Udhiyye (Kurbânı) İçin Bir Sığır Satın Alan Yedi Kişiden Biri Ölse, O Ölenin Vârisleri Geri Kalan Altı Kişiye, Onun Ve Sizin İçin Boğazlayın De­seler, Udhiyye Sahîh Olur. Kıyâsa Göre İse, Sahîh Olmaması Gere­kirdi. Çünkü O, İtlaf Ederek Teberru'dur, Başkasından Caiz Olmaz. Bu, Aynen Ölüden İ'tâk (Azâd Etme) İn Caiz Olmaması Gibidir, Tstihsânm Sebebi İse Şudur: Şüphesiz Kurbet Tasadduk Gibi Bazan Ölüden Vâki Olur. İ'tâk Bunun Aksinedir. Çünkü Onda Ölü Üzerine Velayeti İlzam Var­dır. Bu Şekilde, Söylendiği Gibi Yedi Kişiden, Hepsinin Gayesi Kurbân Ol­mak Şartı İle, Yönleri Çeşitli Olsa Da Caiz Olur. Bir Sığırın Udhiyyeden, M Ut'atlan Ve Kırandan Caiz Olduğu Gibi Onların Yönleri Aynı İken Gaye Ki Kurbândır - Bir Olduğundan Bize Göre Caiz Olur.

Eğer Yedi Kişinin Biri Kâfir Olursa Veya O Ete Ortak Olursa Sahih Olmaz. Çünkü Kâfir Kurbâna Ehil Değildir. Ve Böylece Ete Ortak Olma (Kasdj Da Kurbete Aykırıdır.

Udhiyye (Kurbânı) Nın Etinden, Kurbân Kesen Kimsenin Yemesi Ve Kendinden Başka Zengin Ve Fakir Kimselere Yedirmesi Caizdir. Dilediği Kimselere Hibe Eder. Yasaklandığı İçin Kasabın Ücretini Kurbândan Ver­mez. Kurbânın Üçtebiri Miktarını Tasadduk Etmek Mendûbdur. Çünkü Bu Hususta Üç Yön Vardır : Yemek, Zahire (Yâni Depo Etmek) Ve Yedir­mektir. Çoluk Çocuğu Çok Olan Kimsenin Ailesi İçin Genişlik Olması Kas-Diyle Tasadduku Terk Etmesi Mendûbdur.

Eğer Bir Kimse Hayvanı Güzel Şekilde Boğazlamaya Kadir İse Onu Kendi Eli İle Boğazlaması Daha İyidir. Eğer Güzel Boğazlamaya Kadir De­ğil İse Başkasına Emreder (Kestirir).

Kitabî Olan Kâfirin Boğazlaması Mekruhtur. Çünkü Udhiyye Kur-Bet (İbâdet) Tir. Kitabî İse Kurbetin Ehli Değildir. Eğer Kitabîye Emre­dip De Kitabî Onun Emri İle Boğazlarsa Caizdir. Çünkü Kitabî Boğazlama Ehlindendir. Kurbet Onun İnâbetiyle (Yâni Kendi Yerine Geçirmesiyle) Ve Niyetiyle Hâsıl Olur. Fakat Mecûsî, Kitabînin Aksinedir. Çünkü Me-Cûsî Boğazlama Ehli Değildir.

Kurbânın Derisi De Tasadduk Edilir. Ya Da Etmezse Derisini Dağar­cık Ve Mest Gibi Âlet Yapar. Veya Kendisi İle Faydalanıp Devamlı Kala­cak Bir Şey İle Değiştirebilir. Yiyecek Gibi, Tükenen Şey İle Değiştiremez. Zira, Tükenecek Şey Kurbete Uymaz. Şu Halde Eti Ve Deriyi Tükenecek, Kendisi İle Faydalanılacak Şey İle Satarsa, O Şeyin Parasını Tasadduk Eder.

İki Kişiden Biri Yanlışlık İle Diğerinin Koyununu Boğazla Sal Ar. İs­tihsâli En, Boğazlamaları Cezasız (Tazminsiz) Sahih Olur. Kıyâs İse Sahih Olmamayı Ve Birbirlerine Değerini Ödemeyi Gerektirir. Çünkü Her Biri Emirsiz (Müsadesiz) Başkasının Koyununu Boğazlamıştır. İstihsânın Se­bebi Şudur ; Şüphesiz O Koyun Boğazlanmak İçin Ta'yın Edilmiştir. Hat­tâ O Koyun Udhiyye İçin Ta'yîn Edildiğinden O Kimselerin Üzerine Nahr Günlerinde Ayniyle Onu Kurbân Etmeleri Vâcibdir. Böylece, Mâlik Bo­ğazlamak İçin.Her Ehl Olandan Yardım İsteyerek, Delâleten Ona İzin Vermiş Sayılır. Çünkü Udhiyye (Kurbânı) Nın Vakti Bu Günlerin Geçme­siyle Çıkar. Bir Engelden Dolayı Yerine Getirmekten Âciz Olması Da Muh­temeldir. Öyleyse, Şayet İki Kişi Yanlışlık Etseler Her Biri, Kesilip Yüzül Müş Udhiy Yelerini Alırlar Ve Onlardan Biri Diğerine Bir Şey Ödemez. Çünkü Her Biri Yaptığı İşte Arkadaşının Delâleten Vekilidir.

Eğer O İki Kişi Hatâlarını, Kurbândan Yedikden Sonra Anlasalar, Her Biri Arkadaşına Hakkını Helâl Eder. Eğer Birbirlerine Razı Olmazlar İse, Her Biri Arkadaşına Koyunun Etinin Kıymetini Ödeyip O Kıymeti Tasad-Duk Ederler. Çünkü Bu Tasadduk Etin Bedelidir.

Udhiyye (Kurbânı) Gasb Edilen Koyundan Da Sahîh Olur. Emânet Bırakılan Koyun İle Sahîh Olmaz. Gâsıb, Gasbettiği Koyunu Öder. Gasb-Edilende Sahîh Olmanın Ve Emânet Edilende Sahîh Olmamasının Sebebi Şu­dur : Şüphesiz Gasbda Mülk, Gasb Vaktinden İtibaren Sabit Olur. Emâ­nette İse, O, Başkasının Mülkünde Boğazladığından Gâsıb Olur. Hidâye, Kâfî Ve Diğer Muteber Kitaplarda Böyle Zikredilmiştir.

Sadr'uş-Şerîa (Rh.A.) : O, Yatırmak Ve Ayağını Bağlamak Gibi Bo­ğazlamanın Mukaddemâtı (Öncesi Yapılan Fiiller) İle Gâsıb Olur. Bu Du­rumda O, Boğazlamadan Önce Gâsıb Olur» Demiştir.
Ben Derim Ki: Gasbın Hakikati - Nitekim Yerinde Anlatılmıştır -Haklı Olan Elin (Mâlikiyetin) Yok Edilmesi Ve Haksız Olan Elin İsbâtı (Varlığı) Dır. Yatırıp Ayaklarını Bağlamanın Gayesi Haksız Elin (Mâli­kiyetin) İsbâtıdır. Halbuki Bununla Haklı Olan Elin İzâlesi Sabit Olmaz. Haklı Elin İzâlesi (Yok Edilmesi) Ancak Boğazlamak İle Hâsıl Olur. Nite­kim Cumhûr-U Fukahâ Bunu Kabul Etmişlerdir. [2]