Usübet'in İsbatı Da'vâsının Tescili
Hâkim bu da'vâyı şöyle tescil ettirir:
Filan oğlu filan hakkında, benim yanımda, şahitler da'vacının iddiasından sonra şahitlik yaptılar. Da'vâlı da sözleri ve ma'naları bir olan, sahih şehâdeti inkâr eyledi. Bunun üzerine onlar, yemden dinlendi. Ve, onlara karşı şehâdetlerini okudum. Bu yazının muhtevası şudur: "Ben şehâdet ederim ki, gerçekten bu Ömer oğlu Abdullah oğlu Ahmed ölmüştür ve geride vâris olarak karısı filan kızı fulan kızı Sâre kalmıştır. Ve da'vâcı, Ömer oğlu Abdullah oğlu Ömer oğlu Ahmed, baba tarafından amcasının oğludur. Çünkü, Ahmed şöyle iddia etmiştir: "Ömer'in oğlu Sa'd öldü. O, Ahmed'in kardeşidir. Ömer ise iddia edenin babasıdır ve babası olan Ömer'in kardeşidir. Ahmed ile birlikte, ölen Abdullah oğlu Ömer bunların babasıdır. Bu üç kişiden başka vâris de bilmiyoruz." derler ve iddia edene işaret ederler. Şahitlerin bu şehâdeti, aynen tescil edilir.
Bundan sonra, hâkim şöyle der: "İddia eyleyen Ahmed hakkındaki bu Abdullah'ın oğlu Ömer'in oğludur) hüküm sübut buldu. Sahillerin şehâdetleri yazıldı. Ben de yüce Allah'a istihare yaptım ve öylece cevap verdim. İddia eyleyen Ahmed, Abdullah'ın oğlu Ömer'in oğludur. Kendisine karşı da'vâ açılan Ebû Bekir, Ömer'in oğlu Muhammc-d'in oğludur. Bu ikisi, Buhara'da mahkemeye geldiler ve "Ömer oğlu, Abdullah oğlu Sa'd'ın öldüğünü" söylediler. Vâris olarak bu da'vaci-ların kaldığı belli oldu. Buhara'da, mahkemede Ömer oğlu Abdullah oğlu Ahmed oğlu Sa'd'ın öldüğü sabit oldu. Geride, vâris olarak, da'vâcı baba bir amcasının oğlu, fülanın kızı, Sâre'nin bulunduğuna âdil şahitler şehâdet eylediler; ben de öylece hükmeyledim.
Şayet iddiacı, amcanın oğlunun oğlu olursa; bu durumda kayd şöyle yapılır:
Mahmud bin Tahir bin Ahmed bin Abdullah bin Ömer bin Ali, yanında bir adamla, hâkimin huzuruna gelerek; onun, Hasan bin Ali bin Abdullah bin Ömer olduğunu söyleyip, o zatı da'vâ ederek: "Ömer bin Muhammed bin Abdullah bin Ömer vefat eyledi. Geride de vâris olarak, amcasının oğlunun oğlu ile, terekesi kaldı. Tahir oğlu Ahmed oğlu Ömer vefat eyledi. Babalarının babası olan şahıs da vefat eyledi. O, şu Ahmed'in dedesidir. Bunlar iki kardeştirler. Babaları, Abdullah ibni Ömer'dir. Ölen şahsın, başka vârisi de yoktur. Ölen şahsın şu kadar Nisâbûrî dinarı vardır. Bu dinarların, mîras yoluyla, bu zatın olması gerekir." deyip, isterse; ona farsca şöyle cevap verilir: "Bu iddiacının vâris olduğuna benim bilgim yoktur." O zaman, iddiacı şahitler hazrlar ve da'vâsını ta'kip eder.
Bu da'vâ da önceki gibi tescil edilir.
Şayet da'vâcı, ölen zatın amcasının oğlunun oğlunun oğlu olursa; bunun kayıt şekli de şöyledir: Ali'nin oğlu Ömer'in oğlu Ahmed'in oğlu Tahir'in oğlu Mahmud'un oğlu Muhammed mahkeme huzuruna geldi. Ölen şahıs Ali'nin oğlu Ömer'in oğlu Abdullah'ın oğlu Ömer de,-geride, biraz mal ile birlikte, amcasının oğlunun oğlunun oğlunu bırakmıştır. Huzura gelen, Tahir'in oğlu Mahmud'un oğlu ve Tahir'in babasının babası da Ömer, huzurda duran Ahmed'in oğludur. Bu da Muhammed'İn oğludur. Muhammed ölenin babasıdır. Ahrned ise, babasının babasının babasıdır. Bunlar baba bir kardeştirler. İkisinin de babası, Ali'nin oğlu Ömer'in oğlu, Abdullah'dır. Bundan başka vâris de yoktur. Ölen şahıs da şu kadar Nisâbur dinarı terk eylemiştir, da'vânın halli gerekir.
