Köle olan kimseler, başkalarına vâris olamazlar.

Kölenin köleliğinin vâfir veya nakıs olması arasında —hüküm bakımından— bir fark yoktur.

Vâfir kölelik: Kendilerine ıtk (- azad edilme) ciheti teveccüh et­memiş olan kölelerin ve cariyelerin hâlidir. Bunlara kın da denilir.

Nakıs kölelik ise: Kendilerine bir nevi ıtk (~ azad edilme) ciheti tealluk etmiş olan —mükâtep, müdebber, ümm-ü veled ve bir kısmı azad edilmiş bulunan— köle ve cariyelerin hâlidir.

Bunlardan hiç biri, yakınlarına vâris olamazlar. Çünkü köleler, mülk edinme sebeplerinden hiç birine sahip değildirler.

Eğer bunlar vâris olsalar, kendilerine intikal edecek olan mal­lar, efendilerine ait olmuş olacaklardır. Bu durumda ise, bu efendi­ler hiç bir sebep yok iken, yabancı ölülere vâris olmuş olurlar ki, bu da caiz değildir.

Bu, İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe (R.A.)'ye göredir.
İmâmeyn'e göre ise, mu'taku'1-ba'z (= bir kısmı azad edilmiş bu­lunan köle) tamamen hür olduğundan vâris olur ve gerektiğinde baş­kasını da hacbedebilir. Tebyîn'de de böyledir. [61]