Hibe'nin Rüknüne Raci Olan Şartlar
a) Hibenin, vücut ve ademi (= varlığı ve yokluğu; olması ve olmaması) müteredded (= muhataralı) olan bir şeye muallak (= taalluk etmiş, bağlanmış) olmaması şarttır.
Bir kimsenin: "...Zeyd girerse...", "...Âmr çıkarsa bağışladım." demesi gibi...
b) Hibe'nin müstakbel bir zamana izafe edilmemesi de şarttır. Meselâ: Bir kimsenin, diğerine: "Bu şeyi, sana yarın bağışladım." veya "...ay başı gelince bağışladım." demesi gibi... Bedâİ de de böyledir.
c) Rukba (=murakabe,intizar) yoluyla hibede (İmâm Ebû Hanîfe Bağışlar (R.A.) ile İmâm Muhammed (R.A.)'e göre) sahih değildir; batıldır.
Şöyle ki: Bir kimse, başka bir şahsa hitaben: "Bu malım, ben senden evvel ölürsem, senin olsun; sen, benden evvel ölürsen, benim olsun." derse, bu durumda, bir rukbada bulunmuş olur.
Jvlüftâbih olan kavle göre, bu durumda hibe sahih olmaz.
Bu durumda, İmâm-ı A'zam (R.A.) ile İmâm Muhamed (R.A.)'e göre, mevhûb, mevhûbün lehin elinde ariyet olmuş olur.
Mevhûbüri leh, kendisine hibe edilen şeyden intifaa mezun bulunur. Bu şeyi, hibe eden şahıs veya onun vefatından sonra varisi istirdad edebilir. (- geri alabilir.)
İmâm Ebu Yûsuf (R.A.)'a göre ise, rukba sahihtir.
d) Hibe'nin muvakkat bir zaman için yapılmış olmaması da şarttır.
Binâenaleyh, bir kimsenin, bir malım, bir şahsa, bir müddet için hibe etmesi sahih olmaz.
Bundan, umra mes'elesi müstesnadır.
Şöyle ki: Bir kimse, başka bir şahsa hitaben; "Şu akarımı (veya "Şu menkul malımı) hayatta olduğum müddetçe vefatımdan sonra bana geri verilmek üzere sana verdim." yahut: "Şu evimi, ben hayatta olduğum müddetçe, vefatımdan sonra, varislerime geri verilmek üzere sana verdim." dediği zaman, umra suretiyle bir hibe meydana gelmiş olur.
Bu şekildeki hibe ve temlik caiz; şart ise batıldır. [5]
Bir kimsenin: "...Zeyd girerse...", "...Âmr çıkarsa bağışladım." demesi gibi...
b) Hibe'nin müstakbel bir zamana izafe edilmemesi de şarttır. Meselâ: Bir kimsenin, diğerine: "Bu şeyi, sana yarın bağışladım." veya "...ay başı gelince bağışladım." demesi gibi... Bedâİ de de böyledir.
c) Rukba (=murakabe,intizar) yoluyla hibede (İmâm Ebû Hanîfe Bağışlar (R.A.) ile İmâm Muhammed (R.A.)'e göre) sahih değildir; batıldır.
Şöyle ki: Bir kimse, başka bir şahsa hitaben: "Bu malım, ben senden evvel ölürsem, senin olsun; sen, benden evvel ölürsen, benim olsun." derse, bu durumda, bir rukbada bulunmuş olur.
Jvlüftâbih olan kavle göre, bu durumda hibe sahih olmaz.
Bu durumda, İmâm-ı A'zam (R.A.) ile İmâm Muhamed (R.A.)'e göre, mevhûb, mevhûbün lehin elinde ariyet olmuş olur.
Mevhûbüri leh, kendisine hibe edilen şeyden intifaa mezun bulunur. Bu şeyi, hibe eden şahıs veya onun vefatından sonra varisi istirdad edebilir. (- geri alabilir.)
İmâm Ebu Yûsuf (R.A.)'a göre ise, rukba sahihtir.
d) Hibe'nin muvakkat bir zaman için yapılmış olmaması da şarttır.
Binâenaleyh, bir kimsenin, bir malım, bir şahsa, bir müddet için hibe etmesi sahih olmaz.
Bundan, umra mes'elesi müstesnadır.
Şöyle ki: Bir kimse, başka bir şahsa hitaben; "Şu akarımı (veya "Şu menkul malımı) hayatta olduğum müddetçe vefatımdan sonra bana geri verilmek üzere sana verdim." yahut: "Şu evimi, ben hayatta olduğum müddetçe, vefatımdan sonra, varislerime geri verilmek üzere sana verdim." dediği zaman, umra suretiyle bir hibe meydana gelmiş olur.
Bu şekildeki hibe ve temlik caiz; şart ise batıldır. [5]
Konular
- Avın Hükmü:
- Avcılığın Şartları:
- 2- AVLANAN ŞEYE MÂLİK OLMAK
- 3- AVLAMANIN ŞARTLARI
- 4- AVIN ŞARTLARI
- 5- KESİLMESİ GEREKEN VEYA GEREKMEYEN AV HAYVANLARI
- 6- BALIK AVI
- 7- AVLA İLGİLİ ÇEŞİTLİ MESELELER
- KİTÂBÜ'L-HİBE
- (BAĞIŞLAR)
- 1- HİBENİN MANÂSI, RÜKNÜ, ŞARTLARI, NEVİLERİ, HÜKMÜ HİBE MANÂSINA GELEN SÖZLER VE HİBE LAFZI YERİNE
- Hibe Nedir
- Hibe'nin Şer'î Manası
- Hibe'nin Rüknü
- Hibe'nin Şartları
- Hibe'nin Rüknüne Raci Olan Şartlar
- Vâhibe (= Bağışlayan Şahsa) Raci Şartlar
- Mevhûb (= Bağışlanan Şeye) Râci Şartlar
- Hibe'nin Hükmü
- Hibe İfade Eden Lafızlar
- Vaz'an Hibe Yerine Vaki Olan Lafızlar
- Hibe'nin, Kinaye Ve Örf Olarak Vaki Olduğu Lafızlar
- Hibe İle Ariyetin Müsavi Olduğu Lafızlar
- 2- CAİZ OLAN VE CAİZ OLMAYAN HİBELER
- Hibenin Teslimi
- Hibeyi Teslim Alma
- Meşgul Ve Şâgil'in Hibesi
- 3- HELÂLLEŞMEKLE İLGİLİ MES'ELELER
- 4- ALACAKLI ŞAHSIN, ALACAĞI OLAN ŞEYİ, BORÇLU ŞAHSA BAĞIŞLAMASI