Köleliğin Îsbatı Da'vâsını Def' Eden Da'vânın Tescili

Da'vânın def edilip, da'vâhnın hür olduğunu tesbit için, hâkim, da'valı ile da'vacıyı ve bulundukları yerden adaletleri tesbit edilmiş müslüman şahitleri, Buhara'da mahkeme huzuruna getirtip, tek tek hepsini dinler ve netice olarak:  "Buhara mahkemesinde,  hükmüm şudur: "Kendisine karşı hükmedilenin eli, kendisi için hükmedilenden çekilecek. Onun hür olduğu tahakkuk eylemiştir. Ben, ondan, iddiacıya itaat etme mecburiyetim kaldırdım.

Kendisine karşı yâni aleyhine hükmedilen zat, Şayet, akidle satın alıp parasını nakden vermiş ise o adamı, köle diye satan şahsa müracaat ederek, verdiği parayı geri alacaktır." der ve tescil tamam olur,

Âlimlerimiz şöyle buyurmuşlardır:

Bir kimsenin, hür olduğunu isbat etmesi gerektiği her yerde, beyyi-nenin ikâme etmesi icâbeder.

Bundan sonra, def-i da'vâ yoluyla, kölenin hürriyeti tesbit edilir.
2) Da'vâcı tarafından, azad edildiğini söyleyen zatın durumu şöyle kaydedilir:

Da'vâlı ve da'vâcı huzura gelirler. Da'vâlı, da'vânın kalkmasını, hürriyetinin tanınmasını ister. Eğer, onu azad eden zat, onu tasarru­funun caiz olduğu bir zamanda azâd eylemişse, bu azâd ediş bütün yönleriyle sahih, caiz ve geçerlidir. Artık bu durumda, da'vâlı azad edilmesi sebebiyle, hürriyetine kavuşmuştur. Diğerinin, artık, ondan, kölelik hükümlerine uyup, kendisine itaat etmesini isteme hakkı ibtal edilmiş ve kayıt kapatılmıştır.
3) Başkası tarafından azad edilen da'vâhnın, azadının yazılış şekli de şöyledir:
Da'vâlı da, da'vacı da huzura gelirler. Da'vâlı da'vânın kalktığını; daha önce, kendisinin filan oğlu filana mahsus köle olduğunu; ancak, onun kendisini hâlis malından ve mülküyetinden bedelsiz, meccânen Allah'ın rızasını talep ederek; şiddetli ve elîm azabından korkarak, sağlığında, aklı başında olduğu hâlde, her türlü tasarrufu geçerli iken, kendisini azâd eylediğini ve bu yüzden azâd sebebiyle hürriyetine kavuştuğunu söyler. Ve böylece tescil edilir. [52]

Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..