Tarih Edebiyatı Örneklerinden Sultan Fatih, zaptetmiş ol­duğu memleketlerin hükümdar ve askerlerini bazen idam et­tirmişti. Avrupalı tarihçiler, nefret dolu kelimelerle anlatırlar. Vakıa böyle davranışlar müslümanlığın ilk çıkışındaki devri saadette veyahud Avrupanın şimdiki hali gibi bir zamanı me­deniyette olmuş olsaydı çatmaya haklan olurdu. Fatihin or­taya çıkışından ikiyüz sene ön ve doğu'da Cengiz katliamı ve zorbalığı mutlak bela olarak yeniden yapıldı.
Batı cihetinde ise 3. İnosan isimli Papa, Engizisyon denilen ve mânası katolik mezhebinde olmayanların araştırılıp, kayıt altına alınarak ele geçirildiklerinde ise, işkence tatbikiyle yok edilmeleri belasını kararlaştırdıklarından herkesin ahlakında önemli bir değişiklik meydana gelerek insanlik kana susa­mış, intikam kılıcı çekilmiş, ortalığı ateş kaplamıştı. Bu za­mandaki papazlar ele geçirdikleri müslümanı, akla hayale gelmez eziyet ve işkence ile din değiştirmeye mecbur ettik­ten sonra "ruhu ahirete temizlenmiş oiarak gitsin" diye ate­şe atıyordu. Yine bir zamanlar Macaristanda Hünyad, yemek yerken müslüman esirlerini karşısında idam ettirir çalgı yeri­ne onların ahu eninleri ile eğlenir, nasıl ki bir zamanlar Arna­vutlukta iskender Bey bir Osmanlıyı eline geçirse çengele asar, yine bir zamanlar Eflakta, Şeytan Voyvoda Türklerden eline geçirdiklerinin hepsini kazıklayarak onunla bir eğlence yaşayan divanedir. Tamışvar hakimi ise, askerlerine şarap ikram ederken, şaraba müslüman kanı katıp içirirdi. Osmanlı yaralılarının etinden dişi ile et koparıp, parça ağzında olduğu halde ayağa kalkıp raks edip oynardı. Fatih Sultan Men-med'den (şimdi bile avrupada bir galibin pek de riayet etme-diği) amme hukuku kaidelerine tamamiyie uymak ve bunu aramak nasıl caiz olabilir? (Netayic ül Vukuat)