Burada farz ile murâd, itikadı ve amelî farzı kapsayan şeydir. Ame­lî farz, fevt olmasıyle cevaz fevt olan şeydir.

Guslün farzı: Ağızı, burnu ve bütün bedeni yıkamaktır. Rattâ esah kavide, kulfe'nin içini, yâni sünnet derisinin içini de yıkamaktır.

Yine göbeği, kaşı, bıyığı ve sakalın hepsini yıkamak da gerekir.

Yâni sakalın aralığına suyu eriştirmek vâcibdir. Nitekim sakalın dip­lerine ulaştırmak vacip olduğu gibi. Çünkü bunda sıkıntı ve güçlük yoktur. Muhit'de böyle zikredilmiştir.

Fercin dışını da yıkamak gerekir. Hulâsa'da böyle zikredilmiştir.

Bunun açıklaması şöyledir; Yüce Allah' (CC.) in (

(Fetahharû «Tertemiz yıkanın.» emri, mübalağa sîgası ile bedenin za­hirinde olan şeyin -her ne kadar bu bir bakımdan zikredilen şeyler gibi ise de- yıkanmasının vâcib olmasını gerektirir.
Göz gibi ve kapanmış delik gibi, yıkanmasında güçlük olan şeyin yıkanması farz değildir. Çünkü sıkıntı ve güçlük veren şey, Yüce AHah' (CC.) in, «(Allah) dinde sizin için bir güçlük kılmamıştır.» [59] kavli şerifi ile hâ­riç bırakılmıştır.                 

Muhît'de zikredildi ki: Eğer küpenin deliğine su ulaşmayıp ancak güçlük ile girse ve yine küpeyi çıkardıktan sonra deliği, küpe ona güçlükle girecek şekilde kapanmış olsa, bunda sıkıntı ve güçlük oldu­ğu için yıkanması farz olmaz.

Yine gözü yıkamadaki güçlük gibi, kadının saç örgüsünü çözüp ıs-latmakda da güçlük vardır. Bunda, şayet örgü çözülmüş olursa, yıkan­masının vâcib olduğuna işaret vardır.
Güçlüğü gidermek için örgünün diplerini ıslatmak yeter. Fakat erkeğe; örgüsünü çözmesinde güçlük olmadığından, ihtiyaten yıka­ması vâcib olur. Kâfî'de böyle zikredilmiştir. [60]