Karnına Vurulup Çocuğunu Düşüren Hür  Kadin Hakkında Bir Fasıl


Bir kimse, hür bir kadının karnına vurup, o kadın bîr ölü erkek çocuk düşürse, gurre vâcib olur. Gurre, erkeğin diyetinin yirmide biri­dir, ve beşyüz dirhem eder. [19] «Hür kadın» kaydı, cariyeden sakınma­dır. Yakında cariyenin hükmü açıklanacaktır.

Eğer düşen çocuk kız ise, kadının diyetinin ondabiridir. Erkek ço­cuğun diyeti gibi bu da, beşyüz dirhemdir. Çünkü Resûlüllah (S.A.V.) :

«Cenîn hakkında gurre, abd (köle) olsun, cariye olsun, O'nun kıy­meti beşyüz dirhemdir.» buyurmuştur.

.«veya-Jjeşyüzdür» diye de rivayet edilmiştir. Bu du­rumda gurre, diyetin yirmide biri olur.

(Hadîs-i şeıifde)   kölenin «gurre» diye adlandırılmasının sebebi:

Çünkü köle. mâlik olunan şeyin gurresi, yâni hayırlısı ve eMaiidir. Gurre „ ki yüz demektir — bütün bedene ıtlak olunmuştur. Nitekim bü­tün bedene rakabe (boyun) denildiği gibi. «El-Fâik» adlı kitabda da böyle zikredilmiştir.

Gurre, bir senede Ödenir. Çünkü, Muhammed b. Hasan' (Rh.A.) dan rivayet edildiğine göre, kendisi: «Resûlüllah* (S.A.V.) m gurrcyi âkile üzerine bir senede vâcib kıldığı, bize ulaştı.» demiştir.
Gurre [20], vârisleri arasında taksim edilir. Eğer vuran kimse vâris ise, O'na verilmez. Nitekim, kaatiün vâris olamıyacağı daha önce geçti. İmâm Mâlik (Rh.A.), hemen (fi'l-hâl) ve İmânı Şâi'ii (Rh.A.) üç sene­de Ödenmesi gerekir, demiştir.

Bizim delilimize göre, Resûlüllah (S.A.V.), âkılenin gurreyi bir se­nede Ödemesi gerektiğine hükmetti.

Vuran kimseye keflaret lâzım gelmez. Çünkü keffârette, ceza ma'-nâsı vardır. Sen, bunun mutlak nefislerde olduğunu öğrenmiştin! Binâ­enaleyh nefislerden Öteye geçmez.
Eğen cenin [21] diri doğup, ondan sonra öldü ise, bir diyet vardır. Çünkü vuran kimse, sabık vuruş ile bir diriyi Öldürmüştür. Eğer vuru­lan iki cenin olup; düştükden sonra ölmüşler ise, iki diyet vâcib olur.

Çünkü suç; müteâddid olunca ceza da müteâddîd olur.

Eğer cenin ölü olarak düşüp; anası ölmüş iste, bir gurre île bir di­yet gerekir. Gurre, cenin; diyet, anası için gerekir.

Şayet ana Öldükden sonra ölü bir yavru (cenin) düşürdü ise, yal­nız anama diyeti vâcib olur^ Çünkü O'nun ölmesi, ceninin Ölmesi için zahiren sebebdir. Zira ceninin hayâtı, ananın hayâlı iledir. Soluk alma­sı da, ananın soluk alması ile olur.

Eğer ana Öldükden sonra diri olarak çocuk düşürüp, çocuk da öldü ise; iki diyet gerekir. Diyetin biri ana, biri de çocuk içindir. Çünkü iki­sini de öldürmüştür. Bu takdirde, çocuk hemen diri olarak düşüp, on­dan sonra ikisi de ölmüş gibi olmuştur.
Cariyenin çocuğunu düşürmeUde, erkek ise; cariyenin kıymetinin yirmide biri; kız ise, kıymetinin onda biri vâcib olur. Çünkü cariyede kıymet, hürde diyet gibidir. Cariyenin kıymeti, oğlanın (gulâmın) [22] kıymetinden daha çok olduğu zaman,, bundan kızda vâcib olan diyetin, erkekde vâcib olandan daha çok olması gerekmez. Çünkü cariyenin kıy­metinin, köle olan oğlandan (gulâmdan) daha çok olması nâdirdir. Ço­ğu zaman erkek kölenin kıymeti, cariyenin kıymetinden çok fazla olur. Hattâ cariyeye bin dirhem kıymet biçilse, istenen niteliklerde o cari­yenin benzeri olan erkek köleye iki bin dirhem kıymet biçilir. Şu hâl­de, fazlalık olması gerekmez. Bu söz, cariyenin dölü (cenini) efendisin­den başkasından ve mağrurdan başkasından olduğu vakittedir. Cenin, cariyenin efendisinden veya mağrurdan olduğu hâlde ise; cenin erkek olsun, kız olsun, hür kadında, cenininde zikredilen gurre vâcib olur. Çünkü cenîn hürdür. Bunu, Zeylaî (Rh.A.) zikretmiştir.
Cariyenin karnına, mâlikinden başkası vurdukda, vurmanın ardın­dan cariyenin efendisi dölünü âzâd etse, sonra câriye dölü diri olarak düşürüp; ondan sonra döl ölse, Vuran kimseye, düşen dölün diri olarak kıymeti vâcib olur, diyeti vâcib olmaz. Çünkü O'nun öldürülmesi, ev­velki vuruşladır. Halbuki vurma, dölün köleliği hâlinde idi. 'Daha önce geçti ki, i'tibâr atma1 hâlinedir, ulaşmaya değildir. Bu esâsdan dolayı, kıymetin efendiye âid olması gerekir. Yoksa vereseye âid olması gerek­mez.

Yaradılışının (hilkatinin) ba'zi uzuvları belli olan cenin, zikredi­len hükümlerde, bizim rivayet ettiğimiz şey mutlak olduğu için tam oenin hükmündedir.
Bir kadın ilâç ile [23] veya kendi karnına vurmak gibi bir fiille ölü bir çocuk düşünse, o ölü çocuk sebebiyle âkılesi üzerine bir senede öden­mesi gereken gurre vâcib olur. Ancak, eğer kocasının izni ile düşürdü ise, bu takdirde bir şey gerekmez. Eğer gebe kadın bir başka kadına düşürtmesi için emredip, emreden kadın onu düşürürse, emredilen ka­dının bir şey Ödemesi gerekmez. Hulâsa'da böylece zikredilmiştir. [24]

Eser: Dürer

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Dürer

 

Son eklenen ruyalar

Sitemizde yer alan soruların cevapları özenle islami eserlerden seçilerek yazılmaktadır.
..