Vakıf Gelirini, Hak Sahiplerinden Bir Kısmı Kabul Eder, Bir Kısmı Kabul Etmezse Ne Olur?

Bir kimse, bir yerini, bir topluluğa vakfeder, ancak, bunlar kabûi etmezlerse; burada iki ihtimâl vardır:
1) Hepsi birden kabul etmiyebilirler.
2) Bir kısmı kabul etmediği halde, diğer kısmı kabul edebilir. Hepsinin kabul etmemesi hâlinde, bu vakıf caiz olur; geliri ise, fakirlere verilir.

Bir kısmının kabul edip, diğer kısmının kabul etmemesi halinde ise, eğer vâkıf, bunların isimlerini söylememişse, gelirin hepsi, kabul eden­lerin ohır.

Vâkıf, bu şahısların isimlerini söylemişse, bu durumda kabul etmeyenlerin hisseleri, fakirlere verilir.

Şöyle ki: Vâkıf: "Bu vakfın geliri, Abdullah'ın çocuklarımndır." dediği halde, bunlardan bir kısmı, kabul etmeseler, vakfın gelirinin tamamı, kabul edenlerin olur.

Fakat, vâkıf: "Vakfın geliri, Zeyd'in ve Amr'indir." dediği halde, bunu, Zeyd kabul etmese; bu durumda onun hissesi, fakirlerin olur. Hâvî'de de böyledir.

Vâkıf: "Şu yerim, Abdullah'ın çocukları ve nesli nâmına vakfe­dilmiş bir sadakadır." dediği halde bunlardan hiç biri, bunu kabul etmezse, bu vakfın geliri, fakirlerin olur.

Ancak, bunlar, gelir meydana gelince, bunu kabul ederlerse, bu durumda vakfın geliri, bunlara verilir. Zahîriyye'de de böyledir.

Bundan sonra, bunlardan bir çocuk doğar ve bu vakfın gelirini kabul  ederse,   bu   durumda,   vakfın  gelirinin   tamamı  onun  olur. Muhiyt'te de böyledir.

Bunlar, bu vakfın gelirini bir sene aldıktan sonra, reddederlerse; bunların redleri ile amel edilmez.

Fakiyh Ebû Ca'fer: "Bu cevap, elde edilen gelir hakkında sahihtir. Çünkü, bu onların mülkü olmuş bulunur. Ve, reddetme hakkına sahip olamazlar.

Ancak, bundan sonra meydana gelecek gelirde mülkiyet haklan yoktur. Bu sebeble de, reddetmiş olmaları kabul edilir." demiştir. Zehiyre'de de böyledir.

Vâkıf, bir kimseyi kasdederek: "...ona ve ondan sonra da nesline karşı vakfedilmiş bir sadakadır." der; o adam da: "Nefsim için de, neslim için de kabul etmiyorum." derse, kendisi hakkındaki reddi caiz olur.

Nesli hakkındaki reddi ise, çocuğu küçük olsa bile, caiz olmaz. Hâvî'de de böyledir.

Fakat, bu şahıs: "Bir sene kabul ederim; ondan sonra kabul etmem." derse, dediği uygulanır ve yalnız o sene, kabulü ile amel edilir.

Keza, bu şahıs: "Bir sene kabul etmem; sonra kabul ederim." derse, yine dediği uygulanır. Zehiyre'de de böyledir.
Keza, bu şahıs: "Gelirin yarısını kabul ederim; yansını kabul etmem." derse, yine dediği uygulanır. [45]


Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..