57- AKAR DA'VÂSINDA KİTÂB-I HÜKMÎ

Akar hakkında bir da'vâ vâki olduğu zaman, da'vâcı hâkimden, bunun yazılmasını ister. Bu yazı, iki vecih üzeridir.
1) Akar iddiacının olduğu yerde, da'vâlı ise, başka bir beldede bulunur.

Bu durumda hâkim, yazar ve bu yazı, o beldenin hâkimine erişince, o hâkim muhayyerdir: İsterse da'vâ olunanı veya vekilini oraya (yazı yazan hâkimin olduğu yere) -hükmü o versin diye yollar; isterse, senet veya şahitleri kendisi dinler ve tescil ederek hükmî yazısını hâkime gönderir. Fakat akar kendi beldesinde bulunmadığı için, onu teslim eyleyemez.

Teslimden aczi ise, hükümden aczini gerektirmez.

Bunun için, hâkim şöyle der: "Akar, da'vâcıya hükmedilmiştir. Fakat ona teslim edilememiştir."

Sonra, o hükmü, da'vâcı bu hâkime getirir ve o hâkimin hükmünü iibat eder. Kendisine, o yazılan hâkim, bu hükmü kabul eylemez.

Çünkü, hükmün infazına ihtiyaç vardır. Hükmün infazı (= yerine geti­rilmesi) de gıyaben caiz değildir.

Keza, o evi, ona teslim eylemez. Çünkü, gıyabî hükümle, teslim de caiz değildir. Fakat, mektup yazan hâkim için uygun oian (da'yâcı için hükmedince), da'vâcı ile birlikte evi o da'vâcıya teslim edecek eminini yollamaktır. Şayet, emin bundan kaçınırsa, o zaman, yukarda söylenildiği şekilde, o beldenin hâkimine yazar ve her şeyi anlatır ve bu yazının sonunda "yüce Allah, sana da, bize de rahmet eylesin." diyerek, o hududlu akarın, iddia sahibine teslim edilmesini ister. O yazı, kendi­sine yazılan hâkime ulaşınca, o bu akarı da'vâlının elinden alarak, da'vâcıya teslim eder.
2) Akar, iddia edenin beldesinde olmazsa; burada iki durum vardır: Birincisi: Bu akar, da'vâlının bulunduğu yerde olabilir. Bu durumda, hâkim, o beldenin hâkimine "hükmedilen o yerin, da'vâcıya teslim edilmesini" yazar.

Şayet, da'vah teslimden kaçınırsa; hâkim bi-nefsihi kendisi teslim eder. Çünkü akar onun hükmünün altındadır.
İkincisi: Şayet bu akar, iddia olunanın beldesinde değilse; önceki gibi hâkim da'vâlının bulunduğu yerin hâkimine yazar.Kendisine yazı­lan hâkim ise muhayyerdir. İsterse, da'vâlıyı veya vekilini, da'vâcı ile birlikte, akarın bulunduğu yerin hâkimine yollayıp, o akarın, da'vâcıya teslimini ister; dilerse, kendisi da'vâcı için hükmeder ve tescil eder. Fakat, bu durumda akan teslim edemez. Çünkü, akar onun hükmü altında değildir. [119]

Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..