Bu da'vâ da önceki gibi tescil edilir.
Da'va olunan şahıs, bu da'vânın kalkmasını isterse; Önce zevil erharm ikrar eder. Eğer, asabe olursa, tenakuzdan dolayı da'vâ düşmez. [42]
Filan oğlu filan hakkında, benim yanımda, şahitler da'vacının iddiasından sonra şahitlik yaptılar. Da'vâlı da sözleri ve ma'naları bir olan, sahih şehâdeti inkâr eyledi. Bunun üzerine onlar, yemden dinlendi. Ve, onlara karşı şehâdetlerini okudum. Bu yazının muhtevası şudur: "Ben şehâdet ederim ki, gerçekten bu Ömer oğlu Abdullah oğlu Ahmed ölmüştür ve geride vâris olarak karısı filan kızı fulan kızı Sâre kalmıştır. Ve da'vâcı, Ömer oğlu Abdullah oğlu Ömer oğlu Ahmed, baba tarafından amcasının oğludur. Çünkü, Ahmed şöyle iddia etmiştir: "Ömer'in oğlu Sa'd öldü. O, Ahmed'in kardeşidir. Ömer ise iddia edenin babasıdır ve babası olan Ömer'in kardeşidir. Ahmed ile birlikte, ölen Abdullah oğlu Ömer bunların babasıdır. Bu üç kişiden başka vâris de bilmiyoruz." derler ve iddia edene işaret ederler. Şahitlerin bu şehâdeti, aynen tescil edilir.
Bundan sonra, hâkim şöyle der: "İddia eyleyen Ahmed hakkındaki bu Abdullah'ın oğlu Ömer'in oğludur) hüküm sübut buldu. Sahillerin şehâdetleri yazıldı. Ben de yüce Allah'a istihare yaptım ve öylece cevap verdim. İddia eyleyen Ahmed, Abdullah'ın oğlu Ömer'in oğludur. Kendisine karşı da'vâ açılan Ebû Bekir, Ömer'in oğlu Muhammc-d'in oğludur. Bu ikisi, Buhara'da mahkemeye geldiler ve "Ömer oğlu, Abdullah oğlu Sa'd'ın öldüğünü" söylediler. Vâris olarak bu da'vaci-ların kaldığı belli oldu. Buhara'da, mahkemede Ömer oğlu Abdullah oğlu Ahmed oğlu Sa'd'ın öldüğü sabit oldu. Geride, vâris olarak, da'vâcı baba bir amcasının oğlu, fülanın kızı, Sâre'nin bulunduğuna âdil şahitler şehâdet eylediler; ben de öylece hükmeyledim.
Şayet iddiacı, amcanın oğlunun oğlu olursa; bu durumda kayd şöyle yapılır:
Mahmud bin Tahir bin Ahmed bin Abdullah bin Ömer bin Ali, yanında bir adamla, hâkimin huzuruna gelerek; onun, Hasan bin Ali bin Abdullah bin Ömer olduğunu söyleyip, o zatı da'vâ ederek: "Ömer bin Muhammed bin Abdullah bin Ömer vefat eyledi. Geride de vâris olarak, amcasının oğlunun oğlu ile, terekesi kaldı. Tahir oğlu Ahmed oğlu Ömer vefat eyledi. Babalarının babası olan şahıs da vefat eyledi. O, şu Ahmed'in dedesidir. Bunlar iki kardeştirler. Babaları, Abdullah ibni Ömer'dir. Ölen şahsın, başka vârisi de yoktur. Ölen şahsın şu kadar Nisâbûrî dinarı vardır. Bu dinarların, mîras yoluyla, bu zatın olması gerekir." deyip, isterse; ona farsca şöyle cevap verilir: "Bu iddiacının vâris olduğuna benim bilgim yoktur." O zaman, iddiacı şahitler hazrlar ve da'vâsını ta'kip eder.
Bu da'vâ da önceki gibi tescil edilir.
Şayet da'vâcı, ölen zatın amcasının oğlunun oğlunun oğlu olursa; bunun kayıt şekli de şöyledir: Ali'nin oğlu Ömer'in oğlu Ahmed'in oğlu Tahir'in oğlu Mahmud'un oğlu Muhammed mahkeme huzuruna geldi. Ölen şahıs Ali'nin oğlu Ömer'in oğlu Abdullah'ın oğlu Ömer de,-geride, biraz mal ile birlikte, amcasının oğlunun oğlunun oğlunu bırakmıştır. Huzura gelen, Tahir'in oğlu Mahmud'un oğlu ve Tahir'in babasının babası da Ömer, huzurda duran Ahmed'in oğludur. Bu da Muhammed'İn oğludur. Muhammed ölenin babasıdır. Ahrned ise, babasının babasının babasıdır. Bunlar baba bir kardeştirler. İkisinin de babası, Ali'nin oğlu Ömer'in oğlu, Abdullah'dır. Bundan başka vâris de yoktur. Ölen şahıs da şu kadar Nisâbur dinarı terk eylemiştir, da'vânın halli gerekir.
