25- KAZF HADDİNİN İSBATI DA'VÂSINDA KAYIT
Huzura gelen şahıs, kendisiyle birlikte gelen ve kendisini huzura getiren şahsı da'vâ ederek: "Beni beraber getiren zat, üzerine had cezası olan seksen sopayı vurulmayı vacip eyledi. Zira kazfeyledi. (Suçsuz, saliha, iffetli bir kadına, zina etti) diye iftirada bulundu.) der ve şayet o zat, sövmüş ohırsa; ta'zir gerekir. Ve şöyle yazılır: "Gerçekten yanında getirdiği adam, ta'ziri gerektiren bir şekilde sövmüş ve o "ey şöyle olan" demiş; sonra da ona, bu ta'zir reczen şer'i şerifteki ta'zir üzerine vacip olmuştur ve o zat bunu sormayı istemiştir.
Bir adam, diğerini, "şu yere konulan, şu kadar dirhemimi o yerdçn sen çaldın." diye da'va eder ve da'va olunan adam da o evde oturmakta olursa; gerçekten, da'va olunan bu zat, o da'vacıya: "Eğer sen, o kadar dirhemi benim çaldığıma yemin edersen; ben, senin dirhemlerini öderim." der; iddacı da yemin ederse; iddia olunan zat, o dirhemlerin yarısını öder ve yarısı hakkında bir yazı verir.
Sonra da iddia olunan şahıs, vermiş olduğu dirhemleri geri isterse; bu hususta nasıl hükmedilir?
Şeyhu'1-İmâm Necmii'd-din en-Nesefî, idda olunan şahsa şöyle cevap yazdı: "Eğer, o dirhemlerin yarısını da'vâyı sulh için verdiysen ve dirhemleri çaldığını ikrar eylediysen; geride kalanları da vermen gerekir. ' O dirhemleri, geri isteme hakkın yoktur.
Şayet, iddiacının yeminine karşı yansını vermiş, yansım vermemiş isen, yine verdiğini isteyemezsin."
Bu hususda, bazı âlimler de şöyle demişlerdir:
O dirhemleri, iki yönden geri isteyebilir. Çünkü, da'vâhya karşı da'vâcının nassan bir hakkı yoktur.
Bu, tmâm Muhammed (R.A.)'e göre böyledir.
Kitâb-i Sulh da şöyle zikredilmiştir:
Da'vâcı, da'vâlı ile yapılan yemine karşı sulh olurlarsa; yemin eylemiş olması hâlinde, da'vâlmın malı tazmin edilir. İddiacı yemin etmişse, sulhu batıldır. [58]
Bir adam, diğerini, "şu yere konulan, şu kadar dirhemimi o yerdçn sen çaldın." diye da'va eder ve da'va olunan adam da o evde oturmakta olursa; gerçekten, da'va olunan bu zat, o da'vacıya: "Eğer sen, o kadar dirhemi benim çaldığıma yemin edersen; ben, senin dirhemlerini öderim." der; iddacı da yemin ederse; iddia olunan zat, o dirhemlerin yarısını öder ve yarısı hakkında bir yazı verir.
Sonra da iddia olunan şahıs, vermiş olduğu dirhemleri geri isterse; bu hususta nasıl hükmedilir?
Şeyhu'1-İmâm Necmii'd-din en-Nesefî, idda olunan şahsa şöyle cevap yazdı: "Eğer, o dirhemlerin yarısını da'vâyı sulh için verdiysen ve dirhemleri çaldığını ikrar eylediysen; geride kalanları da vermen gerekir. ' O dirhemleri, geri isteme hakkın yoktur.
Şayet, iddiacının yeminine karşı yansını vermiş, yansım vermemiş isen, yine verdiğini isteyemezsin."
Bu hususda, bazı âlimler de şöyle demişlerdir:
O dirhemleri, iki yönden geri isteyebilir. Çünkü, da'vâhya karşı da'vâcının nassan bir hakkı yoktur.
Bu, tmâm Muhammed (R.A.)'e göre böyledir.
Kitâb-i Sulh da şöyle zikredilmiştir:
Da'vâcı, da'vâlı ile yapılan yemine karşı sulh olurlarsa; yemin eylemiş olması hâlinde, da'vâlmın malı tazmin edilir. İddiacı yemin etmişse, sulhu batıldır. [58]
Konular
- 20- BİR KİMSENİN, ASLEN HÜR OLDUĞU HAKKINDAKİ DA'VÂDA TUTULMASI GEREKEN KAYIT
- Bîr Kimsenin Aslen Hür Olduğu Davasının Tescili
- 21- ELİNDE KÖLE BULUNAN ŞAHSIN, ONU AZÂDETTİĞİ HUSUSUNDAKİ DA'VÂDA KAYIT
- Elinde Köle Bulunan Şahsın, Onu Azâd Ettiği Hususundaki Da'vânın Tescili
- 22- KÖLESİ YANINDA BULUNAN BİR KİMSENİN BU KÖLESİNİN, BAŞKASI TARAFINDAN AZÂD EDİLMESİ DA'VÂSININ KA
- Bir Kimsenin Kölesinin Başkası Tarafından Azâd Edilmesi Da'vâsının Tescili
- 23- KÖLELİĞİN İSBATI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLECEK ŞEYLER
- Köleliğin İsbatı Da'vâsının Tescili
- Köleliğin İsbatı Da'vâsının Def'î İle İlgili Da'vâda Kayıt
- Köleliğin Îsbatı Da'vâsını Def' Eden Da'vânın Tescili
- Köleliği İsbat Da'vâsını Def Eden Da'vânın Tescili
- 24- ÜMM-Ü VELED VE MÜDEBBERLİĞİN İSBATI DA'VÂLARINDA KAYIT
- Tedbîr (= Müdebber Kılma) Da'vâsında Kayıt
- Tedbir Da'vâsının Tescili
- Gaibin Azadını İsbat Da'vâsının Tescili
- 25- KAZF HADDİNİN İSBATI DA'VÂSINDA KAYIT
- 26- SİRKAT (= HIRSIZLIK) DA'VÂSINDA TUTULMASI GEREKEN KAYIT
- 27- İNAN ORTAKLIĞI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLMESİ GEREKLİ ŞEYLER
- İnan Ortaklığı Da'vâsının Reddi İle İlgili Da'vânın Kaydı
- 28- VAKFİYENİN ÎSBATI DA'VÂSINDA KAYDA GEÇİRİLMESİ GEREKEN ŞEYLER
- Vakfiyenin İsbâtı Da'vâsının Tescili
- 29- HUDUTLU BÎR MÜLKÜN tSBATT DA'VÂSINDA KAYDA GEÇMESİ GEREKEN ŞEYLER
- Hudutlu Mülk Da'vâsının Tescili
- Hudutlu Mülk Da'vâsının Defi Da'vâsının Kaydı
- Hudutlu Mülk Da'vâsinin Definin Tescili
- 30- BABADAN MÎRAS KALAN BİR EVİN İSBATI DA'VÂSININ KAYDI
- Babadan Mîras Kalan Ev Da'vâsının Tescili
- Babadan Kalan Ev Da'vâsının Defi Da'vâsında Kayededilecek Şeyler
- Babadan Kalan Ev Da'vâsının Def'i Da'vâsının Tescili
- 31- BİR MENKÛLÜN, MUTLAK MÜLK OLDUĞU DA'VÂSINDA KAYIT