9.Ordu Müfettiş Selahiyetnâmesı


14/Mayıs/1919'da tasdik-i şahaneden çıkan ve 9.Ordu Kıta­atı Müfettişi M.Kemâl Paşa'ya verilen hatt-i hümayun şöyledir ki bir adı da selahiyetnâme olarak telaffuz olunmaktadır. "Türk İnkılabının İçyüzü" adlı Pınar yayınlan arasında çıkan ve Mev-lânzâde Rıfat Bey'in kaleme aldığı ve tarafımızdan sadeleştirilen bu eserden alıntılıyoruz:

<Hatt-ı Hümâyûn Sureti

Yâveran-ı Şehriyârimden Erkân-ı Harbiye Mirlivası (Tuğgene­ral) Mustafa Kemâl Paşaya: Harb~i umûminin müttefiklerin he­sabına ziyaı (kaybı) üzerine tahassül (meydana) eden vaziyeti siyasiye (siyasi vaziyet) ecdâd-ı izamın mülkünü ue makam-ı hilafet ue saltanatı müşkül ve tehlikeli bir sahaya sürüklediğin­den hükümet-i seniyemin (yüksek hükümetimin) kararı veç­hiyle tayin olunduğunuz mıntıkada asayişi temin ve arzuy-u şahaneme mugayir ahvalin hüdusunu (meydana gelmesini) men ile cümleten def-i Sal ile (defetmeye çalışmak) bezl~ü cehd ve gayret eder milletin masuniyeti ni te'yid (kuvvetlendirme) ve mülkümün ayade-i mütearizinden tahlisi (bu işi yapanlar­dan kurtarılması) için yekvücud olarak hareket edilmesini se­lâmı şahanemle asakir, memurin ve ahaliye tebliğini irade et­tim^ Demektedir.
Bu belgeyi kitabında neşreden Mevlânzâde, bu hatt-ı hüma­yun suretinin eline geçişinide şöyle naklediyor ki sahife 215: <..Merhum Sultan Vahdeddin Hân Hazretleri bu hatt-ı hümâyû­nun bir suretiyle bazı vesikaları vefatından bir kaç evvel, Ha­lep'te ikamet eden Kadıköy Belediye Dairesi sabık müdürü muhterem arkadaşım Azmi Bey'e San-Remo şehrinde, yayım­lanmak üzere gönderilmiş olduğunu bildiğimden istedim ve yukarıya aynen naklederek târihe bir hizmet hediye etmiş ol­dum^ şek- Ünde kayd etmiştir. Bunu ifade eden Mevlânzâde Rıfat Bey şu mütalaayı ileri sürerek şöyle bir mütalaada bulu­nuyor: <..M.Kemâl Paşanın Anadolu'ya vazifeli olarak gönderil­diğinde gizli olarak kendilerine uerilen bu Hatt-ı Hümayun o za­manlar duyulmuşsa da, gerek saray çevresinde, gerekse M.Ke­mâl Paşa ve arkadaşlarınca bu meuzuuda çok sıkı bir ketumi­yet takip edilmiş bu şayianın doğru ve yalanı aksettirdiği bu güne kadar anlaşılmamış ve hatta M.Kemâl Paşanın Cumhuri­yet Halk Partisinde okuduğu ue kitap hâline getirilen uzun nut­kunda bile bu hatt-ı hümayundan bahsedilmemiştir.. > Demek­tedir. Tabii Mevlânzâde'nin bu mütalaası Paşa'nın, padişahça kendisine verilen selahiyeti saklamış olmasını, ortaya koymağı istifdaftır. Şimdi biz; 19/Mayis/19I9'da Samsun'a çıkan 9. Or­du Kıtatı müfettişi M.Kemâl Paşa 'nın ifadesi olan şu sözü ara başlık yapalım ve vatanımızın nasıl bir hâl içinde olduğunu özetlemeye gayret edelim.

Eser: Büyük Osmanlı Tarihi

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Büyük Osmanlı Tarihi

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..