VI. Mükâteb
574. Mesele: Zeyd hizmet üzerine kitabete kestiği kuluna cariyesini nikâhla vermiş olup, sonra kul hizmetin tamam edip âzâd ettikten sonra, cariyeye talâk verdirmek lâzım mıdır, yoksa âzâd olup kul hür olmakla câriye kuldan mutallâka olur mu?
Elcevap: Boş olmaz, menkuhasıdır ve cebr ile talâk verdirilmez. [614]
575. Mesele: Zeyd mükâteb ale-1-mâl kulu Amrdan bedel-i kitabete kefil talep edip Amr kefile kadir olmasa, Zeyd Amrı bey'a kadir olur mu?
Elcevap: Ne kefil talebine kadirdir ve ne vermediği için bey'a kadirdir. Amma her ay vermesini ta'yîn ettiği miktarın bir ayında halel gö'stericek, hâkime iletip aczine hükm ederse satmağa kadir olur. [615]
576. Mesele: Zeyd mükâteb ale-1-mâl olan kulu Amrdan bir miktar akçasın aldıktan sonra, Amrı rızasınsız bey' eylese caiz olur mu?
Elcevap: Bir ay vermekten âciz olup hukm-i hâkim ile bey' etti ise sahihtir. [616]
577. Mesele: Zeyd kitabet ale-s-sene kulunun bir kaç yılını bağışladıktan sonra "ivaz etmedi" deyu rücû' edip, bağışladığı senelerde yine hizmetlenmeğe kadir olur mu?
Elcevap: Olmaz. [617]
578. Mesele: Müddet-i kitabette Hind-i mükâtebenin Zeyd-i mükâtebden olan evlâdı, mezkûrların efendisi olan Amrın memlûkleri olur mu?
Elcevap: Olmaz, ebeveyni kitabetinde dâhil olurlar. [618]
579. Mesele: Zeyd, abd-i memlûkü Amra "bana on yıl hizmet eyle de âzâd ol" deyip Amr dahi kabul eylese, on yıl tamam olmadan Zeyd' Amrın rızâsı yok iken Amrı âhara bey' eylemeğe kadir olur mu?
Elcevap: Ta'lîk-i mahz ise olur, kitabet ise olmaz. [619]
580. Mesele: Zeyd kulu Amrı fısk ü hıyanet etmemek şartıyla, yirmi yıl hizmet-i kitabete kesip, Amr sirkat edip sabit olsa, Zeyd kitabeti fesh edip Amrı bey'a kadir olur mu?
Elcevap: "Fısk ü hıyanetsiz şu miktar hizmet edersen âzâd ol" dediyse olur, hitabet değil ta'lîktir. [620]
Konular
- D. Haraç
- E. Şerî'at Huzurundaki Dâ'vâları
- F. Rahîp Ve Keşişler
- G. Kilise
- II. Harbî Kâfirler Ve Gaza
- III. Mürtedler
- A. Kızıl Başlar
- B. Küfür, İlhad Ve Zındıka İle Mürted Olanlar
- C. Kâfire Benzeyenler
- 7- KÖLELER
- I. Esir
- II. Sâhib
- III. Câriye
- IV. Evlenmeleri
- V. Müdebber
- VI. Mükâteb
- VII. 'Itk (Âzâd)
- VIII. Mu'tek (Atik, Âzadlı)
- IX. Îbâk (Kaçış)
- X. Satış
- 8- KAZA MÜESSESESİ
- I. Kâdî
- II. Şahitlik
- III. Yemin
- IV. Ehl-i 'Urf
- V. Beyt-ül-Mâl
- 9- SUÇLAR VE CEZALARI
- I. Hapis
- II. Borçlunun Habsi
- III. Kötüler