Bu borcun muhtelif'sebepleri olabilir: Bir eşyanın parası, atın parası, ev parası, bir kölenin bedeli gibi şeyler bu cümledendir. Borçlu, bunları, alacaklıdan satın almıştır. "Lâzım, hak, vacip borç" sözü­nün yanında, "altın parası" veya "kölenin parası" "ondan sahih bir akidle satın aldığı ve görüp teslim aldığı, razı olduğu ve bedelini kararlaştırdıkları, evin parası;" "bu para peşindir.1'; "satın alan şahıs tamamını tamdı; kusurdan berî olduğunu gördü." diye yazılır.

Eğer parası va'deli olmuş olsaydı, "şu senenin, şu ayına ka­dar..." veya "iki seneye kadar..." diye yazılırdı. Bu durumda, artık alacaklı, hâl-i hazırda (= hemen şimdi) alacağını isteyemezdi. An­cak va'de tamam olunca isterdi. Vadesiz borcu, alacaklı ne zaman ve nasıl dilerse, öyle ister. Ondan, borçluya beraat yoktur. İlâ ahirihi...

İkrar eden şahıs, kendisi için ikrar olunan kimseden, satılan o şeyi te'hirsiz olarak alır. Biz "satılan şeyi hâl-i hazırda, (sözleşme vaktinde) alır." diye yazdık. Çünkü bu, İmâm Ebû Hanîfe (R.A.)'nin yoludur. O, şöyle buyururdu:
Bir kimse, "seneye kadar ödenecek" der de, seneyi açıklamaz ise "satılanı teslim aldığı seneye itibar edilir." Eğer, teslim almak, bir sene sonra ise, satış vaktinde değilse, itibar o seneyedir. Yazıya da böylece yazılır. [235]