III. Nikâh
35. Mesele Nikâhta tesâmü' ile şehâdet kabul olur mu?
Elcevap: Fî-zamânınâ olunmaz. [43]
36. Mesele "Hâkim ma'rifetsiz nikâh olunmaya" deyu emr-ı pâdişâhı vârid olmuş iken, hâkim ma'rif etsiz nikâh sahih olur mu?
Elcevap: Olmaz, meğer niza' ve husûmet olmaya. [44]
37. Mesele Hind, izn-i kâdî yok iken, bir kaç kimse huzurunda "kızım Zeyneb-i sagîreyi, kardeşim Amrm oğlu Bekr-i sagîre verdim" deyip Amr "Bekr için Zeynebi alıp kabul ettim" dese nikâh olur mu?
Elcevap: İzn-i hâkimle olmak emr olunmuştur. [45]
38. Mesele Zeyd, sagîre kızını, Amrm sagîre oğluna şühûd mahzarında tezvic edip, Amr dahi alıp kabul eylese, amma ma'ri-fet-i hâkim olmasa, nikâh-ı mezbur sahîh olur mu?
Elcevap: Velayetleri kâmiledir, olur, hâkim kabul etmemek olmaz. [46]
Bu Surette: Hind bâliga oldukta nikâhı feshe kadire olur mu?
Elcevap: Olmaz. [47]
39. Mesele Hind-i nâ-bâligayı, Zeyd nikâh eylese sahih olur mu?
Elcevap: Olur, amma velî babası yahud dedesi değil ise, Myâr-i feshi vardır, hîn-i bulûğda. [48]
40. Mesele Zeyd, bâliga kızını Amra "senin oğluna verdim" deyip, Amr dahi "oğlum için aldım, kabul ettim" deyip, üç yıldan sonra kızını âhara tezvîc etmeğe kadir olur mu?
Elcevap: Kızın rızâsı ve huzûr-i suhûd olmayıcak nikâh değildir. [49]
41. Mesele Zeyd Hind-i bâligayı, babası Amr izinsiz nikâh eylese, Amr, razı olmasa, nikâhı feshe kadir olur mu?
Elcevap: Olur, [50]
42. Mesele Zeyd namzedi Hind-i bâliga, Zeydden ayrılıp âhara varmağa rızâsı yok iken, babası, Bekre nikâh eylese, ba'dehu Zeyd taleb edicek, Hind Bekre varmayıp yine Zeyde varmağa kadire olur mu?
Elcevap: Babasının nikâhını kabul etmediyse Bekr alamaz, babasının rızası ölmayıcak dahi Hind Zeyde varamaz, ittifak lâzımdır. [51]
Bu Surette: Bekre vardığı takdirce, Zeyd, Hinde ve Hind akrabasına geçen nesnesin almağa kadir olur mu? Elcevap: Olur. [52]
43. Mesele Hind, kendüyü Amra nikâh eylemeğe Bekri vekîl ettikten sonra, yine kendüyü Zeyde nikâh eylemeğe Beşri vekîl etmiş olsa, birbirinin haberi olmayıp ikisi bile nikâh etmiş olsalar, kangısının nikâhı sahih olur?
Elcevap: Kangısı evvel nikâh ettiyse ol muteberdir, azl-i zımnîde ilim mu'teber değildir. [53]
44. Mesele Evli barklı oğlu olan Hind, bir taze oğlana varmakla, oğlu Zeyde ar lâhik olup, leyle-i zifafta anasının evine birkaç taş vursa, ehl-i 'urf dahi etmeğe kadir olur mu?
Elcevap: Asla olmaz, Zeyd izinsiz nikâhı dahi sahih değildir. [54]
45. Mesele Zeyd Hindi filân tarihten beri menkûhası idüğüne beyyine ikâmet eylese, Amr dahi Hind tarih-i mezburdan beri kendinin menkûhası idüğüne beyyine ikâmet eylese, kangısı makbuledir?
Elcevap: Tarihleri bir olucak hiç biri olmaz, beyyineler tehâtir eder. [55]
46. Mesele Hindin Zeyd menkûhası olduğun isbat eyledikte, Zeyd talâk verip mezbûre Hind mehr aldıktan sonra, Amr mez-bûre Hindin bundan akdem menkûhasın olduğun isbat ettiği takdirce, Zeyd Hindin mehir deyu aldığı akçayı Hindden almağa kadir olur mu?
Elcevap: Eğer asla halvet-i sahîha olmadı ise, halvet-i sahıha olduğu takdirce olmaz. Meğer tesmiye olunan mehr-i misilden zâid olsa, öyle ise ziyâdesin alır. [56]
47. Mesele Zeydin zevcesi Hindi, Amr boş sanıp, ma'rifet-i hâkimle nikahlanıp, Hindden bir veledi olduktan sonra Zeyd taht-ı nikâhında idüğü sabit ve zahir olup, yine Zeyde hükm olunsa, Hindin Amrdan olan veledinin nesebi sabit olur mu, ve Amr fevt oldukta vâris olur mu?
Elcevap: Olur, eğerçi nikâhı sahih değildir, ettiği ikâb icâbı hakkında zinadır. Amma zahir nikâh sureti olmağın Amra had vurulmaz, veledin Amrdan nesebi kat' olunmaz. [57]
Bu Surette: Hind-i mezkûre dahi Amra vârise olur mu?
Elcevap: Zeyde hükm olunan mekrûhenin Amra ne alâkası kalır ki veraset da'vâ eyleye, dahi Zeydin nikâhı bakî idüğü zahir olmadan Amr fevt olup hakîkat-i hâl andan sonra zahir olsa dahi, mekrûhenin tereke-i Amrdan alacağı hemen mehridir, eğer mehr-i misli müsâ'ade ederse, eylemezse mehr-i mislin alır. Mehir sıhhat-ı nikâha mevkuf değildir. Zinada dahi bir mâni' ile had sakıt olsa 'ukr lâzımdır, zinanın mehr-i mislidir. Amma miras tamam nikâh-i sahih olmadan asla meşru' değildir. [58]
Konular
- III EBÜSSUÜD EFENDİ
- A. Ebussu'ûd Efendi Devrine Kadarki Osmanlı Pâdişâhları:
- B. Ebussu'ûd Efendi'ye Kadarki Şeyhülislâmlar:
- C. Ebussu'ûd Efendinin Hayatı:
- D. Şahsiyeti:
- IV- MECMU'A-Î FETAVÂ NÜSHALARI
- A. Metne Esas Alınan Nüshalar:
- (A) Nüshası:
- (B) Nüshası:
- B. İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Ve Ebussu'ûd Efeudi'ye Ait Fetvaları İhtiva Eden Mecmualardan
- V- METNİN TERTİBİ
- VI- METNİN TESBİTÎ VE NEŞRİ HAKKINDA NOTLAR
- 1- AİLE
- I. Çocuk Ve Neseb
- II. Ağırlık Ve Ergenlik
- III. Nikâh
- IV. Şartlı Nikâh
- V. Mehir
- VI. Talâk
- VII. Hal'
- VIII. Îddet
- IX. Şart
- X. Hülle
- XI. Aile Hayatı
- 2- İBÂDETLER
- I. Namaz
- II. Oruç
- III. Zekât
- IV. Hac
- V. Kurban