Sargı Üzerine Mesh :
Cebire (kınk tahtası) üzerine mesh : Cebîre, bir tahtadır ki kınlan kemik üzerine bağlanır. Çıbanın sargısı üzerine ve kan alınan yere bağlanan bez üzerine mesh, ve bez düşmesin diye bezi bağladıkları şey üzerine mesh, bunların altında kalan bedeni yıkamak gibidir. Bu mes-hin, yıkamak gibi müddeti yoktur.
Mesh yıkamak ile birleştirilir. Eğer, hükmen mesh olsa, yıkamak onunla nasıl birleştirilir (cemedilir)? Nitekim, iki ayağın birini yıkayıp, iki mestin birini mesh etmek gibi.
Her ne kadar abdestsiz bağlansa da, cebîre üzerine mesh caiz olur. Çünkü bu durumda onun itibârında sıkıntı ve güçlük vardır.
Eğer mesh zarar verirse, cebîre üzerine mesh terkedilir. Eğer zarar vermezse, mesh terk edilmez.
Cebîre üzerine mesh ancak, cebîre konan yere suyun zarar vermesi veya bağlı olan Cebirenin çözülmesinin zarar vermesiyle meshden âciz olunduğunda caiz olur. Fakat, cebîre konan yeri meshe kadir olursa, o zaman cebîre üzerine mesh caiz olmaz. Muhît'de; «Bu bellenmclidir. Çünkü insanlar bundan gafildirler» denmiştir.
Cebirenin düşmesi, meshi bozmaz. Ancak, eğer cebîre konan yer iyileşmiş olursa bozar.
Eğer cebîre, namaz içinde, cebîre konan yer iyileşmiş olduğu halde düşse, mesh bâtıl olur, ve namaz yeniden kılınır.
Eğer cebîre, namaz içinde, cebîre konan yer iyileşmiş olduğu halde, düşmezse veya namaz içinde cebîre konan yer iyileşmiş olduğu halde düşerse, mesh bozulmaz, ve musallî namaza yeniden başlamaz.
Cebirenin, bez ve sargının meshinde üçerlemek ve niyet şart kılınmamıştır. İmâm Zahidi (Rh.A.), «Bunlara meshde niyet bütün rivayetIerde şart kılınmadı» demiştir. Bazılarına göre, başa olmamak şartıyla meshde üç kere tekrar sünnettir.
Sargının çoğu üzerine mesh kifayet eder. Hepsini meshle kaplamak şart kılınmamıştır. Sahîh kavi budur. Kâfî'de böyle zikredilmiştir.
Bir kimse damarı yarılıp kan aldırsa, üzerine bez koyup ve sargı bağlasa, bir kavle göre : «Sargı üzerine mesh caiz olmaz, ancak bez parçası üzerine olur.» Bu hususta : «Eğer başkasından yardımsız sargıyı bağlamak mümkün ise mesh caiz olmaz ve eğer yardımsız bağlamak mümkün değil ise, sargı üzerine mesh caiz olur» diyen de vardır." [127] Bazısı da : «Eğer o, sargıyı çözüp altını yıkamakla yaraya zarar verirse, sargı üzerine mesh caiz olur. Eğer zarar vermezse, caiz olmaz» demiştir. Yine, yaranın yerini aşan her bez parçasında hükm zikr edilen gibidir. Eğer bez parçasının çözülmesi zarar vermeyip bilâkis bezi yara yerinden kaldırması zarar verirse, bezi çözer ve yara yerine kadar bezin altını yıkar; bezi bağlayıp yara yerine mesh eder. Bütün âlimler, (daman yarılarak) kan aldıran kimsenin sargısı üzerine mesh etmesinin caiz olduğunu kabul etmişlerdir. :
Sargının iki bağı arasında, kolun görünen yerine, esah kavle göre, mesh yeter. Çünkü, o yer yıkansa sargı ıslanıp, olurki kan almak için kesilen yere su ulaşıp zarar verebilir. [128]
Mesh yıkamak ile birleştirilir. Eğer, hükmen mesh olsa, yıkamak onunla nasıl birleştirilir (cemedilir)? Nitekim, iki ayağın birini yıkayıp, iki mestin birini mesh etmek gibi.
Her ne kadar abdestsiz bağlansa da, cebîre üzerine mesh caiz olur. Çünkü bu durumda onun itibârında sıkıntı ve güçlük vardır.
