budur. Çünkü, onlardan herbiri, diğerinin hisselinin benzerini almış ve böylece de kendi haklarına kavuşmuş olurlar. Bu durumda da, bizzat haklarını almış sayılırlar. Fakat, asıl kendi his-selirini almış olmazlar. Bunun için, bir birlerinin haklarını rızasız almış ve bu taksimden kaçınmaya zorlanırlar. Mübadele (değiştirme) . emsal sahibi olmayan şeylerde söz konusu olur. ve ezhar olan da budur.
Mübadele, ya hakkiki olur; veya hükmî olur. Ödünç vermede olğu gibi, olan şeylerde, ifrâzü'1-ayn hükmen elhaktır.
Bunun içindir ki meyvenin, yetişmeden satışı caiz değildir. Bu, mislî olan şeylerde caizdir. Ancak, taksimden kaçınırsa, taksime zorlanır. Zira menfatın tekmili vardır.
Mübadele de, -diğerinin hakkına sahip olması bakımından, başka türlü vasıl olamıyor, ve ancak, öyle vasıl oluyorsa; icbar caizdir. Müşterinin, şüf'a hakkını, şefi'â teslim etmesi için cebredilmesi gibi... Eğer ona teslimden kaçınırsa, borcunu ödemesi için, malı cebren satılır.Se-rahsî'nin Muhıyn'nde de böyledir. [1]
Konular
- 5- Kefalette Ta'lîk Ve Te'cil
- Borcun Te'hir Edilmesi
- Vadeli Borca Kefalet
- 3- KEFALETTE DÂVA VE HUSÛMET
- 4- BİR ŞEYE İKİ KİŞİNİN KEFİL OLMASI
- 5- KÖLE VE ZİMMÎ'NİN KEFALETİ
- Köle'nin Kefaleti
- Zimmîlerin Kefaleti
- Mürtedin Kefaleti
- Kefalet Konusu İle İlgili Çeşitli Mes'eleler
- Kefâlet-i Bi'd-Derek
- KİTÂBÜ'L-KISMET
- (TAKSİM)
- 1- TAKSİMİN MÂNÂSI, SEBEBİ RÜKNÜ, ŞARTI VE HÜKÜMLERİ
- Taksimin Mânâsı:
- Taksimin Sebebi:
- Taksimin Rüknü:
- Taksimin Şartı
- Taksimin Hükmü:
- 2- TAKSİMİN NASIL YAPILACAĞI
- 3- TAKSİM EDİLEBİLEN VEYATAKSİM EDİLEMEYEN ŞEYLER VETAKSİM EDİLMESİ CAİZ OLAN VEYACAİZ OLMAYAN ŞEYLE
- 4- ZİKREDİLMEDİĞİ HÂLDE, TAKSİME DÂHİL OLAN VEYA DÂHİL OLMAYAN ŞEVLER
- 5- TAKSİMDEN RÜCÛ ETMEK VE KURA ÇEKMEK
- 6- TAKSİMDE MUHAYYERLİK
- 7- TAKSİM EDİLMESİ, BAŞKASINA KARŞİ GEÇERLİ OLAN VE GEÇERLİ OLMAYAN ŞEYLER
- 8- TEREKENİN TAKSİM EDİLMESİ; BU TAKSİMDEN SONRA; ÖLENİN VEYA KENDİSİNE VASİYYET EDİLEN ŞAHSIN BORÇL
- 9- TAKSİMDE ALDATMA
- 10- İÇİNDE BAŞKASININ HAKKI BULUNAN BİRŞEYİN TAKSİMİ
- 11- TAKSİMDE YAPILAN YANLIŞLIK DA'VÂSI