İki kişinin, eşya —koyarak— ortaklık yapabilmeleri için şu çâre vardır.

Bu ortaklardan her ikisi de, kendi malının yansını, diğerine satar.

Böylece, her birinin malı, iki msf (= iki yarım) olmuş olur.

Böylece de, bu şahısların aralarında mülk ortaklığı meydana gelmiş olur.

Bundan sonra da, —ticarî— ortaklık sözleşmesi yaparlar. Bu durumda, bu sözleşme, hilâfsız olarak, sahih ve caiz olur. Bedâi'de jde böyledir.

Bu ortakların arasında, birinin eşyasının kıymeti yüz, diğerinin eşyasının kıymeti ise dört yüz dirhem olmak gibi bir farklılık olursa; eşyası az olan şahıs, bu eşyasının beşte dördünü;» diğerinin eşyasının beşte birine satar; böylece, her ikisinin eşyası da, beşte beş olur. Kftfî'de de böyledir.

Keza, bu ortaklardan, birinin dirhemleri; diğerinin de eşyaları olursa; eşya sahibinin, dirhem sahibine, eşyalarının yansını, onun dirhemlerinin yarısına satması uygun olur.

Bunlar, karşılıklı bedellerini aldıktan sonra ortak olurlar. İsterlerse, biri, işini, diğerine havale eder; dilerlerse yüz yüze olurlar. Muhiyt'te de ^böyledir.

Müntekâ'da  zikredildiğine  göre,  Hişâm,  İmâm  Mu hammed (R.A.)*in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

Inân ortaklığı veya havale ile, bir köleye ortak olmak caizdir. Zehıyre'de de böyledir.

Müntekâ'da şöyle zikredilmiştir:

îki kişiden, her birinin yiyeceği var; bunlar otaklaşıp, yiyeceklerini birbirine kattılar; bu yiyeceklerden biri diğerinden taze olsa bile, bu ortaklık caiz olur. Bedelleri, aralarında, yarı yarıyadır.

Çünkü, bu, satarken birbirine katmaya benzer.

Bir başka yerde de: "Bunların bedelleri, tazenin ve eskinin kıyme­tine göre taksim olunur.'' denilmiştir. İkincisi daha uygundur. Nehru'l-Fâik'ta da böyledir.
En doğrusunu, ancak Allahu Teâlâ bilir. [13]