Eğer mesh zarar verirse, cebîre üzerine mesh terkedilir. Eğer zarar vermezse, mesh terk edilmez.
Cebîre üzerine mesh ancak, cebîre konan yere suyun zarar vermesi veya bağlı olan Cebirenin çözülmesinin zarar vermesiyle meshden âciz olunduğunda caiz olur. Fakat, cebîre konan yeri meshe kadir olursa, o zaman cebîre üzerine mesh caiz olmaz. Muhît'de; «Bu bellenmclidir. Çünkü insanlar bundan gafildirler» denmiştir.
Cebirenin düşmesi, meshi bozmaz. Ancak, eğer cebîre konan yer iyileşmiş olursa bozar.
Eğer cebîre, namaz içinde, cebîre konan yer iyileşmiş olduğu halde düşse, mesh bâtıl olur, ve namaz yeniden kılınır.
Eğer cebîre, namaz içinde, cebîre konan yer iyileşmiş olduğu halde, düşmezse veya namaz içinde cebîre konan yer iyileşmiş olduğu halde düşerse, mesh bozulmaz, ve musallî namaza yeniden başlamaz.
Cebirenin, bez ve sargının meshinde üçerlemek ve niyet şart kılınmamıştır. İmâm Zahidi (Rh.A.), «Bunlara meshde niyet bütün rivayetIerde şart kılınmadı» demiştir. Bazılarına göre, başa olmamak şartıyla meshde üç kere tekrar sünnettir.
Sargının çoğu üzerine mesh kifayet eder. Hepsini meshle kaplamak şart kılınmamıştır. Sahîh kavi budur. Kâfî'de böyle zikredilmiştir.
Bir kimse damarı yarılıp kan aldırsa, üzerine bez koyup ve sargı bağlasa, bir kavle göre : «Sargı üzerine mesh caiz olmaz, ancak bez parçası üzerine olur.» Bu hususta : «Eğer başkasından yardımsız sargıyı bağlamak mümkün ise mesh caiz olmaz ve eğer yardımsız bağlamak mümkün değil ise, sargı üzerine mesh caiz olur» diyen de vardır." [127] Bazısı da : «Eğer o, sargıyı çözüp altını yıkamakla yaraya zarar verirse, sargı üzerine mesh caiz olur. Eğer zarar vermezse, caiz olmaz» demiştir. Yine, yaranın yerini aşan her bez parçasında hükm zikr edilen gibidir. Eğer bez parçasının çözülmesi zarar vermeyip bilâkis bezi yara yerinden kaldırması zarar verirse, bezi çözer ve yara yerine kadar bezin altını yıkar; bezi bağlayıp yara yerine mesh eder. Bütün âlimler, (daman yarılarak) kan aldıran kimsenin sargısı üzerine mesh etmesinin caiz olduğunu kabul etmişlerdir. :
Sargının iki bağı arasında, kolun görünen yerine, esah kavle göre, mesh yeter. Çünkü, o yer yıkansa sargı ıslanıp, olurki kan almak için kesilen yere su ulaşıp zarar verebilir. [128]
Konular
- Guslün Sünnetleri :
- Guslü Gerektiren Durumlar :
- Vâcib Olan Gusl:
- Sünnet Olan Gusl:
- Mendûb Olan Gusl :
- Cünub Ve Hayızlıya Haram Olan İşler :
- Kendileriyle Abdest Ve Gusl Caiz Olan Sular :
- Kuyular Faslı
- Teyemmüm Babı
- Teyemmümün Farzları:
- Teyemmüm Caiz Olan Maddeler :
- Teyemmümü Bozan Şeyler :
- İki Mest Üzerine Mesh Babı
- Mest Üzerine Meshin Farziyyeti :
- Meshi Bozan Şeyler :
- Sargı Üzerine Mesh :
- Kadınlara Mahsûs Olan Kanlar (Demler) Babı
- Hayz Kanı:
- Nîfâs Kanı:
- İstihâza Kanı :
- İstihazanın Hükmü :
- Pislikleri Temizleme Babı
- İstincâ Ve Istibrâ Hakkında Bîr Fasıl
- Namaz Bölümü
- Namazın Farzıyyeti Ve Hukmu :
- Namaz Vakitleri:
- Müstehab Vakitler :
- Mekruh Vakitler :