687. Mes’ele: Vezinde tefâdülü olan kuruş, kırk akçaya alınıp kırk akçaya bey' eylemek ile hillinde zarar olur mu?

Elcevap: Olur. [729]

Bu Surette: Vezinde tefâdülü olan kuruşun tefâdülü bâyi'e ve müşteriye nef'i yok iken haram olan nedir, mufassal beyan buyurula?

Elcevap: Tefâdülü olucak, fazlanın alana nefi mukarrerdir. Nihayet fazlası ile intifa' etmeyip, yine kırka bey' edip fazlayı it­laf eyler. Bâb-i ribâda olan hürmetler hukûk-i şer'-i şeriftir. Hat­tâ fazlayı veren kimse alan kimseye, tamam tıyb-i nefsle, kemâl-i rızâ ile verse dahi, asla helâl olmak yoktur. Harâm-i mahzdır. "Bir çekirdek ağırında ne vardır" deyu istiklâl eden kâfirdir, avreti bâindir. Anın gibi mu'âmelâtta cânib-i nakısa fulustan ve gayriden bir nesne zammetmek gerektir. [730]
688. Mes’ele: Kuruş ismi ile müsemmâ olan derâhim-i kebîrenin birisini Zeyd beyn-en-nâs mütedâvil olan derâhim-i sagîrenin kır­kına bey' eylese, halbuki derâhim-i kebîrenin biri derâhim-i sa­gîrenin kırkından ziyâde olsa, şer'an nesnesi haram olduğu gibi, mislen bemislin olmadığı ecilden dahi haram olur mu?

Elcevap: Olur. [731]
689. Mes’ele: Diyâr-ı Mısır'da altın kırk bir paraya ve altmış Osmânîye, Zeyd-i tacir altınını kırk paraya seksen iki Osmânî hesa­bı üzre bozup, meta' alıp, seksen iki akça hesabı şirâ söylese şer'an helâl olur mu?

Elcevap: Olmaz. [732]
690. Mes’ele: Ribâhor olan Zeydin ta'âmın eki eylemek şer'an he­lâl olur mu?

Elcevap: Olmaz, gâlib-i mal ribâdan olucak. [733]
691. Mes’ele: Zeyd, bir miktar buğdaya bir filori zam edip, Amr'a seksen akçaya satsa, şer'an sahîh olur mu? Elcevap: Veresiye sattı ise olmaz. [734]
692. Mes’ele: Zeyd, atı 'ulufesin, Amra bir miktar akça eksiğe bey' eylese, ba'dehu, Zeyd Amrdan noksanım almağa kadir olur mu?

Elcevap: Bey' nâmeşrû'dur, aldığın verir 'ulufesin alır. [735]
693. Mes’ele: Zeyd, Amr’ın altı filorisin alıp, oniki filorilik esba­bını rehin koyup "filân zamana değin gelmezsem senin olsun" de­se, gelmese, esbab Amr’ın olur mu?

Elcevap: Olmaz, ebeden. [736]