Vekâletin Hükmü
1) Vekil, vekil olduğu hususta müvekkilin yerine geçer. Vekil, vekili olduğu şeyi, yapmaya zorlanamaz.
Ancak, emaneti vermede cebredilir. Şöyle ki: "Müvekkil şu elbiseyi, filana ver." der; vekil bunu kabul eder ve emreden gaib olursa; kendisine verilmesi emredilen şahıs, vekile o elbiseyi vermesini icbar eder. Serahsî'nin Muhıytı'nde de böyledir,
Bir kimse diğer bir şahsı, kölesini azad eylemeye vekil eder; o da bu vekaleti kabul ettikten sonra dönüp vaz geçerse, o vekil olması için cebredilmez. Havî'de de böyledir.
2) Vekil, kendisine bu hususta izin verilmemişse bir başkasını vekil edemez. Tahavî Şerhi'nde de böyledir.
Bir kimse diğer birini, davasına vekil tayin ettiğinde ona:"Ne yaparsan, işte o caizdir." der; o vekil de, başka birini vekil ederse, onun vekaleti de cazi olur.
İkinci vekil, birinci şahsın vekili olmuş sayılır; ikincinin şahsın (yani ilk vekilin) vekili sayılmaz.
Bu durumda birinci vekil ölür veya azledilir; delırir; irtidad ederek dar-i harbe iltihak ederse; ikinci vekil azledilmiş olmaz.
Şayet birincinin müvekkili ölür veya delirir yahut irtidad ederek dar-i harbe iltihak ederse; her iki vekil de azledilmiş sayılırlar.
Eğer birinci vekil, ikinciyi azlederse, azli sahih olur.
Şayet vekil, bir başkasını vekil yapar ve ona: "Her ne yaparsan^ caizdir." derse; ikinci vekil, başkasını vekil yapamaz. Fetâvâyi Kâdîhân'da da böyledir.
Ticaret ehli olan bir köle efendisini, alacağım almaya vekil ederse; bu efendi, başkasını o alacağı almaya vekil yapamaz. Bununla beraber, eğer efendi vekil tayin edilir; o da bir başkasını vekil ederse; caiz olup olmayacağına bakılır:
Eğer kölenin üzerinde borç yoksa, vekil caiz olur.
Eğer borç varsa caiz olmaz. Serahsî'nin Muhıytı'nde de böyledir. [9]
Konular
- 7- EMANETİ GERİ VERMEK
- 8- EMANETİ VEREN VEYA ALAN ŞAHSIN AYNI KİMSE OLMAMASI
- 9- EMANET HUSUSUNDA VAKİ OLAN İHTİLAF VE BU KONUDAKİ ŞEHÂDET
- 10- EMANET KONUSUNDA ÇEŞİTLİ MES'ELELER
- KİTÂBÜ'L-VEKÂLET
- (VEKÂLETLER)
- 1- VEKÂLETİN MANASI, ŞER'Î AÇIKLAMASI RÜKNÜ, ŞARTI, VEKÂLET İFÂDE EDEN LAFIZLAR,VEKÂLETİN HÜKMÜ, SIF
- Vekâletin Şeri Manası
- Vekâletin Rüknü
- Vekâletin Şartları
- Zimmînin Vekâleti
- Yetim İçin Vekil
- Hakku'llah
- Hakku'l-Abd
- Vekâlet İfâde Eden Lafızlar
- Vekâletin Hükmü
- Vekâletin Sıfatı
- Bununla İlgili Bazı Mes'eleler
- Vekâlet İsbat, Ona Şahit Gösterme Ve Bununla İlgîli Mes'eleler
- 2- SATIN ALMA HUSUSUNDA TEVKİL
- Muayyen Olmayan Bir Şeyi Satın Alma Hususunda Tevkil Ve Vekille Müvekkil Arasındaki İhtilaf
- 3- BEY'A (= SATIŞA) VEKÂLET
- Hîbe Hususunda Vekil Tayini
- 4- İCÂRE VE DİĞERLERİ HAKKINDA VEKÂLET
- 1- İcar, İsti'car, Ziraat Ve Ziraî Muameleler Hakkındaki Vekâlet
- 2- Müdâribin Ve Ortağın Vekil Tayin Edilmesi
- 3- Sermâye
- 5- REHİN HAKKINDA VEKALET
- 6- NİKÂH, TALÂK VE HULÛ' GİBİ MES'ELELERDE VEKÂLET
- 1- Nikâhta Vekâlet