103- BÎR KİMSENİN ELİNDE BULUNAN BİR YERİ "BABASINDAN SATIN ALDIĞINI* İDDİA EDEN KADININ DA'VÂS
Bir kadın, bir adama karşı bir yeri iddia ederek: "Yerini söylediğim, hududunu beyan eylediğim şu yer, babam filanın mülkü ve hakkıdır. Onu, şu ayın şu gününde, bana tasarrufu geçerli hâlde iken sattı. Ben, on<W, satış meclisinde, şu kadar paraya o yeri satın aldım. Bu gün, o yerin tamamı benim hakkım ve benim mailindir. Bu sebebden dolayı, ondan dini çekip bana teslim etmesi vaciptir.'* der; da'vâcı da cevaben: "O yer, benim mülküm ve benim hakkımdır. Bu sebebden dolayı, iddiacı kadına vermem." der; da'vâcı kadın, bunun üzerine şahitler dinletir ve şahit: "Ben şahitlik ederim ki, filan oğlu filan bu kadının babasıdır. İkrarının caiz olduğu zaman şöyle dedi: Ben, hududu belirli bu yeri filâne kızı filâneye sattım. O da, bu yeri benden şu kadar bedele şu tarihde, sahih bir alım satımla, satın aldı. Bu gün, bu yer bu sebebden, filânenindir. Bu da'vâlı oraya haksız olarak elini koymuştur." der ve müftîlerden fetva isterlerse; bazı müftîler, "bu da'vâda arıza olduğunu" zannetmişlerdir. Bu arıza "şu tarihte sattığını ikrar eyledi." demeleridir. Bu, ikrar tarihden önce satılmış olabilir.
Bu zan şu cihetten fâsiddir: İkrar, satıştan önceye hamledilmiş olursa, bâtıl olur; sonraya hamledilince ise sahih olur.
Aslolan, akıllı kimsenin, tasarrufunun sahih olması; bâtıl olmamasıdır.
Zanna götürücü şehâdet sözlerinde de arıza vardır. Çünkü şahitler: "Biz şahitlik ederiz ki, satışı ikrar eyledi." dediler ve onun ikrarına şahitlik eylediler. Sonra da: "Bu sebebden dolayı, bugün, bu yer da'vâcı kadınındır." dediler. Satışı ikrar, sebebe yeterli değildir. Onların şehâ-detleri ise, satışa aid değildir. Bunun için de, şehâdetleri bâtıldır.
Buna iki yönden cevap verilir:
1) Bu onların şehâdetine halel vermez ve fesadını da gerektirmez. Çünkü, şahitler da'vâcıya ahm ve satımın ikrarı üzerine şahitlik yaptıkları zaman, gerçekten alım ve satımı yapıldığı sabit olur. Buna binaen, o şehâdet mülküm da'vâcimn olduğuna sebeptir.
2) Gerçekten şahitler, onun ikrarına şahitlik yaptılar. Bizim için, "daha önce, satışı üzerine şahitlik yapmadıkları" malum değildir. Umulur ki, bidayette satışına da şahitlik yapmışlardır.
Şayet, önce ikrarına, sonra da satışına şahitlik yaparlarsa; bu da "mülküm, da'vâcıya âit olmasına" sebebtir.ve böylece, şehâdetlerinde halel yoktur. [174]
Bu zan şu cihetten fâsiddir: İkrar, satıştan önceye hamledilmiş olursa, bâtıl olur; sonraya hamledilince ise sahih olur.
Aslolan, akıllı kimsenin, tasarrufunun sahih olması; bâtıl olmamasıdır.
Zanna götürücü şehâdet sözlerinde de arıza vardır. Çünkü şahitler: "Biz şahitlik ederiz ki, satışı ikrar eyledi." dediler ve onun ikrarına şahitlik eylediler. Sonra da: "Bu sebebden dolayı, bugün, bu yer da'vâcı kadınındır." dediler. Satışı ikrar, sebebe yeterli değildir. Onların şehâ-detleri ise, satışa aid değildir. Bunun için de, şehâdetleri bâtıldır.
