Karı - koca, gizlice bir mehlr ürerinde anlaşıp; şahitler hu­zurunda, — gösteriş için veya bir başka maksatla— bu möhirden daha fazla, bif mehir zikredebilirler.
Bunun ise, İki şekilde meydana gelmesi tasavvur edilebilir : 1 — Karı - koca, gizlice, bir mehir    tesmiye edip,    sonradan,

— şahitler huzurunda— bu mehirden daha fazla bir mehir tesmiye

ederek, nikâh akdedebilirler.

Bu durumda, her iki mehir de, aynı cinsten olur ve karı - koca, bu muvazaada ittifak ederlerse yahut bu muvazaanın vâki olduğu bir delil İle sabit olursa; mehr-i müsemmâ, gizlice kararlaştırdıkları me-hirdir.

Mehirlerîn cinsleri aynı olmaz ve muvazaanın vukuunda da ittifak edemezlerse; meselâ: Koca, mehrîn bin dirhem olduğunu id­dia eder de, karısı bunu inkâr ederse; bu durumda, şahitlerin huzu­runda tesmiye edilen mehir, geçerli olur.

Eğer, karı - koca, gizlice mehrin şu kadar dinar olması hususun­da anlaşırlar ve şahitler huzurunda «mehir yok» derlerse; bu durum­da da, mehir, gizlice tesmiye ettikleri mehirdir. Ancak, şahitler hu­zurunda, mehir olarak, fardlnârlardan bahsetmezler veya bu hususta susarlarsa; bu hallerin her ikisinde de, mehir, mehr-i misil olur.
2- Karı - koca, aralarında gizlice bir mehir tesmiye ederek şahitler huzurunda, mehir olarak, daha fazla bir miktar zikredebilir­ler.

Bu durumda, eğer gizlice yaptıkları muvazaada ittifak ederlerse veya koca; vâki fazlalığın, bir gösteriş olduğuna şahitler geti­rirse, mehir, gizlice kararlaştırdıkları mehirdir.

Fakst, koca, şa'hit getiremediği takdirde, — Tahâvî'nin Muhtasar Şerhi'nde zikrettiği gibi — İmâm Ebü Hanîfe (R.A.) ve İmâm Muham-

med (R.A.)'e göre, mehir, şahitler huzurunda, inkâr edilmiş olan me­hirdir. Şu var ki; her iki mehir de, aynı cinsten İse, sadece, önceki mehirden fazla olan miktar, o mehrin üzerine ilâve edilir; şayet, cinsleri ayrı ise, bu durumda, şahitler huzurunda ikrar edilen meh­rin tamamı, önceki mehre ilâve edilir.
Şeyhu'l- İslâm'ın zikrettiğine göre, eğer, kan - koca, gizlice, bin dirhem mehirle nikâh aktede'rler; açıktsn ise, buna muhalif bir şey söylerlerse; sonra da aralarındaki bu ihtilâftan dolayı koca, karısına : «Senin şahitler huzurunda söylediğin hezeyandır.» dediği hald-e, ka­dın : «Hayır. Ben doğru söylüyorum.» derse; bu durumda kadının sö­züne itibar edilir. Ve mehir, şahitler huzurunda, nikâh akdedilirken söylenmiş bulunulan mehirdir. Kocanın sözüne ise, iddia ettiği şeyi, Isbat etmedikçe itibar -edilemez. Zehıyre'de de böyledir. [59]