Müzâraada Hisselerin Belirtilmesi:

Müzâraada hisseler açıklanmalıdır. Böylece o yerden çıkacak mah­sûlün bir yönden inkıtaa uğraması engellenir. Serahâ'nin Muhuytı'nde de böyledir.

Şayet herbirinin hissesi belirlenirse; duruma bakılır: Tohumun hangi yönden olacağı açıklanmışsa; bu müzâraa, kıyâsen de istihsânen de caiz olur. Bu takdirde, tohum belirlenen yönden olur. Hulâsa'd a da böyledir.

Bu şartlardan birisi de; tohumun, hangi taraftan olacağının açık-lanmasıdır. Zira tohum, eğer arazi sahibi tarafından olacaksa; bu mü-zaraa, âmil için isticar olur.

Şayet tohum, âmil tarafından olacaksa; bu durumda da müzâraa, o yeri icarlama olur.

Akid meçhul olursa, ahkâm Muhtefir olur.

Akid ( = sözleşme) sırasında, tohumun açıklanması gerekir. Tohum ekildikten sonra, o yeri ve tuhumu, o adama vermek caiz olur. Sonra yer sahibi o yeri geri alır ve oraya tohum ekerse, müzâraa bozulmuş olur. Bu, bir iane de olmaz.

Fakıyh Ebû Bekir el-Bdhî, şöyle buyurmuştur:

Örfde ne ise, o hükmedilir. Eğer,, o beldede, tohum amil tarafın­dan veriliyorsa; tohumu, o verir; yer sahibi tarafından veriliyorsa; o verir. Burada örfe itibar edilir. Ve tohum hususunda örfe göre hükmedilir. Eğer tohum müştereken verilirse, müzaraa sahih olmaz.

Bu, akid sırasında, nasıl olacağım söylemedikleri zaman böyledir.

Şayet akid sırasında konuşurlar ve arazi sahibi: *'Arazimi sana veriyorum; onu, benim için ekeceksin." veya: "Seni icarlıyorum; çıkacak mahsûlün yarısı senin olacak." derse; bu durumlarda, tohum arazi sa­hibinden olur.

Eğer: "Sen ekeceksin; tohum senden olacak." derse; tohum âmil tarafından verilecektir. Fetâvâyi Kâdîtaân'da da böyledir.

İbnü  Riisiem,   İmâm  Mubammed  (R.A.)'in  şöyle  buyurduğunu nakletmiştir:

Bir adam, başka birine: "Şu yerimi sana bir seneliğine yarı yarıya icara verdim." veya "Üçte birine... verdim." derse; caiz olur. Bu du­rumda tohum, zirâat yapacak şahsa ait olur.

Şayet: "Şu yerimi, sana müzaraa için verdim." veya "Arazimi, sana üçte bire, müzaraa olarak verdim." derse; işte bu caiz olmaz. Burda, tohum açıklanmış değildir.
Eğer: "Arazimi, ziraat için, sana icara verdim. Bu yeri, üçte bire ekersin." derse; işte bu caiz olur. Ve bu durumda da tohumu da arazi sahibi verir, Zehiyre'de de böyledir. [11]

Eser: Fetvayı Hindiye

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Fetvayı Hindiye

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..