V. Beyt-ül-Mâl
668. Mesele: Zeyd deynini Amra vermeden, Amr fevt olsa, ahar vilâyette vârisi olmak ihtimâli olsa, şer'an Zeyd deyni kime vermek gerektir?
Elcevap: Beyt-ül-mâle vermek gerektir. [710]
669. Mesele: Zeyd-i müteveffanın veresesinden, gâib olan Anırın hissesini beyt-ül-mâl emîni zabt edip, Amrin ehl ü evlâdı nafakaya muhtag oldukları takdirce, emîn-i merkumdan nafaka miktarı talebe kadir olurlar mı?
Elcevap: Olurlar, re'y-i hâkimle olurlar. [711]
670. Su'al: Beyt-ül-mâle âit ba'zı yerde mal olup ihracına sâ'î olan Zeyd ind-allah müsâb olur mu?
Cevap: Bi-haseb-iş-şer', nefs-i emirde beyt-ül-mâle müte'-allik olup mutasarrıf olan hilâf-i şerif tasarruf ederse, şer'ile beyt-ül-mâlin hakkı idüğün sa'y edip izhâr ederse olur. Eğer bu makûle umura fî-zamânınâ sa'y edenler gibi sa'y edip anlar gibi izhâr adip anınla mansıba tevessül ederlerse, dünyâda la'n-i kebîr ile ve âhirette 'azâb-i elim ile mu'azzeb olurlar. [712]
671. Süret-i Kânunnâme-i Pâdişâhî-i Cedîd: Beyt-ül-mâl ve mâl-i gâib ve mâl-i mefkûd alan kimseler şöyle ilâm etmek gerektir ki, bir yerde beyt-ül-mâl vaki' olsa olduğu gibi kâdî defterine yazılıp, beyt-ül-mâlciye teslim oluna. Vârisi ma'lûm ola, vârisin dâhil-i memlekette mekânı olursa def'î beyt-ül-mâlciye verilmeye, belki kâdî elinde altı ay mikdarı dura. Eğer vârisi gelmezse beyt-ül-maiciye teslim oluna. Sonra vâris gelirse beyt-ül-mâlciden talep edip ala. Ve eğer vâris hâric-i memlekette olup mekânı ma'lûm olmazsa ol kişiye mefkûd derler. Bir yıl mikdar dahi kâdî elinde dura, sonra beyt-ül-mâlciye teslim oluna. Mâl-i gâib ve mâl-i mefkûd derler bir yıl mikdar dahi kâdî elinde dura sonra beyt-ül-mâlciye teslim oluna. Mal-i gâib ve mal-i mefkûd deyu beyt-ül-mâl ile mukâta'ya verilen tereke-i meyyit olandır. Her evinden çıkıp giden kişinin malı değildir. Yahut malını emânet koyup giden kişinin malı değildir. Sûret-i kânunnâme-i cedîd-i sultanî budur ki nakl olundu. [713]
Konular
- I. Esir
- II. Sâhib
- III. Câriye
- IV. Evlenmeleri
- V. Müdebber
- VI. Mükâteb
- VII. 'Itk (Âzâd)
- VIII. Mu'tek (Atik, Âzadlı)
- IX. Îbâk (Kaçış)
- X. Satış
- 8- KAZA MÜESSESESİ
- I. Kâdî
- II. Şahitlik
- III. Yemin
- IV. Ehl-i 'Urf
- V. Beyt-ül-Mâl
- 9- SUÇLAR VE CEZALARI
- I. Hapis
- II. Borçlunun Habsi
- III. Kötüler
- IV. Faiz
- V. Afyon, Esrar, Berş Ve Ma'cun
- VI. Hamr.
- VII. Boza
- VIII. Kahve
- IX. Sîrkat
- X. Haramiler
- XI. Katil
- A. Kısas
- B. Diyet