Teyemmüm., yer cinsinden olan temiz şeylerle yapılır. Teb­yîn'de de böyledir.

Yanınca kül olan, odun, ot ve benzerleri gibi şeylerle, ateş­le yumuşatılıp eritilebilen, demir, bakır,  tunç, cam, altun, gümüş ve benzerleri gibi şeyler, yer cinsinden değildirler. Özellik itibariyle, bunlara benzemeyenler yer cinsindendirler. Bedâi'de de böyledir.

Şu sayacağımız şeylerle teyemmüm yapılır : Toprak, kum, suyun dışında topraktan oluşan tuz, kireç, alçı, sürme, zırnık (yal­dızlı bir maden), aşı, kibrit, fir£zer, (kıymetli bir maden) akîk, el­mas, zümrüt, zeberced. Bahrü'r - Râık'te de böyledir.

Yakut ve mercanla da   teyemmüm yapılır.   Tebyîn'de de böyledir.

Kiremitle de teyemmüm yapılır. Sahih olan da budur. Bahrü'r - Râık'te de böyledir. Zâhirü'r - rivâye de budur. Tebyîn'­de de böyledir.

Toprak cinsinden olan testi ile teyemmüm yapılır. Ancak; testinin   üzeri toprak   cinsinden olmayan   bir şeyle   boyanmışsa, onunla teyemmüm yapılmaz. Hazânetü'I - Fetâvâ'da da böyledir.

Üzerinde toz bulunan taşla teyemmüm yapılır.

Yıkanmış, üzerinde toz   bulunmayan taşlada   teyemmüm yapılır.

Kaypak taş, ufanmış olsun veya olmasın onunla da teyem­müm yapılır. Fetâvâyi Kâdîhân'da da böyledir.

Kırmızı balçıkla, beyaz balçıkla ve siyah balçıkla da teyem­müm yapılır. Bedâi'de de böyledir.

San çamurla da teyemmüm yapılır. Hulâsa'da böyledir.

Yeşil balçıkla da teyemmüm yapılır. Taitarhâniyye'de de böyle­dir.

Nemlenmiş yerle ve yaş çamurla da teyemmüm yapılır. Be­dâi'de de böyledir.

Başka şeyden yapılan değilde, madeni olan (topraktan çı­karılmış bulunan) kalayla da teyemmüm yapılır. Serahsî'nın Muhıyt'inde de böyledir.

Tuz'a Gelince :

Sudan meydana gelmiş tuz ile teyemmüm etmek, ittifakla caiz olmaz.

Tuz, eğer dağdan/topraktan meydana gelmişse, bu durumda, onunla teyemmüm yapılır diyenler de vardır; yapılmaz diyenler de vardır. Bu iki kavil de sahihtir. Fakat, fetva, onunla teyemmümün caiz olduğu üzeredir. Bahrü'r - Râık'te de böyledir.

Yanmış o!an bir yerin toprağı ile teyemmüm etmek caiz­dir. Esahh olan da budur. Zahîriyye'de de böyledir.
Uf anmış veya uf anmamış inci (lü'lü1) ile teyemm.' ^n ya­pılmış olsa, bu caiz olmaz,

Altın veya gümüşle teyemmüm yapılmış olsa, bunlar eğor eritilmiş iseler, teyemmüm caiz olmaz Fakat, eğer eritilmemiş ol­salar, yani   topraktan  çıkarıldı klan halde  durmakta olsalar, on­larla teyemmüm caiz olur.

Altın ve gümüş, toprak'a karışık olduğu zaman, toprak faz­la ise teyemmüm caizdir. Serahsî'nin Muhiyt'inde de böyle'dir.
Kül, anber, kâfur ve misk ile de teyemmüm caiz olmaz. 0    Donmuş su  (buz)   ile de teyemmüm yapılmaz.
Toprağa gücü yetenin, toz ile teyemmüm etmesi ise caiz­dir. Sirâcü'l - Vehhâc'da da böyledir. Ve bu şahindir. [89]