Buna iki yönden cevap verilir:
1) Bu onların şehâdetine halel vermez ve fesadını da gerektirmez. Çünkü, şahitler da'vâcıya ahm ve satımın ikrarı üzerine şahitlik yaptıkları zaman, gerçekten alım ve satımı yapıldığı sabit olur. Buna binaen, o şehâdet mülküm da'vâcimn olduğuna sebeptir.
2) Gerçekten şahitler, onun ikrarına şahitlik yaptılar. Bizim için, "daha önce, satışı üzerine şahitlik yapmadıkları" malum değildir. Umulur ki, bidayette satışına da şahitlik yapmışlardır.
Şayet, önce ikrarına, sonra da satışına şahitlik yaparlarsa; bu da "mülküm, da'vâcıya âit olmasına" sebebtir.ve böylece, şehâdetlerinde halel yoktur. [174]
Konular
- 89- FESHEDİLMİŞ İCÂRE BEDELİ DA'VÂSININ KAYDI
- 90- İCÂRE DA'VÂSININ VE İCARA VERENİN, MÜSTE'CİRİ DA'VÂ ETMESİNİN KAYDI
- 91- FESHEDİLMİŞ İCÂRE BEDELİNDEN KALAN KISMIN DA'VÂ EDİLMESİ
- 92- İCARA VERENİN ÖLÜMÜ SEBEBİYLE FESHOLAN İCÂRE BEDELİ DA'VÂSININ MÜSTE'CİRİN VÂRİSLERİ TARAFINDAN
- İcarede Senet Arzetmek
- 93- KÖLEYİ TA'RİF DA'VÂSININ KAYDI
- 94- SEMERKANT HÂKİMİNİN NAİBİNİN HÜKMÜ TESCİL VE REDDETMESİNİN ŞEKİLLERİ
- 95- KÖL'E İCARLAMA DA'VÂSININ KAYDI
- 96- SULH VE İBRA YAZISI
- 97- VÂRİSLERDEN MÜDÂREBE MALI İSTEME DA'VÂSININ KAYDI
- 98- TÜKETİLMİŞ BELİRLİ BİR MALIN KIYMETİNİ DA'VÂ ETMENİN KAYDI
- 99- BUĞDAY DA'VÂSININ KAYDI
- 100- HAKSIZLIKLA ALINAN VE TÜKETİLEN DİRHEMLER DA'VÂSININ KAYDI
- 101- BEDEL DA'VÂSININ KAYDI
- 102- VEKİLİN, EMÂNETİ MÜVEKKİLİNE VERMİŞ OLMASI DA'VÂSININ KAYDI
- 103- BÎR KİMSENİN ELİNDE BULUNAN BİR YERİ "BABASINDAN SATIN ALDIĞINI* İDDİA EDEN KADININ DA'VÂS
- 104- NEBATÎ YAĞ BEDELİ DA'VÂSININ KAYDI
- 105- MALIN ÜÇTE BİRİNİ VASÎYET ETME
- 106- BİR KADINA KARŞI NİKÂH DAVÂSİNİN KAYDI
- 107- BİR DEVENİN SAHİBİNİ TESBİT DA'VÂSININ MERV ŞEHRİNDE YAPILAN TESCİLİNİ REDD .
- 108- MALIN ÜÇTE BİRİNE VASl OLMA DURUMUNU İSBAT DA'VÂSININ TESCİLİ
- 109- VAKFİYEYİ İSBAT DA'VÂSININ TESCİLİ
- 110- DA'VÂCININ, -SATMASI İÇÎN- DA'VÂLIYA GÖNDERDİĞİ BİR ŞEYİN BEDELİ DA'VÂSİNİN KAYDI
- 111- EŞEĞİN MÜLKİYET DA'VÂSININ KAYDI
- 112- KOCASI TARAFINDAN YEMİNLE BOŞANAN BİR KADININ, MEHRİNDEN KALAN ALACAĞINI, BABASININ TALEP ETMES
- 113- DEĞİRMEN İCARLAMA DA'VÂSININ KAYDI
- 114- ÜCRETİ BELİRLİ İCÂRE DA'VÂSININ KAYDI
- İcâreyi Belirli Bir Zamana İzafe Etmek
- 115- BİR CARİYEYE HAK SAHİBİ OLMA DA'VÂSININ KAYDI
- 116- İSTİHKAKİ İSBAT VE BEDELİNİ ALMAK İÇİN