735. Mes’ele: Bir livada "sûhte" nâmına ba'zı haramiler olup, ba'zı müslümanların oğulların çekip alıp gidip, evliyası varıp talep ettiklerinde vermeyip, ve ba'zının akçaların alıp oğulların verip, ve ba'zı müslümanların gasben koyunların alıp, ba'zı müslümanları dahi tutup kollarından asıp darb-i şedîd ve sikence edip, nice akçaların alıp, mâbeynlerinde taksim eyleyip, zulm ü te'addîleri hadden mütecaviz olsa mezbûrlara ne lâzım olur?

Elcevap: Mezbûrlar iki karye ve iki mısır mâbeynlerinde ol­mayıp, mısra mesîre-i seferce ba'îd mağarada müctemi' olan, kuv­vet ve şevket sahipleri kıvam, olup yola çıkıp müslümanlardan malların alıp, mâbeynlerinde her birine onar dirhem-i şer'i düş­tüyse, elleri ve ayakları sağ olanların, sağ elleri ve sol ayakları kat' olunur. Eğer yola çıkıp adam kati ettiler ise imam anları had­den kati eder. Verese-i maktulün afvına i'tibar olunmaz. Eğer hem nisab miktarı mal alıp hem katl-i nefs eylediler ise, muhtardır, dilerse sağ ellerin ve sol ayakların kat' edip ba'dehu salb eder, yâ ibtidâ kati eder. Dilerse, salb eder böğrünü süngü ile şakkeder. Ba'del-had, aldıkları mal baki ise ashabına verilir, zayi' olduysa tazmin olunmaz. Eğer yola çıkmayıp gasbla mal aldılar ise, taz­min olunup ta'zîr-i şedîd ve habs-i medîd olunurlar. [780]
736. Bu Surette: İki şehir ve iki karye mâbeynlerinde yola çıkıp, mal alıp, mâbeynlerinde taksim edip, her birine nisâb-i şer'î mik­tarı mal düşse, yâhud katl-i nefs eyleseler hükm-i şer-i şerîf nice­dir?

Elcevap: Mal tazmin olunup te'dîp ve habs olunurlar. Katl-i nefs ve cerh evliyâ-i katıl ve evliyâ-i mecruha müfevvazdır, diler­se af ederler. Amma imam Ebû Yûsuf'tan rivayet vardır ki:

Eğer mısırda dahi silâh ile kafa kast ederlerse kuttâ'-i tarîk olurlar. Eğer taş ile ve ağaç ile hâric-i mısırda, yardım yetişmez yerde, yâ geceyle nefs-i basrada dahi katil kasd ederlerse, kezâlik anlar dahi kuttâ'-i tarîk olurlar. Eğer taş ile ve ağaç ile gündüzün katle kasd ederlerse, anlara kuttâ'-i tarîk hükmü icra olunmaz. [781]
737. Bu Surette: Zikr olan haramiler nisab miktarı mal alıp, sa­hipleri vâlî-i memlekete gelip feryâd ettiklerinde, vâlî hakların alıvermeğe ve şerî'âte da'vet eylemeğe adamlar gönderip, anlar dahi zikr olunan haramilere mülâkî olup, şerîate davet edip ve "erbâb-ı hukuka hakların verin" dedikte, itaat eylemeyip muha­rebeye mübaşeret eylediklerinde şer'an anlar ile kıtal helâl olur mu?

Elcevap: Erbâb-ı hukuk anlar ile bile olup, yâhud mekânları ma'lûm olucak, mal sahiplerine verilmek için kıtal olucak, hara­milerden kati olunanların katli helâl olup, demleri heder olur. Eğer bile olmayıp ve mekânları, ma'lûm değil ise kati edene diyet lâzım olur. [782]
738. Mes’ele: İki kimse, bâzirgânlar olan, nice kimseler yolları­na inip mezbûrlari bağlayıp akçaların aldıklarından sonra, tav'an ikrar edip sicil olsa, mezbûrâna ne lâzım olur?

Elcevap: Herbirinin aldıkları maldan nisaba yetişir ise el­leri ayakları kesilir. [783]
739. Mes’ele: Zeyd Amr'ın yoluna gelip, yüz yirmi iki binden zi­yâde akçasın aldığı sabit olursa, ne lâzım olur?

Elcevap: Haramı ise bir eli bir ayağı kesilir. [784]
740. Mes’ele: Bir mağarada bir nice zimmî kat'-i tarîka mübaşe­ret edip, gece ile bir nice müslümanlar basıp, cümlesin mecruh edip, nisabdan ziyâde malların alıp, mezbûrlara şer'an ne lâzım olur?

Elcevap: Elleri ayakları kesmek lâzımdır. [785]

Bu Surette: Mezbûrların elleri ve ayakları ma'an mı kesilir, yoksa elleri onulduktan sonra ayakları mı kesilir?

Elcevap: Sağ elleri ile sol ayakları ma'an kesilir. [786]