544. Mes’ele: Zeyd cariyesi Hindi, oğlu Amra hîbe edip, teslim etmeden Amr cariyeye vat' eylese, Hinde zina etmiş olur mu?

Elcevap: Olur, "helâl zannettim" der ise had vurulmaz. [584]
545. Mes’ele: Hind zevci Zeyde bir câriye hibe edip, Zeydin ca­riyeden veledi olduktan sonra Hind hibeyi inkâr edip, beyyineden âciz olsa evlâdının Zeydden nesebleri sabit olur mu?

Elcevap: Hibeyi isbatsız olmaz. [585]
546. Mes’ele: Zeyd-i müteveffanın zevci Hind, "tereke-i Zeydden bir câriye benimdir" deyip, Zeydin verese-i sigarının vasileri yü­züne yemin edip, hâkim ile alıp sonra tezevvüc ettiği Amra hibe edip, Amrın cariyeden oğlan evlâdı olduktan sonra, verese-i Zeyd baliğ olduklarında, câriye-i mezbûreyi "Zeydindir" deyu isbât et­tikleri takdirce, hükm-i şer'i şerîf ne veçhiledir?

Elcevap: Hindin cariyede sümün hissesi vardır, Amra hibe-etmekle, Amrın cariyeyi istilâdı meşrû'dur. Cariyenin evlâdının her birinin kıymetlerinin sekiz sehmde yedi sehmini Amrdan alır­lar. [586]
547. Mes’ele: Hind zevci Zeyde cariyesi Zeynebi "tasarruf eyle" deyu icazet verse, Zeyd Zeynebi tasarruf edip veled hâsıl olsa, ba'dehu Hind fevt olsa, Hindin mevlâsı, Zeyde "Zeynebin tasar­rufuna icazet verdiğini isbat eyle" dese, Zeyd isbata kadir olma­dığı takdirce yemini ile musaddak olur mu?

Elcevap: İsbat eylese dahi nesebi sabit olmaz, doğan oğlan Hindin şâir terekesi gibi vereseye kısmet olunur. [587]
548. Mes’ele: Zeyd zevcesi Hind ile müşterek oldukları cariyeyi, mezbûrenin izni ile tasarruf edip veled hâsıl olduktan sonra, Hind râziye olmayıp Zeydi men' eyledikte, Zeyd dahi cariyeden hisse­sin aldıktan sonra Hind mezbûr cariyeyi veledleri ile bey'a kadire olur mu?

Elcevap: Câriye müstakil Hindin olduktan sonraki tasarruf ile doğurduğu ile bey'a kadiredir. Evvelki tasarruf ile doğana, Zeyd "bendendir" dedi ise nesebi sabittir kadire olmaz. [588]
549. Mes’ele: Zeyd zevcesi Hindin mülk cariyesi Zeynebi tasar­ruf edip, Zeyd-i mezbûrun Zeynebden evlâdı olup, Hind-i mezbûre fevt oldukta, veresesi, Zeydin Zeynebden olan evlâdın bey' ey­lemeğe kadir olur mu?

Elcevap: Hind, Zeydin menkûhası iken fevt olucak, irsle Zeynebden ve evlâdından Zeyde hisse değer, eğerçi Zeydden neseb-îcri sabit değildir, amma âzâd olurlar, şâir verese, evlâdı Zeydin hissesine tutup kendiler hisselerin terekeden alırlar. [589]
550. Mes’ele: Zeyd zevci Hinde mülk cariyesi Zeynebi hibe edip, Hind dahi kabz eylese, sonra Zeyd Zeynebi tasarruf eylese veledi olsa şer'an ne lâzım olur?

Elcevap: Recm lâzımdır. [590]
551. Mes’ele: Hind maraz-ı mevtinde "cariyem Zeynebi zevcim ni­kâhla almazsa âzâd olsun" deyip fevt oldukta Zeyd Zeynebi ni­kâhla alsa, verese-i Hind Zeynebin bahasın Zeydden almağa ka­dir olur mu?

Elcevap: Câriye gayrî vârisin hissesine tutulup andan tezevvüç eylediyse sahîhdir. Câriye ol vârisin olur, Zeydin menkûhası olur. Eğer kısmet olunmadan tezevvüç eylediyse cariyede kendi­nin dahi hissesi olmağın nikâh sahih olmaz, vech-i mezbur üzerine nikahlanmaz ise câriye âzâd olur. [591]