X. Satış
613. Mesele: Zeyd-i zimmî Amr-i müslime, bir kâfire câriye bey' edip, Amr da câriye İslâma geldikten sonra "aybı vardır" deyu Zeyde redde kadir olur mu?
Elcevap: Olur, mâni'-i red tasarruf etmedi ise, amma Zeyde cebr ile ahar müslime bey' ettirmek lâzımdır. [654]
614. Mesele: Zeyd Amrın kaçağan cariyesini, kaçağan idüğün bilmeyip satın alıp, akçasın verdikten sonra Zeydden kaçsa Zeyd akçasın almağa şer'an kadir olur mu?
Elcevap: Olmaz, madem ki hıyanet üzere ve ibâk üzere ola, Amr ile husûmet edemez. Bulunursa ayb-i kadîmi sabit olursa red eder, mevti sabit olursa rücû'-i bi-n-noksan eder. [655]
615. Mesele: Ümm-i veledin bey'i caiz olur mu?
Elcevap: Olmaz. [656]
616. Mesele: Zeyd, Amrın cariyesi Hinde zina edip veledi olduktan sonra, Hindi veledi ile iştira eylese, veledi âzâd olup Hindin bey'i sahîh olur mu?
Elcevap: Veled âzâd olur cüz'ü olduğu için, nesebi sahîh olmaz ki Hind ümm-i veledi olup bey'i sahîh olmaya.[657]
617. Mesele: Amr Zeyde "kulum, beni iştira eyle" deyip, ol dahi iştira eylese, ba'dehu hürriyet da'vâ edip isbat eylese hükm-i şerr nedir?
Elcevap: [658]
618. Mesele: Bir câriye Zeyde "rıkkım beni al" deyip Zeyd dahi alıp istîlâd eyledikten sonra, Hindin hürriyeti sabit olucak, akçasın Hindden almağa kadir olur mu?
Elcevap: Olmaz. [659]
619. Mesele: Bir vakfın kulu Zeyd, bir abd iştira edip ba'de zamanın Zeyd, mezbûr kulu i'tâk edip, fevt oldukta mütevellî-i vakf abdin muhallefâtın vakf için zabt edip, Zeyd-i mezbûrun âzâd ettiği kulu dahi vakf için zabt etmeğe kadir olur mu?
Elcevap: Olur. [660]
620. Mesele: Zeyd, kulu Amrı Hünkâra hibe edip, nice san'at öğrenip 'ulufeye geçtikten sonra, Zeyd rücû'a kadir olur mu?
Cevap: Sagîr iken vermiş olup büyüdü ise, yahud 'acemi iken dil öğrendi ise, yahut hiç nesne bilmez iken san'at öğrendi ise şer'an kadir olmaz. [661]
621. Mesele: Pâdişâh-i âlem-penah kullarından Zeyd, Amra "ağam Bekre terbiyet edip vazifemize terakki ettiriver, mukabelesinde sana 'ivaz edeyim" dese, Amr dahi Bekre nice defa varıp gelip, Zeydi terbiyet edip vazifesine terakki ettirdikte, Amr varıp gelip hizmet mukabelesinde, 'ivaz bir kul verse, Amr nice yıl kulun ma'ûniyetin çekip me'kûlât ve melbûsâtın görüp üstada verip nice sanayi' tahsil ettirdikten sonra, Zeyd kulu Amrdan taleb edip almağa kadir olur mu?
Cevap: Rüşvet olmayıcak olmaz, ta'lîm-i san'at mâni-i rücû'dur. [662]
Konular
- II. Harbî Kâfirler Ve Gaza
- III. Mürtedler
- A. Kızıl Başlar
- B. Küfür, İlhad Ve Zındıka İle Mürted Olanlar
- C. Kâfire Benzeyenler
- 7- KÖLELER
- I. Esir
- II. Sâhib
- III. Câriye
- IV. Evlenmeleri
- V. Müdebber
- VI. Mükâteb
- VII. 'Itk (Âzâd)
- VIII. Mu'tek (Atik, Âzadlı)
- IX. Îbâk (Kaçış)
- X. Satış
- 8- KAZA MÜESSESESİ
- I. Kâdî
- II. Şahitlik
- III. Yemin
- IV. Ehl-i 'Urf
- V. Beyt-ül-Mâl
- 9- SUÇLAR VE CEZALARI
- I. Hapis
- II. Borçlunun Habsi
- III. Kötüler
- IV. Faiz
- V. Afyon, Esrar, Berş Ve Ma'cun
- VI. Hamr.
- VII. Boza