Mutlak Borçla İlgili Da'vanın Def'i İle İlgili Da'vanın Tescili

Hâkim: Da'vâlı ve da'vâcı hazar olsun. Da'vâ baştan sona kadar tescil edilecektir." der. Borç veren da'vâcının şahitlerinin şehâdetlerinin yazılması tamamlanıp, şehâdetleri dinlenince; bunlar mücelled bir def­tere yazılarak, hüküm dosyasına (dolabına) konur.

Şayet, borç da'vasınm defi, hükümdar tarafından ikrah da'vası sebebiyle olursa, her iki tarafa da (da'vacıya da, da'valıya da) da'vanın kaldırıldığı ve def edildiği yazılır ve bunun sultan tarafından olduğu bil­dirilir.

Bu ikrahın, sahih ikrah olduğu da yazılır.

Bu durumda, bu da'vâ ibtâl edilmiş olur ve bu da'vadan el çekilir.

Şayet, mal karşılığında sulh yapılarak borç da'vası def edilmişse (kaldırılmişsa) yine "da'vamn kaldırıldığı" ve "sulh sebebiyle İbtâl edildiği" yazılır, ve "sulh bedelini tamamen aldığı da zikredilir.

Defin (da'vanm kaldırılmasının) yukardaki misallerde olduğu gibi bir çok şekli vardır.

Borç da'vası hangi sebeble kaldırılıyorsa o sebep, da'va dosyasına yazılır.

Gasb sebebiyle da'va def ediliyorsa; "vacip olan hak şu şu sebeble yerine gelmiştir." diye yazılır. Ve "dinarlarını, gasb yoluyla almıştır." denilir.

Bu, zikredilen meblağ ve zikredilen vasıfta olursa böyledir.

Şayet, da'vâ alım satım sebebiyle kaldırılmışsa; öyle yazılır ve "sattığı şeyin bedelini, borcuna karşılık saymıştır." diye yazılır.

İcâre sebebiyle olursa, bu da "vacip ve lâzım olan borcu, icâre bedeline karşılık tutularak da'vâ kaldırılmıştır." diye yazılır.

Kefalet sebebiyle veya havale sebebiyle olursa, bunlar da "borcuna filan adam kefil olmuştur; zamanı gelince tazmin edecektir."diye yazı­lacaktır.

Havalede de; borcunu filana havale eylemişler ve onu kendisine havale olunan şahıs, bizatihi borç olarak kabullenmiştir." diye yazıla­caktır.

Eğer, borç senetli ise ve o senedin bir nüshasında da besmele vârid olmuşsa bu ikrar senedi baştan sona kadar ibtâl edilecektir.

Sonra da borçlu ve alacaklı ikisi bir arada Hak ve lâzım olan borcun ödendiğini; birinin alıp, diğerinin verdiğini bildiren bir yazıyı, teslim ve tesellüm tarihiyle birlikte, müşterek imzaları ile, o da'vanın bulunduğu mahkemeye gönderilecektir.
Havale ve kefalet senetleri de baştan sona kadar neshedilecek ve durum olduğu gibi ilgili makama bildirilerek, borcun alınıp verildiği; tarafların birbirleri ile ilişiği kalmadığı baştan sona kadar dilekçe ile bildirilecektir. [6]

Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..