Talâk-ı Bid'îde Kullanılan Bazı Lafızlar


Bir kimse, karısına : «Bid'ate mahsus, boşsun...», «Bid'at ola­rak boşamakla, boşsun.»; «Zulüm talâkı ile boşsun.»; «Mâsiyet [= gü­nâh) talâkı ile, boşsun.»; «Şeytan talâkı ile, boşsun.» der ve bu esna­da üç talâka niyyet ederse; bu durumda kadın, üç talâkla boş olur. Bo-dfil'de de böyledir.

Akıllı ve bulûğa ermiş, hür veya köle, her kocanın, isteyerek veya zor karşısında yaptığı talâk vâki olur. Cevheretü'n - Neyyire'de de böyledir.

Bir kimseı oyun veya şaka ile karısını boşamış olsa, yine, talâkı vâki olur.

Keza, bir kimse, başka bir şey söylemek istemesine rağmen, ağ­zından talâk lafzı çıksa; yine, talâkı vâki olur. Muhıyt'te de böyledir.

Câmiu'l - Asğâr'da zikredildiğine göre,, Râşid'den sorulmuş:

Bir kimse, «Zeynep boştur» demek istediği halde; «Umre boş­tur.» sözü çıksa, durum ne ojur?

O, şu cevabı vermiş :

Hüküm bakımından, ismini söylediği kadın boş olur.

F^kat, kocanın yanılma iddiası, gerçekse, —ki bu durum Allahu Teâlâle kendi arasındadır— bu durumda, bu iki kadından, hiç biri, boşanmış olmaz.

Karısına : «Sen, boşsun.» dediği halde, bu sözün mânasını bil­meyen "bir kocanın da, talâkı vâki olur.

Keza, karısına : «Sen, boşsun.» dediği halde, bu sözün, boşama olduğunu bilmese, bu kimsenin ele, hüküm itibariyle, karısı boş olur.

Durum gerçekten böyle ise, —ki bu, Allaht Teâlâ île kendisi arasın­dadır— diyâneten, karısı boş olmaz. Zehıyre'de de böyledir.

Aklı erse bile, çocuğun; mecmunun, uyuyan kimsenin, cin­net getirenin, 'baygının, kendinden geçmiş kimsenin, talâkı vâki ol­maz. Fethu'I - Kadîr'de de böyledir.

Keza, bunağın da, talâkı vâki olmaz. Bu hüküm, bunağın, bu­naklık hâlinin devam ettiği süre içindir. Bunak iyileşince, 'baygın ayı-lınca, karısını boşarsa; bu durumda, taiâk vâki olur. Sahih olan da bu­dur. Cevheretü'n - Neyyire'de de !böy!edir.

Uykuda karısını boşamiş olan kimse, uyanınca, karısına : «Seni, uykumda 'boşadım.» dese, talâk vâki olmaz.

Keza, 'bu kimse: «... Sana, izin verdim.» dese; yine talâk vâki olmaz.

Bu 'kimse, karısına: «Uykuda söylediğimi, sana bıraktım.» deso de, talâk vâki olmaz.

Cinnet getirmiş olan, bir kimse; sıhhate kavuşunca : «Ben, ka­rımı boşadım.» dedikten sonra: «Ben o sözü, cinnethalimde söyle­diğimi vehmederek, söyledim.» demiş olsa bile, talâk vâki olur. Ker-derî'nin Vecîzİ'nde de böyledir.

Sabî iken, karısını boşayan 'bir çocuk, bulûğa erişse ve : «O talâka, İzin verdim.» dese, yine talâk vâki olmaz.

Fakat, bulûğa erişince, karısına : «Onu, sana, îkâ eyledim.» dese; bu durumda, talâk vâki olur. Çünkü 'bu, îkânın başlangıcıdır. Bshru'r-Râık'ta da 'böyledir.

Bir kimse, sa'bînin karısını boşamış olsa; sabî buiûğa eri­şince de: «Filân adamın îkâ ettiğini (—yaptığını), ben de, îkâ et­tim. (= yaptım.)» dese, karısı boş olur.

Fakat, böyle demese de : «Adamın öyle-yapmasına izin verdim.» dese, talâk vâki olmaz. Muhıyt'te de böyledir.
Bir kimse, karısını boşama hususunda, bir sabîyl [= bulûğa ermemiş erkek çocuğu) vekil tayin etse ve bu çocuk, müvekkilinin karısını boşasa, bu taîâk sahih olur. Tatarhâniyye'de de böyledir.
Bir kimse, bir başka kimsenin yeminini anlatırken, onun, karısını boşama 'hâlini söylerken; kalbine, kendi karısı gelse ve bu talâkın hikâye olmadığına niyyet etse; bu adam da, karısını boşa­mış olur. Fakat, bu hadiseyi anlatırken, ihiç bir şeye niyyet etmezse, talâk, vâki olmaz. Çünkü, bu durumda lafız, hikâye edilen olayla il­gilidir. Fetâvâyi Kübs-â'da da böyledir. [11]


Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..