Gaibin Azadını İsbat Da'vâsının Tescili
Hâkim, bu hususta şöyle yazdırır:
Filan adam, Buhara mahkemesinde, benim huzuruma geldi. Filan adamı da yanında getirdi. O gelen adam, getirdiği adamı da'vâ eyledi. "O adam da şu kadar, şu nev'iden, şu sıfatta, dinarlarının sahih bir şekilde, lâzım olacak olarak bulunduğunu" söyledi ve ondan alınmasını istedi. Ben de, da'vâlıya sordum. O da inkâr eyledi. Bunun üzerine, da'vâcı iki şahit getirdi. O iki şahit, iddiacının söylediğini söylediler. Ve müddeî: "Şahitlerin, filan, filan olduğunu, o ikisinin filan oğlu filanı birlikte azâd eylediklerini, ikisinin de onun efendisi olduklarını ve benden, bu hususta, onların şehâdetlerini sormamı" istedi. Da'vadan sonra, cevap sonucu, kölenin ıtkına hüküm verildi. Hatta bundan sonra, efendi gelse de inkâr eylese; bu inkârına iltifat edilmez. Köle de, efendisine karşı, beyyine ibrazına muhtaç olmaz. Çünkü, şahitleri, onun lehine şehâdette bulunmuşlardır. Gerçekten, bu da'va sahihdir. Aslolan bir adam huzurda olana karşı, bir iddiada bulunursa; bu durumda da'va ancak isbatla vüsûl bulur. Amma ğâibe karşı yapılan da'vâda, huzurda olan şahıs, o gaip için, bir da'vâcı nasbeder ve üzerine şahitlik yapılana ikamesi gerekir. Aynen, gaip olan efendiye karşı, beyyinenin ikâmesi gibi... Mnhiyt'te de böyledir. [57]
Filan adam, Buhara mahkemesinde, benim huzuruma geldi. Filan adamı da yanında getirdi. O gelen adam, getirdiği adamı da'vâ eyledi. "O adam da şu kadar, şu nev'iden, şu sıfatta, dinarlarının sahih bir şekilde, lâzım olacak olarak bulunduğunu" söyledi ve ondan alınmasını istedi. Ben de, da'vâlıya sordum. O da inkâr eyledi. Bunun üzerine, da'vâcı iki şahit getirdi. O iki şahit, iddiacının söylediğini söylediler. Ve müddeî: "Şahitlerin, filan, filan olduğunu, o ikisinin filan oğlu filanı birlikte azâd eylediklerini, ikisinin de onun efendisi olduklarını ve benden, bu hususta, onların şehâdetlerini sormamı" istedi. Da'vadan sonra, cevap sonucu, kölenin ıtkına hüküm verildi. Hatta bundan sonra, efendi gelse de inkâr eylese; bu inkârına iltifat edilmez. Köle de, efendisine karşı, beyyine ibrazına muhtaç olmaz. Çünkü, şahitleri, onun lehine şehâdette bulunmuşlardır. Gerçekten, bu da'va sahihdir. Aslolan bir adam huzurda olana karşı, bir iddiada bulunursa; bu durumda da'va ancak isbatla vüsûl bulur. Amma ğâibe karşı yapılan da'vâda, huzurda olan şahıs, o gaip için, bir da'vâcı nasbeder ve üzerine şahitlik yapılana ikamesi gerekir. Aynen, gaip olan efendiye karşı, beyyinenin ikâmesi gibi... Mnhiyt'te de böyledir. [57]
Konular
- Usübet'in İsbatı Da'vâsının Tescili
- 20- BİR KİMSENİN, ASLEN HÜR OLDUĞU HAKKINDAKİ DA'VÂDA TUTULMASI GEREKEN KAYIT
- Bîr Kimsenin Aslen Hür Olduğu Davasının Tescili
- 21- ELİNDE KÖLE BULUNAN ŞAHSIN, ONU AZÂDETTİĞİ HUSUSUNDAKİ DA'VÂDA KAYIT
- Elinde Köle Bulunan Şahsın, Onu Azâd Ettiği Hususundaki Da'vânın Tescili
- 22- KÖLESİ YANINDA BULUNAN BİR KİMSENİN BU KÖLESİNİN, BAŞKASI TARAFINDAN AZÂD EDİLMESİ DA'VÂSININ KA
- Bir Kimsenin Kölesinin Başkası Tarafından Azâd Edilmesi Da'vâsının Tescili
- 23- KÖLELİĞİN İSBATI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLECEK ŞEYLER
- Köleliğin İsbatı Da'vâsının Tescili
- Köleliğin İsbatı Da'vâsının Def'î İle İlgili Da'vâda Kayıt
- Köleliğin Îsbatı Da'vâsını Def' Eden Da'vânın Tescili
- Köleliği İsbat Da'vâsını Def Eden Da'vânın Tescili
- 24- ÜMM-Ü VELED VE MÜDEBBERLİĞİN İSBATI DA'VÂLARINDA KAYIT
- Tedbîr (= Müdebber Kılma) Da'vâsında Kayıt
- Tedbir Da'vâsının Tescili
- Gaibin Azadını İsbat Da'vâsının Tescili
- 25- KAZF HADDİNİN İSBATI DA'VÂSINDA KAYIT
- 26- SİRKAT (= HIRSIZLIK) DA'VÂSINDA TUTULMASI GEREKEN KAYIT
- 27- İNAN ORTAKLIĞI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLMESİ GEREKLİ ŞEYLER
- İnan Ortaklığı Da'vâsının Reddi İle İlgili Da'vânın Kaydı
- 28- VAKFİYENİN ÎSBATI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLMESİ GEREKEN ŞEYLER
- Vakfiyenin İsbâtı Da'vâsının Tescili
- 29- HUDUTLU BÎR MÜLKÜN tSBATT DA'VÂSINDA KAYDA GEÇMESİ GEREKEN ŞEYLER
- Hudutlu Mülk Da'vâsının Tescili
- Hudutlu Mülk Da'vâsının Defi Da'vâsının Kaydı
- Hudutlu Mülk Da'vâsinin Definin Tescili
- 30- BABADAN MÎRAS KALAN BİR EVİN İSBATI DA'VÂSININ KAYDI
- Babadan Mîras Kalan Ev Da'vâsının Tescili
- Babadan Kalan Ev Da'vâsının Defi Da'vâsında Kayededilecek Şeyler
- Babadan Kalan Ev Da'vâsının Def'i Da'vâsının Tescili