V. Mehir
54. Mesele Zeyd Hinde namzed olup, bir miktar akça ve altın ve gümüş yüzük mehr-i mu'accel gönderse, ba'dehu kabl-en-nikâh, Zeyd feragat eylese yahud fevt olsa, mehr-i mu'accele rücû' olunur mu?
Elcevap: Olunur. [66]
55. Mesele Zeyd Hindi nikahlanır oldukta, vekîli Amra "üç bin akçadan artık razı değilim" dediğinden sonra, Amr altı bine-nikâh edip Zeyd işittikte "razı olmazdım" deyip, amma yine Hind ile cem' olsa, Zeyde altı bin lâzım olur mu?
Elcevap: Altı bin ettiğin kabul etmeyip cem' olucak, zina etmiş olur. Mehri kabul etmemek nikâhı kabul etmemeyi müstelzimdir. [67]
56. Mesele Zeyd, kızın Amra verdikte beş bin akça mehr-i mu'accel kavi eyleyip, Zeyd akçayı almadan nikâh edip kızı Amra teslim eylese, ba'dehu Amr, zikr olunan beş bin akçayı vermemeğe kadir olur mu?
Elcevap: Olmaz, vermeden kız yanına getirtmemeğe kadiredir. [68]
57. Mesele Hind tezevvüc için Amrı vekîl edip "sen ne mikdar mehir re'y edersen anın üzerine nikâh olsun" deyip, Amr dahî Hindi Zeyde vekâlet ile üç bin akça mehr-i müeccel üzre nikâh edip, Zeyde gelip haber verip sükût edip, Hind ile halvet-i sahîha olup, duhûl ettikten nice zaman sonra Hinde talâk verdikte, "zamân-ı nikâhta üç bin akça mehre ben razı olmadım idi" deyu üç bini vermemeğe kadir olur mu?
Elcevap: Olmaz. [69]
58. Mesele Hind mehr-i misli, anası mehriyle ma'lûm olur mu, ne ile ma'lûm olur?
Elcevap: Babası canibinden olan nisa' mehrine kıyas olunur.
Cevâb-ı Ahar: Hemşirelerine mukayese ile bilinir. [70]
59. Mesele Birkaç kimse "Hind gelin oldukta cümle mehrin hibe etti" deyu şehâdet edip, mehri ne mikdar idüğün bilmeseler, şehâdetleri makbul olur mu?
Elcevap: "Bağışladım" dediğine şehâdet ederler ise olur, "bağışladı" diye şehâdet ederlerse olmaz. [71]
60. Mesele Zeyd gerdeğe girdiği gece, ba'zı müslümanlar mahzarında zevcesi Hind yengesi olan Zeyneb "Hind mehrinin bir miktarın Zeyde hibe eyledi" deyicek müslümanlar "hibesin andan bilelim tapunsun" dediklerinde tapunsa, vech-i meşrûh üzre hibe sahîha olur mu?
Elcevap: Olmaz. [72]
61. Mesele Hind Zeyde mehrin hibe ettikten sonra Zeyd Hindi boşasa, Hind hibesinden rücû'a kadir olur mu? Elcevap: Hüsn-i mu'âşeret etmek şartıyla hibe etti ise olur. [73]
62. Mesele Zeyd Hinde nikahlanıp, halvet-i sahîha olmazdan evvel fevt olsa, Hind tamam mehrin almağa şer'an kadire olur mu?
Elcevap: Olur. [74]
63. Mesele Hind zevci hayatta iken mehr-i müeccelin talep edip almağa şer'an kadire olur mu?
Elcevap: Bu diyar âdeti üzre ecel ta'yîn olunmuş değil ise, mevtten talâktan evvel talep edemez. [75]
64. Mesele Zeyd Hindi üç bin akça mehr ile alıp, cem' olduktan sonra boşayıp, iki bin akça ile geri nikâhlansa, Hind Zeydden evvelki üç bini almağa kadire olur mu?
Elcevap: Olur, [76]
65. Mesele Hind Zeydden on iki bin akça mehir talep edip isbât eylese, Zeyd iki bin idüğün isbât eylese kangısı evlâdır?
Elcevap: Mehr-i misil Hinde müsâ'ide ise Zeyd beyyinesi evlâdır, Zeyde müsâid ise Hind beyyinesi evlâdır. [77]
66. Mesele Sabıkan Cezayir paşası olan ağanın mu'tekası ve Hayreddin Paşa oğlu Hasan Paşanın menkûhası olan Hind "nikâhım bin altındır" deyu da'va edip, veresenin "nikâhın on dirhem gümüştür" dediklerinde bir hüccet ibraz edip, amma hüccet Cezâyirde olup, müddet-i medîde mürur etmeğin İstanbulda beyyineye kadire olmayıp, Cezâyirde beyyineye kadire olsa, ayniyle bin altın mehrin almağa kadire olur mu?
Elcevap: Mehr-i misil müsâid ise olur, ve illâ şâhidlerin şehâdetleri nakl oluncaya değin alamaz. Amma Hasan Paşa merhumun sânından on dirhem ile nikâh ba'îddir. [78]
Bu Surette: Hindin mehr-i misli ser'le ne makûle kimseye kıyas olunur?
Elcevap: Hasan Ağanın şanına kıyas, eshâb-ı vukuf ta'yîn ve ittifakları ile olunur. [79]
67. Mesele Zeydin mutallâkası Hind, Zeyd fevt olduktan sonra "üzerinde beş bin filori mehrim vardır" deyu Zeydin ağzı ikrarına beyyine ikâmet eylese, Zeydin veresesi "mehrin beş bin akçadır" deyu beyyine ikâmet eylese, kangısının beyyinesi evlâdır?
Elcevap: Hind beyyinesi evlâdır. [80]
68. Mesele Zeyd-i medyun fevt olup, terike deynine vefa etmese, zevcesi mehrin almağa kadire olur mu?
Elcevap: Şâir guremâ gibidir. [81]
69. Mesele Zeyd Hindi, her yükü otuz batman olmak üzere, yüz yük misk ve yüz yük zaferan ve yüz kul ve yüz câriye ve yüz deve mehr ile nikahlanıp, fevt olucak mümkün olmamağın, ve-rese-i Zeyd Hinde mehr-i mislinden ziyâde nesne vermemeğe kadir olurlar mı?
Elcevap: Olurlar, mikdâr-i kıymet meçhuldür. [82]
Konular
- B. Ebussu'ûd Efendi'ye Kadarki Şeyhülislâmlar:
- C. Ebussu'ûd Efendinin Hayatı:
- D. Şahsiyeti:
- IV- MECMU'A-Î FETAVÂ NÜSHALARI
- A. Metne Esas Alınan Nüshalar:
- (A) Nüshası:
- (B) Nüshası:
- B. İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Ve Ebussu'ûd Efeudi'ye Ait Fetvaları İhtiva Eden Mecmualardan
- V- METNİN TERTİBİ
- VI- METNİN TESBİTÎ VE NEŞRİ HAKKINDA NOTLAR
- 1- AİLE
- I. Çocuk Ve Neseb
- II. Ağırlık Ve Ergenlik
- III. Nikâh
- IV. Şartlı Nikâh
- V. Mehir
- VI. Talâk
- VII. Hal'
- VIII. Îddet
- IX. Şart
- X. Hülle
- XI. Aile Hayatı
- 2- İBÂDETLER
- I. Namaz
- II. Oruç
- III. Zekât
- IV. Hac
- V. Kurban
- VI. Nezir
- 3- DİNÎ VAZİFELİLER