Bu da'vâ da önceki gibi tescil edilir.
Da'va olunan şahıs, bu da'vânın kalkmasını isterse; Önce zevil erharm ikrar eder. Eğer, asabe olursa, tenakuzdan dolayı da'vâ düşmez. [42]
Konular
- 13- GÂİB KOCA ÜZERİNE, HÜRMET-İ GALÎZANIN TEŞBİH HUSUSUNDAKİ DA'VÂNIN KAYDI
- Gâib Koca Üzerine, Hürmet-i Galîza'nın Tesbiti Da'vâsının Tescili
- Gaip Koca Üzerine, Hürmet-i Galîza'nın Tesbiti Da'vâsının Tesciline Başka Bir Örnek
- 14- NAFAKADAN ACZ SEBEBİYLE, KARI-KOCANIN ARASININ AYRILMASI DA'VÂSININ KAYDI
- 15- NİKAHLAYACAĞI HER KADINI BOŞAMAYA YEMİN EDEN BİR ŞAHSIN, BU YEMİNİNİ BOZMASI İLE İLGİLİ DA'VÂNIN
- Yemin-i Müdâfe'nin Bozulması Da'vâsının Tescili
- 16- INNET (= CİNSÎ İKTİDARSIZLIK, GÜÇSÜZLÜK) SEBEBİYLE AYRILMA DA'VÂSININ İSBATINDA KAYDA GEÇİRİLMES
- İnnet Da'vâsının Def'i İle İlgili Da'vâda Kayd
- 17- NESEBİN TESBİTÎ İLE İLGİLİ DA'VÂDA KAYDA GEÇİRİLMESİ GEREKEN ŞEYLER
- Bir Kadının, "Yanındaki Çocuğun, Kocasından Olduğu" Hususundaki Da'vâsının, Nasıl Kaydedil
- Yanında Küçük Bir Çocuk Bulunan Bir Erkeğin, Bir Kadına Karşı: "Bu Çocuk, Bu Kadındandır."
- Buluğa Ermiş Bir Şahsın, "Diğer Bir Kimsenin Kendi Oğlu Olduğu" Hakkındaki Da'vâsında Kayd
- 18- AZÂD EDİLEN BÎR KÖLENİN VELÂSI DA'VÂSINDA KAYDEDİLMESİ GEREKEN ŞEYLER
- Azâd Edilen Kölenin Velâsı Da'vâsının Definde Kayda Geçirilmesi Gereken Şeyler
- 19- USÛBETİN (= BABA TARAFINDAN AKRABALIĞIN) ÎSBATI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLMESİ GEREKEN ŞEVLER
- Usübet'in İsbatı Da'vâsının Tescili
- 20- BİR KİMSENİN, ASLEN HÜR OLDUĞU HAKKINDAKİ DA'VÂDA TUTULMASI GEREKEN KAYIT
- Bîr Kimsenin Aslen Hür Olduğu Davasının Tescili
- 21- ELİNDE KÖLE BULUNAN ŞAHSIN, ONU AZÂDETTİĞİ HUSUSUNDAKİ DA'VÂDA KAYIT
- Elinde Köle Bulunan Şahsın, Onu Azâd Ettiği Hususundaki Da'vânın Tescili
- 22- KÖLESİ YANINDA BULUNAN BİR KİMSENİN BU KÖLESİNİN, BAŞKASI TARAFINDAN AZÂD EDİLMESİ DA'VÂSININ KA
- Bir Kimsenin Kölesinin Başkası Tarafından Azâd Edilmesi Da'vâsının Tescili
- 23- KÖLELİĞİN İSBATI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLECEK ŞEYLER
- Köleliğin İsbatı Da'vâsının Tescili
- Köleliğin İsbatı Da'vâsının Def'î İle İlgili Da'vâda Kayıt
- Köleliğin Îsbatı Da'vâsını Def' Eden Da'vânın Tescili
- Köleliği İsbat Da'vâsını Def Eden Da'vânın Tescili
- 24- ÜMM-Ü VELED VE MÜDEBBERLİĞİN İSBATI DA'VÂLARINDA KAYIT
- Tedbîr (= Müdebber Kılma) Da'vâsında Kayıt
- Tedbir Da'vâsının Tescili