Bir adam, öldükten sonra kazaya kalan namazları için ta-saddukta bulunmak ister ve vârislerinin bu vasiyetini yerine getir­meyeceğinden korkarsa; malının üçte birini vasiyet eder.

Bu, zat, onun, o üçte birin haricinde olmasını murad ederse; buna çâre:

Sağlığında ve sıhhatli hâlinde, güvenilir bir adama, emlakinden bir şey satar ve ona, onu teslim eder; bedelini de ibra eder. Bu müş­teri, o adam Öldükten sonra, o şeyin bedelini tasadduk eylesin diye böyle yapar. Ve inşallah bu caiz olur.

Şayet o adamın öyle yapmasından korkar ve kendi yanında bı­rakıp onu tasadduk etmeyeceği kanaatinde olursa; buna çâre:

O adama, o yeri, basit kusurlu ve kapalı bir şey mukabili satar. O kusuru da vasisine gösterir ve "Şayet o yerin bedelini satıp tasad­duk etmeyecek olursa, bedelin kusuru sebebiyle, o yeri geri al." der.

Zira, kusur, muhayyerliği, öldükten sonra da geçerlidir. Görme muhayyerliği ise, geçerli değildir. Böylece hareket câizir.

Vasî terekeyi taksim etmek ister; vârislerin de tamamı küçük olur­lar ve bu yüzden taksim caiz olmazsa, (içlerinde hiçbir büyük vâris bulunmazsa) Buna çâre:

Eğer küçükler iki tane iseler, vasî onlardan birinin hissesini tak-simsiz olarak bir adama satar. Sonra da o sattığı adamla, diğer küçüğün hissesini taksim eder. Sonra da, sattığı hisseyi geri satın alır. Böylelikle hisseleri hem taksim edilmiş, hem de belirlenmiş olur. Ve bu taksim, —ikisinin arasında— caiz olur.

Başka çâre: İkisinin hissesini de bir adama satar; sonra da tak­sim edilmiş olarak, her birinin hissesini geri satın alır.

Hasta bir adam: "Malımın üçte birinden, benim için bir hac yapın." der; veya "bir" demeyip "hac yapın." der; vaside, bir adama hac için gidiş—geliş vesair masraf için, hac parasını verirse; adam onu harcar; artan olursa, onu da tekrar vasiye iade eder.

Şayet Ölen zat, "kalanın me'mura âit olmasını" vasiyet ederse; artan paranın me'murun olması caiz olur.

Eğer haccı kimin yapacağını açiklamamışsa, bu vasiyet bâtıl olur. Buna çâre:

Vasiyet eden şahıs, vâsiye: "Nafakadan artanı, istediğine ver." der; vasî de, artanı hac yapan me'mura verirse; bu caiz olur. bu, ay­nen, vasiyet eden şahsın, vasiye: "Malımın üçte birini istediğine ver." demesi gibi olur.

Hac için me'mur olan şahsın, kendi nefsi için yaptığı harcama, kaçınılması mümkün olmayacak şekilde ise, istihsânen tazminat ge­rekmez. Kıyâsen ise tazminat gerekir. Meğer ki, kendisine izin veril­miş ola... O takdirde, nefsi için sarfettikleri de caiz olur. Muhiyt'te de böyledir.
En doğrusunu bilen Yüce Allah'dır. [45]
[1] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/279.
[2] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/280-282.
[3] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/283-285.
[4] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/285.
[5] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/285-286.
[6] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/286.
[7] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/287.
[8] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/288.
[9] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/289-294.
[10] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/295.
[11] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/295.
[12] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/295-296.
[13] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/296-298.
[14] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/299-300.
[15] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/300.
[16] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/301.
[17] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/301-302.
[18] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/302-304.
[19] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/304-305.
[20] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/305-306.
[21] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/306-307.
[22] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/307-308.
[23] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/308-309.
[24] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/310-314.
[25] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/315-316.
[26] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/316-319.
[27] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/320-322.
[28] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/322-324.
[29] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/325-326.
[30] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/326-328.
[31] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/329-332.
[32] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/333-340.
[33] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/341-342.
[34] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/343-348.
[35] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/349-353.
[36] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/354.
[37] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/355-356.
[38] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/357-363.
[39] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/364-367.
[40] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/368-369.
[41] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/370-372.
[42] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/373-374.
[43] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/374-376.
[44] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/377-378.
[45] Feteva-i Hindiyye (Feteva-i Alemgiriyye), Akçağ Yayınları: 14/379-380.

Anasayfaya dön	Kapak Sayfası
Sadakat.Net © İslami web hizmetleri