a) Kitabet akdi yapan efendi, akıllı olacaktır. Bu, akdin şartlarındandır.

Sabî ve mecnun ile kitabet akdi yapılamaz.

b) Bu şahsın, bulûğa ermiş olması da şarttır. Ve bu da akdin ge-'çerli olmasının şartlarındandır.

Akıllı da olsa, sabinin (= küçük çocuğun) akid yapması (= anlaş­ması, sözleşmesi, bağlantısı) —her ne kadar hür veya ticârete izinli bir köle olsa bile— geçerli olmaz. Bunlar için velî ve vasî gerekir.

c) Kitabet akdi yapan efendinin mülk ve velayet sahibi olması da gerekir.

Bu da akdin geçerlilik şartıdır.

Fuzûlî'nin (= yetkisi olmayan kimsenin) yaptığı kitabet akdi ge­çerli sayılmaz. Çünkü onun mülkü ve velayeti yoktur. Vekil edilmiş olur­sa, akdi geçerli olur. Çünkü o, bu durumda müvekkilinin naibidir.

Keza, baba veya vasinin yaptığı kitabet akdi istihsânen caizdir.

d) Bu şartlardan birisi de rızâdır. Bu da sıhhatinin şartlarındandır. Zoraki yaptırılan; lâtife yollu yapılan; hatâen yapılan akid sahih olmaz.

e) Hürriyet, mükâtebenin şartlarından değildir. Mükâtebin yaptığı kitabet akdi sahihtir.

f) Akid yapan şahsın, müslüman olması da şart değildir. Zimmînin, kölesini mükâtep yapması caizdir.

Mükâtep mürted olursa; İmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'ye göre, akid bek­letilir. Eğer, o mükâtep, irtidat halinde öldürülür veya ölür yahut dâr-i harbe iltihak ederse, kitabeti iptal edilir.
Şayet tekrar müslüman olursa İmâmeyn'e göre, kitabeti geçerli olur. [4]